داستانهای علما: روش مرحوم کاشف الغطاء در برگرداندن حق فقرا

مرحوم شیخ جعفرکبیر طریقه‏ اش این بود که همیشه در بین نماز دامن خود را به دست می ‏گرفت و در میان صفوف جماعت می‏ گشت، از مردم درهم و دیناری برای فقرا جمع آوری می‏ کرد و به ایشان می‏ داد. چون به مجلس متمکنین و تجار مهمان می‏ شد، بعد از چیدن سفره غذا می ‏فرمود: آن غذا را قیمت می‏ کردند، پس آن را به صاحب خانه می ‏فروخت و قیمتش را دریافت می کرد. آن وقت اذن می‏ داد که حاضران غذا را میل نمایند. 

شبی در جائی مهمان بود مبلغ سی تومان غذای مهمانی را قیمت کرد و پولش را گرفت جز یک تومان که حاضر نبود. صاحب خانه گفت: غذا سرد می ‏شود، غذا را میل فرمائید، بعد از صرف غذا آن یک تومان را هم تهیه نموده می‏ دهم. شیخ راضی نشد تا آنکه آن یک تومان را گرفت پس از آن به مردم رخصت داد که غذا را بخورند. آن وقت آن پولها را بین فقرا تقسیم کرد. 

و مکرر می‏ شد وارد خانه ‏ای می‏ شد و تعریف از آن خانه می‏ کرد ، صاحب خانه عرض می‏ کرد پیشکش شما است.

شیخ می ‏فرمود: قبول کردم!

دوباره می ‏فرمود: که اهل خبره آن خانه را قیمت می‏ کردند و آن را به صاحب خانه می ‏فروخت، و وجه آن را می‏ گرفت بین فقرا تقسیم می‏ کرد. 

شیخ یقین داشت که این اشخاص مشغول الذمه هستند و به فقرا بدهکارند؛ به این وسیله مال فقرا را از غاصبین می‏ گرفت و به فقرا رد می‏ کرد. (قصص العلماء، ص195)

---

منبع: مردان علم در میدان عمل، سید نعمت الله حسینی، دفتر انتشارات اسلامی (وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم)، جلد 1.