مسواک زدن در احادیث

تشويق به مسواك زدن

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

لَولا أن أشُقَّ على اُمَّتي لأَمَرتُهُم بِالسِّواكِ مَع كُلِّ صلاةٍ .
 اگر ترس از سختگيرى بر امّتم نبود ، دستور مى دادم كه با هر نمازى مسواك زنند . 

( الكافي : ۳/۲۲/۱ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ در سفارش به على عليه السلام ـ فرمود : 

علَيكَ بالسِّواكِ عِندَ كُلِّ وُضوءٍ .
بر تو باد مسواك زدن با هر وضويى . 

( بحار الأنوار : ۷۷/۶۹/۸ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ در سفارش به على عليه السلام ـ فرمود :

 يا عليُّ ، علَيكَ بالسِّواكِ ، و إن استَطَعتَ أن لا تُقِلَّ مِنهُ فافعَلْ ، فإنَّ كُلَّ صلاةٍ تُصَلِّيها بالسِّواكِ تَفضُلُ على التي تُصَلِّيها بغَيرِ سِواكٍ أربَعينَ يَوما .
بر تو باد مسواك زدن ؛ اگر توانستى كه از اين كار كم نكنى چنين كن ؛ زيرا هر نمازى كه با مسواك زدن بخوانى از چهل روز نمازى كه بى مسواك زدن بگزارى برتر است . 

( بحار الأنوار : ۷۶/۱۳۷/۴۸ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

الوُضوءُ شَطرُ الإيمانِ ، و السِّواكُ شَطرُ الوُضوءِ .
 وضو ، نصف (جزء) ايمان است و مسواك زدن نصف (جزء) وضو . 

( كنز العمّال : ۲۶۲۰۰ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

طَيِّبُوا أفواهَكُم بِالسِّواكِ؛ فإنّها طُرُقُ القُرآنِ .
دهانهاى خود را با مسواك زدن خوشبو كنيد ؛ زيرا دهانهاى شما گذرگاههاى قرآن است . 

( كنز العمّال : ۲۷۵۳ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

نَظِّفُوا أفواهَكُم ؛ فإنّها طُرُقُ القرآنِ .
دهانهاى خود را پاكيزه كنيد ؛ زيرا گذرگاههاى قرآنند . 

( كنز العمّال : ۲۸۰۴ )

امام باقر عليه السلام : 

لَو يَعلَمُ الناسُ ما في السِّواكِ لأَباتُوهُ مَعهُم في لِحافٍ .
اگر مردم بدانند كه مسواك زدن چه فوايدى دارد ، در هنگام شب مسواك را با خود به بستر مى برند . 

( بحار الأنوار : ۷۶/۱۳۰/۱۷ )

امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به اين سؤال كه : آيا اين خلايق همه در شمار آدميانند؟ ـ فرمود :

ألْقِ مِنهُمُ التارِكَ للسِّواكِ .
 افرادى را كه مسواك نمى زنند از شمار آنها بينداز . 

( بحار الأنوار : ۷۶/۱۲۸/۱۱ )

امام صادق عليه السلام :

مِن أخلاقِ الأنبياءِ السِّواكُ .
 مسواك زدن از اخلاق پيامبران است . 

( بحار الأنوار : ۷۶/۱۳۱/ ۲۵ )

سفارش جبرئيل به مسواك زدن

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 ما زالَ جَبرئيلُ يُوصِيني بالسِّواكِ حتّى خَشِيتُ أن اُدرَدَ أو اُحفِيَ .
جبرئيل پيوسته مرا به مسواك زدن سفارش مى كرد، تا جايى كه ترسيدم دندانهايم از ريشه درآيند يا ساييده شوند . 

( بحار الأنوار : ۷۶/۱۳۱/۲۶ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

ما زالَ جَبرَئيلُ يُوصِيني بالسِّواكِ حتّى خِفتُ على سِنّي .
هماره جبرئيل مرا به مسواك زدن سفارش مى كرد ، به اندازه اى كه نگران دندانهاى خود شدم . 

( المحاسن : ۲/۳۸۰/۲۳۳۶ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 ما أتاني صاحِبي جَبرَئيلُ عليه السلام إلاّ أوصاني بالسِّواكِ حتّى خَشِيتُ أن اُحفِيَ مَقادِيمَ فِيَّ .
 هيچ گاه دوستم جبرئيل عليه السلام نزد من نيامد، مگر اين كه مرا به مسواك زدن توصيه كرد ، تا جايى كه نگران ساييده شدن دندانهاىِ پيشِ خود شدم .

( بحار الأنوار : ۷۶/۱۳۹/۵۱ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

ما زالَ جَبرئيلُ يُوصِيني بالسِّواكِ حتّى ظَنَنتُ أنّهُ سَيَجعَلُهُ فَريضَةً .
 جبرئيل همواره مرا به مسواك زدن توصيه مى كرد ، چندان كه گمان كردم بزودى اين كار را واجب خواهد كرد . 

( بحار الأنوار : ۷۶/۱۲۶/۲ )

فوايد مسواك زدن

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَنِ استَعمَلَ الخَشَبَتَينِ أمِنَ مِن عَذابِ الكَلبَتَينِ .
هر كه دو چوب [ مسواك ] را به كار گيرد از درد گاز انبر در امان ماند . 

( بحار الأنوار : ۶۲/۲۹۱ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

السِّواكُ يَزِيدُ الرَّجُلَ فَصاحَةً .
مسواك زدن ، بر زبان آورى مرد مى افزايد . 

( بحار الأنوار : ۷۶/۱۳۵/۴۸ )

امام على عليه السلام :

 السِّواكُ يَجلُو البَصَرَ
 مسواك زدن ، نور چشم را زياد مى كند . 

( بحار الأنوار:۶۲/۱۴۵/۴ )

امام صادق عليه السلام : 

السِّواكُ يَذهَبُ بِالدَّمعَةِ ، و يَجلُو البَصَرَ .
مسواك زدن ، آبريزش چشم را از بين مى برد و نور آن را زياد مى كند . 

( بحار الأنوار : ۶۲/۱۴۵/۵ )

امام صادق عليه السلام :

في السِّواكِ اثنَتا عَشرَةَ خَصلَةً : هُو مِنَ السُّنَّةِ ، و مَطهَرَةٌ لِلفَمِ ، و مَجلاةٌ لِلبَصَرِ ، و يُرضِي الرحمنَ ، و يُبَيِّضُ الأسنانَ ، و يَذهَبُ بِالحَفرِ ، و يَشُدُّ اللِّثَّةَ ، و يُشَهِّي الطَّعامَ ، و يَذهَبُ بِالبَلغَمِ ، و يَزيدُ في الحِفظِ ، و يُضاعَفُ بهِ الحَسَناتُ ، و تَفرَحُ بهِ المَلائكةُ .
 مسواك زدن ، دوازده ويژگى دارد : از سنّت است ، دهان را تميز مى سازد ، نور چشم را زياد مى كند ، خداى رحمان را خشنود مى گرداند ، دندانها را سفيد مى كند ، پوسيدگى آنها را از بين مى برد ، لثه را محكم مى سازد ، اشتها را باز مى كند ، بلغم را مى برد ، حافظه را زياد مى كند ، حسنات دو چندان مى شوند ، و فرشتگان شاد مى گردند . 

( الخصال : ۴۸۱/۵۳ )   

امام صادق عليه السلام :

علَيكُم بالسِّواكِ ؛ فإنّهُ يُذهِبُ وَسوَسَةَ الصَّدرِ
 بر شما باد مسواك زدن؛ زيرا اين كار وسوسه سينه را از بين مى برد . 

( بحار الأنوار : ۷۶/۱۳۹/۵۲ )

امام رضا عليه السلام :

السِّواكُ يَجلُو البَصَرَ ، و يُنبِتُ الشَّعرَ ، و يَذهَبُ بِالدَّمعَةِ .
مسواك زدن ، نور چشم را زياد مى كند ، مو را پر پشت مى كند ، و آبريزش چشم را برطرف مى سازد . 

( بحار الأنوار : ۷۶/۱۳۷/۴۸ )

آداب مسواك زدن

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

اِستاكُوا عَرضا و لا تَستاكُوا طُولاً .
دندانهايتان را از عرض (عمودى ) مسواك بزنيد نه از طول ( افقى ) . 

( الدعوات للراونديّ : ۱۶۱/۴۴۵ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

اِكتَحِلُوا وَترا، و استاكُوا عَرضا .
 تعداد سرمه كشيدنتان فرد باشد (سه بار، پنج بار و···) و دندانهايتان را از عرض مسواك بزنيد . 

( بحار الأنوار : ۷۶/۱۳۷/۴۸ )

بحار الأنوار :

كان النبيُّ صلى الله عليه و آله إذا استاكَ استاكَ عَرضا ، و كانَ يَستاكُ كُلَّ لَيلَةٍ ثلاثَ مَرّاتٍ : مَرَّةً قَبلَ نَومِهِ ، و مَرَّةً إذا قامَ مِن نَومِهِ إلى وِردِهِ ، و مَرَّةً قَبلَ خُروجِهِ إلى صلاةِ الصُّبحِ ، و كانَ يَستاكُ بالأراكِ أمَرَهُ بذلك جَبرَئيلُ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله هرگاه مسواك مى زد از عرض مى زد و شبى سه بار مسواك مى زد : يك بار پيش از خواب ، يك بار وقتى كه از خواب براى راز و نياز برمى خاست و يك بار پيش از آن كه براى نماز صبح بيرون رود . آن حضرت به دستور جبرئيل با چوب درخت اراك ، مسواك مى زد . 

( بحار الأنوار : ۷۶/۱۳۵/۴۷ )

استحباب مسواك زدن در سحرگاه

امام باقر عليه السلام :

إنّ السِّواكَ في السَّحَرِ قَبلَ الوُضُوءِ مِنَ السُّنَّةِ .
مسواك زدن در سحرگاه پيش از وضو گرفتن ، جزء سنّت است . 

( كتاب من لا يحضره الفقيه : ۱/۴۸۰/۱۳۹۰ )

امام صادق عليه السلام :

إذا قُمتَ باللَّيلِ فاستَكْ ؛ فإنَّ المَلَكَ يَأتِيكَ فَيَضَعُ فاهُ على فِيكَ ، و ليسَ مِن حَرفٍ تَتلُوهُ و تَنطِقُ بهِ إلاّ صَعِدَ بهِ إلى السماءِ ، فَلْيَكُنْ فُوكَ طَيِّبَ الرِّيحِ .
 هرگاه شب[براى عبادت ]برخاستى مسواك بزن ؛ زيرا فرشته مى آيد و دهانش را بر دهان تو مى گذارد و هر كلمه اى را كه تلاوت كنى و به زبان آورى، به آسمان بالا مى برد . بنا بر اين ، بايد دهانت خوشبو باشد  .

 ( الكافي : ۳/۲۳/۷ )

الكافى : امام صادق عليه السلام فرمود : 

إنَّ رسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله كانَ إذا صَلَّى العِشاءَ الآخِرَةَ أمَرَ بِوَضُوئهِ و سِواكِهِ يُوضَعُ عِندَ رَأسِهِ ··· و في روايةٍ اُخرى : يَستاكُ في كُلِّ مَرَّةٍ قامَ مِن نَومِهِ .
رسول خدا صلى الله عليه و آله چون نماز عشا را مى خواند ، دستور مى داد ظرف وضو و مسواكش را كنار سرش بگذارند . .
در روايتى ديگر آمده است : آن حضرت هر بار كه از خواب بيدار مى شد مسواك مى زد . 

( الكافي : ۳/۴۴۵/۱۳ )

میزان الحکمه،جلد پنجم.