روز عید فطر، روز جایزه گرفتن و دعا در این روز
۰۱ تیر ۱۳۹۵ 0 ادعیه و زیاراتالجزء الأول؛ أبواب أحكام شهر رمضان؛ الباب السابع و الثلاثون فيما نذكره من وظائف يوم عيد الفطر؛ فصل فيما نذكره مما رويناه من أن يوم العيد يوم أخذ الجوائز
جلد اول، باب های احکام ماه رمضان؛ باب سی و ششم- اعمال و وظایف مخصوص روز عید فطر؛ فصل دهم، روايتى درباره اين‌كه روز عيد، روز گرفتن جايزه است:
رُوِيَ [رَوَيْنَا] ذَلِكَ بِإِسْنَادِنَا إِلَى مُحَمَّدِ بْنِ يَعْقُوبَ وَ غَيْرِهِ بِإِسْنَادِهِ إِلَى عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ النَّبِيُّ ص
در حديثى از امام باقر-عليه السّلام-آمده است كه پيامبر اكرم-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-فرمود:
إِذَا كَانَ أَوَّلُ يَوْمٍ مِنْ شَوَّالٍ نَادَى مُنَادٍ أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ اغْدُوا إِلَى جَوَائِزِكُمْ
«هنگامى كه روز اوّل ماه شوّال فرامى‌رسد، منادى‌اى ندا برمى‌آورد: اى مؤمنان، اول صبح به‌سوى جايزه‌هايتان بشتابيد.»
ثُمَّ قَالَ يَا جَابِرُ جَوَائِزُ اللَّهِ لَيْسَتْ كَجَوَائِزِ هَؤُلَاءِ الْمُلُوكِ ثُمَّ قَالَ هُوَ يَوْمُ الْجَوَائِزِ
سپس فرمود: «اى جابر، جوايز خدا همانند جايزه‌هاى پادشاهان نيست.» آن‌گاه فرمود: «اين روز، روز جايزه است.»
أقول و كنت أجد جماعة من أصحابنا يأخذون التربة الشريفة من ضريح مولانا الحسين عليه السلام و الصلاة و الرضوان ليلة ثلاث و عشرين من شهر رمضان فقلت لمن قلت له منهم هل وجدتم أثرا أو خبرا بأخذ هذه التربة في هذه الليلة فقالوا لا لكن نرجو أن يكون ليلة القدر فقلت فما أراكم تتركون بعد هذه الليلة الدعاء في كل يوم بالظفر بليلة القدر من تمام العشر الأخير و لأنها لو كانت ليلة القدر على التقدير من أين عرفتم أن ليلة القدر المنيعة محل لأخذ التربة الشريفة ثم قلت كان مقتضى المعقول و ظواهر المنقول يقتضي أن يكون أخذ التربة للشفاء و الدواء و دفع أنواع البلاء في وقت إطلاق الجوائز للأنام و هو يوم جوائز شهر الصيام فيسأل العبد يوم العيد أن يكون من جملة جوائزه التي ينعم الله جل جلاله بها عليه الإذن في أخذ تربة الحسين ع فيأتي أخذها في وقت إطلاق العطايا و المواهب الجزيلة مناسبا لإطلاق التربة المقدسة الجليلة أقول و ما هذا الحديث و ما رويناه من أمثاله منافيا لما ذكرناه من كيفية التوجه إلى الله جل جلاله و الظفر بإفضاله و إقباله لأن الله جل جلاله إنما يعطي الجوائز مع الأدب بين يديه و الإخلاص في الإقبال عليه و قد كشفنا لك في الوجوه التي أشرنا إليها ما حضرنا و أذن لنا في التنبيه عليها فاختر لنفسك ما أنت محتاج إليه على قدر جود المالك الذي تقف بين يديه و على قدر اليوم الذي أطلق الجوائز لكل محتاج إليه و على قدر فقرك في الدنيا و يوم القدوم عليه و ليكن من جملة مطالبك و مآربك أن تقول
برداشتن تربت از ضريح سيّدالشّهدا-عليه السّلام- عده‌اى از علماى اماميّه را ديده‌ام كه در شب بيست و سوّم ماه رمضان از ضريح مولى امام حسين-كه سلام و درود و خشنودى خدا بر او باد! -تربت شريف آن حضرت را برمى‌دارند. به برخى از آنان گفتم: آيا سخنى از بزرگان يا حديثى درباره‌ى استحباب برداشتن تربت در اين شب ديده‌ايد؟ گفتند: خير، ليكن اميد داريم كه اين شب، شب قدر باشد. گفتم: پس چرا بعد از اين شب در بقيّه‌ى روزهاى دهه‌ى آخر ماه رمضان، دعا براى درك شب قدر را ترك نمى‌كنيد؟ ! و اگر فرضا اين شب، شب قدر باشد، از كجا مى‌دانيد كه شب شريف قدر، براى برداشتن تربت شريف مناسب است؟ سپس گفتم: مقتضاى عقل و ظاهر نقل آن است كه برداشتن تربت براى شفا و درمان و دفع انواع بلاها، در وقت دادن جايزه به بندگان باشد. و اين روز، روز دادن جوايز ماه رمضان است. بنابراين، بنده در روز عيد از خداوند-جلّ جلاله-درخواست مى‌كند كه يكى از جايزه‌هايى كه به او عطا مى‌كند، اذن در برداشتن تربت امام حسين-عليه السّلام- باشد و بدين ترتيب زمان برداشتن تربت مقدّس و جليل، با زمان دادن عطايا و مواهب بزرگ تناسب دارد.عدم منافات دادن جايزه با رعايت آداب روز عيد؛ حديثى كه گذشت و روايات مشابه آن، با لزوم رعايت نحوه‌ى توجه به خداوند -جلّ جلاله-و دست يافتن به تفضّل‌ها و اقبال و توجه خداوند بر بنده كه پيش از اين ذكر كرديم، منافات ندارد؛ زيرا خداوند-جلّ جلاله-جوايز را در صورت رعايت ادب و اخلاص و اقبال و توجه به خدا، به‌سوى بندگان عطا مى‌كند و ما پيش از اين در وجوهى كه بدان اشاره كرديم، برخى از مطالبى را كه حضور ذهن داشتيم و در تنبيه به آن به ما اذن داده شده بود، روشن كرديم. بنابراين، به هر اندازه كه به خدا نياز دارى و بخشش خداوندگارى كه در پيشگاه او مى‌ايستى اقتضا دارد و نيز ارزش روز عيد كه در آن به نيازمندان جايزه داده مى‌شود و نيز به اندازه‌ى فقر و نيازمندى خود در دنيا و روز ورود بر خدا، از آن مطالب برگزين و بدان عمل كن و از جمله خواسته‌ها و حوايج تو اين باشد كه بگويى:
يَا كَرِيمُ يَا جَوَادُ يَا عَوَّادُ إِنَّ عَادَةَ الْمَلِكِ الْجَوَادِ إِذَا أَسْقَطَ مَا لَهُ عَلَى وُفُودِهِ وَ جُنُودِهِ أَبْقَى مَا لَهُمْ عَلَيْهِ مِنْ عَوَائِدِ مَرَاحِمِهِ وَ مَكَارِمِهِ وَ جُودِهِ
اى بزرگوار اى بخشنده اى بسيار سودرسان، عادت پادشاهان بخشنده آن‌گاه كه چيزى را از دوش واردشوندگان و لشكريانش برمى‌دارند، اين است كه بخشش‌هاى مهرورزانه و خوى‌هاى بزرگمنشانه و بخشش خود را براى آنان باقى مى‌گذارند.
فَحَيْثُ قَدْ أَسْقَطْتَ عَنَّا وَظَائِفَ الْعِبَادَاتِ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ فَأَبْقِ عَلَيْنَا دَوَامَ مَا كَانَ فِيهِ مِنَ الْعِنَايَاتِ وَ السَّعَادَاتِ وَ الْأَمَانِ وَ الرِّضْوَانِ وَ كَمَالِ الْإِحْسَان
بنابراين، اكنون كه تو وظيفه‌ى عبادت ماه رمضان را از ما برداشتى، عنايت‌ها و نيكبختى‌ها و ايمنى و خشنودى و نيكوكارى كامل خود را بر ما پيوسته بدار.
کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
