دعای روز عرفه به نقل از کتاب های دعا (اقبال الاعمال)
۰۵ مرداد ۱۳۹۵ 0 ادعیه و زیاراتالجزء الأول؛ هذا مبدأ ذكر الأعمال الأشهر الثلاثة أعني شوال و ذي قعدة و ذي حجة من كتاب الإقبال، الباب الثالث فيما يختص بفوائد من شهر ذي الحجة و موائد للسالكين صوب المحجة، فصل فيما نذكره من أدعية يوم عرفة، دعاء آخر في يوم عرفة وجدناه في كتب الدعوات
جلد اول، شروع ذکرهای اعمال ماه های سه گانه، یعنی شوال، ذی القعده و ذی الحجه از کتاب اقبال الاعمال، باب سوم، فوائد ماه ذی الحجه، در ادامه فصل بیست و دوم، دعای دیگر روز عرفه در برخی کتاب های دعا:
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدَانَا لِحَمْدِهِ وَ جَعَلَنَا مِنْ أَهْلِهِ لِنَكُونَ لِإِحْسَانِهِ مِنَ الشَّاكِرِينَ وَ لِيُجْزِيَنَا عَلَى ذَلِكَ جَزَاءَ الْمُحْسِنِينَ
ستايش خدا را كه ما را به ستايشش رهنمون گرديد و شايستگى ستايش را به ما عطا كرد، تا در برابر نيكوكارى او سپاسگزارى كنيم و خداوند در مقابل آن به ما پاداش نيكوكاران را عطا كند.
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي حَبَانَا [اجْتَبَانَا] بِدِينِهِ وَ خَصَّنَا [وَ اخْتَصَّنَا] بِمِلَّتِهِ وَ سَبِيلِهِ
ستايش خدا را كه ما را براى دين خود برگزيد [دين خود را به ما ارزانى داشت]و به آيين و راهش ويژه گردانيد
وَ أَرْشَدَنَا إِلَى سُنَنِ إِحْسَانِهِ لِنَسْلُكَهَا بِمَنِّهِ إِلَى رِضْوَانِهِ حَمْداً يَقْبَلُهُ [يَتَقَبَّلُهُ] مِنَّا وَ يَرْضَى بِهِ عَنَّا
و به سوى شيوههاى نيكوكارى رهنمون گرديد تا آن راهها را با منّت و خشنودى او بپيمايم [تا آن راهها را به منّت او به سوى خشنودىاش بپيماييم]،
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَ مِنْ تِلْكَ السُّبُلِ يَوْمَ عَرَفَةَ يَوْمٌ عَظِيمٌ قَدْرُهُ جَلِيلٌ أَمْرُهُ مَيْمُونٌ ذِكْرُهُ
ستايشى كه خداوند آن را از ما پذيرفته و به واسطهى آن از ما خشنود گردد. ستايش خدا را كه روز عرفه را يكى از اين راهها قرار داد، روزى كه ارزش آن بزرگ و اهميت آن سترگ و ياد آن فرخنده است.
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي عَرَّفَنَا فَضْلَهُ وَ جَعَلَنَا مِنَ التَّابِعِينَ لِرُسُلِهِ الطَّائِعِينَ فِيهِ لِأَمْرِهِ
ستايش خدا را كه برترى آن را به ما شناساند و ما را از پيروان رسولان و اطاعتكنندگان از فرمان خود قرار داد.
اللَّهُمَّ فَقِنَا فِيهِ مِنَ الْمَخَاوِفِ وَ الشَّدَائِدِ وَ كُنْ بِرَحْمَتِكَ وَ إِحْسَانِكَ عَلَيْنَا عَائِداً وَ اغْفِرْ لَنَا[1] زِيَارَةَ هَذِهِ الْمَشَاهِدِ
خداوندا، پس در اين روز ما را از بيمها و سختىها نگاه دار و به رحمت و نيكوكارىات بر ما ببخش و زيارت اين مشاهد و مكانهاى مقدس را براى ما بيامرز [روزى ما كن]
وَ اجْعَلْ حَظَّنَا مِنْ زِيَارَتِهَا أَعْظَمَ حَظٍّ وَارِدٍ وَ اعْفُ عَنَّا وَ أَنْتَ الصَّمَدُ الْوَاحِدُ
و بهرهى ما از زيارت آنها را بزرگترين بهرهاى كه [به بندگانت] عطا مىكنى، قرار ده و از ما درگذر، كه تو خداى بىنياز و يگانهاى
وَ لَا تُشْمِتْ بِنَا عَدُوّاً وَ لَا حَاسِداً وَ اجْعَلْنِي لِآلَائِكَ شَاكِراً وَ حَامِداً يَا مَنْ بَدَأَنِي بِنِعْمَتِهِ
و دشمن و حسودان ما را شاد مكن و مرا در برابر نعمتهايت سپاسگزار و ستايشگر بگردان. اى خدايى كه نعمت خود را بر من آغاز كرده
وَ أَفْضَلَ عَلَيَّ سَنِيَّ قِسَمِهِ [قِسْمَتِهِ] يَا مَنْ يَعْلَمُ سَرِيرَتِي وَ يَسْتُرُ عَلَانِيَتِي
و بهرههاى برتر را بر من تفضل نمودى،اى خدايى كه از باطن من آگاهى و ظاهرم را مىپوشى،
وَ أَعْطِنِي ثَوَابَ الْمُطِيعِينَ وَ عُلُوَّ مَنَازِلِ الْمُخْبِتِينَ وَ اكْتُبْنِي فِي عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ
پاداش اطاعتكنندگان و منزلتهاى برتر آرامشيافتگان را به من عطا فرما و مرا جزو بندگان شايستهات بنويس،
الَّذِينَ قَبِلْتَ عَمَلَهُمْ وَ خَتَمْتَهُ بِالْمَغْفِرَةِ فِي هَذِهِ الْعَشِيَّةِ الَّتِي ظَاهِرٌ قَدْرُهُ جَلِيلٌ أَمْرُهُ مَشْهُورٌ بَيْنَ الْعُلَمَاءِ ذِكْرُهُ مَحْفُوظٌ فِي قُلُوبِ الْعَارِفِينَ
هم آنان كه اعمالشان را پذيرفته و پايان كارشان را به آمرزش خاتمه دادهاى، در اين شامگاهى كه ارزش آن آشكار و اهميت آن بزرگ و ياد آن در ميان دانشمندان مشهور و در دل عارفان محفوظ است
مَنْ عَرَفَ فَضْلَهَا مِنْ بَيْنِ اللَّيَالِي وَ الْأَيَّامِ فَازَ وَ لِكُلِّ فَضْلٍ حَازَ وَ مَنْ دَعَاكَ فَازَ بِجَزِيلِ الثَّوَابِ وَ حُسْنِ الْإِيَابِ
و هركس با فضيلت مخصوص آن در ميان شبها و روزهاى ديگر آشنا باشد رستگار و هر فضيلتى را حايز مىگردد و هركس در آن روز تو را بخواند، به پاداش فراوان و بازگشت زيبا كامياب مىگردد.
اللَّهُمَّ وَ بَارِكْ لَنَا فِي هَذَا وَ خَاتِمَتِهِ وَ اخْتِمْ لَنَا بِخَيْرٍ عِنْدَ مُسَاءَلَتِهِ وَ اجْعَلْهُ لَنَا شَاهِداً بِعَمَلِ طَاعَتِكَ وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَهْلِ عِنَايَتِكَ
خدايا، اين روز و پايان آن را براى ما مبارك گردان و هنگام پرسوجو از آن، پايان آن را براى ما ختم به خير بگردان و آن را گواه ما بر انجام طاعتت قرار ده و ما را از كسانى كه به آنان عنايت مىكنى، بگردان.
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَغْفِرُكَ مِنْ مَظَالِمَ كَثِيرَةٍ وَ بَوَائِقَ جَزِيلَةٍ وَ عَظَائِمِ ذُنُوبٍ جَمَّةٍ قَدْ أَثْقَلَتْ ظَهْرِي وَ مَنَعَنِي مِنَ الرُّقَادِ ذِكْرُهَا
خدايا، من از ستمهاى بسيار، مصايب فراوان و گناهان بزرگ بسيار كه پشت مرا سنگين كرده و ياد آنها مرا از خواب بازداشته است، از تو آمرزش مىطلبم.
اللَّهُمَّ إِنِّي أَتَنَصَّلُ إِلَيْكَ مِنْ تِلْكَ الذُّنُوبِ وَ الْخَطَايَا وَ أَتُوبُ
خداوندا، من از اين گناهان و خطاها به درگاهت بىزارى جسته و توبه مىكنم.
فَلَا تَجْعَلْ دُعَائِي يَا رَبِّ عَنْكَ مَحْجُوباً فَأَنْتَ أَكْرَمُ مَأْمُولٍ وَ أَعَزُّ مَطْلُوبٍ إِلَهِي أَمُدُّ إِلَيْكَ كَفّاً طَالَ مَا عَصَتْ
پس اى پروردگار من، دعاى مرا از درگاهت محجوب مكن؛ زيرا كه تو گرامىترين آرزوشده و سربلندترين خواستهشدهاى.
وَ أَبْكِي بِعَيْنٍ طَالَ مَا عَلَى الْمَعَاصِي عَكَفَتْ وَ أَدْعُوكَ بِلِسَانٍ عَلَيْهِ الْمَلَائِكَةُ الْكِرَامُ الْحَفَظَةُ كَتَبَتْ
معبودا، دستى را كه مدت زمان طولانى مرتكب گناه شده به درگاهت دراز كردهام و با چشمى كه مدت زمان طولانى بر گناهان روى آورده مىگريم و با زبانى كه فرشتگان گرامى نگاهبان [اعمال]عليه آن [گناهان بسيار]نوشتهاند تو را مىخوانم
وَ أَرْجُوكَ بِنَفْسٍ عَفْوَكَ وَ صَفْحَكَ أَمَّلَتْ وَ عَلَى بِرِّكَ وَ إِحْسَانِكَ يَا كَرِيمُ عَوَّلَتْ وَ لِبَابِ فَضْلِكَ وَ مَعْرُوفِكَ طَرَقَتْ وَ لِرَحْمَتِكَ تَعَرَّضَتْ
و با جانى كه آرزوى گذشت و چشمپوشى تو را دارد و بر نيكى و احسان تو-اى بزرگوار-اعتماد مىكند و در تفضل و نيكوكارى تو را مىكوبد و به پيشواز رحمتت [نيكىات]آمده است، به تو اميد دارم.
إِلَهِي ذَلَّتْ لِعَظَمَتِكَ الْأَرْبَابُ وَ تَاهَتْ عِنْدَ تَأَمُّلِ عَزِيزِ سُلْطَانِكَ أُولُو الْأَلْبَابِ وَ قَصَدَكَ السَّائِلُونَ لِعِلْمِهِمْ بِأَنَّكَ جَوَادٌ وَهَّابٌ فَقَصَدْتُكَ
معبودا، پرورندگان در برابر عظمتت خواراند و خردمندان هنگام انديشهى سلطهى سربلندت سرگشته مىگردند و درخواستكنندگان به واسطهى اينكه مىدانند تو جواد و بخشندهاى، آهنگ تو را كردهاند.
يَا إِلَهِي لِمَعْرِفَتِي بِأَنَّكَ تُجِيبُ الدَّاعِينَ وَ تَسْمَعُ لِسُؤَالِ السَّائِلِينَ وَ تُقْبِلُ بِبِرِّكَ
اى معبود من، من نيز چون مىدانم تو دعاى دعاكنندگان را اجابت مىكنى و درخواست درخواست كنندگان را مىشنوى و با نيكى
وَ مَعْرُوفِكَ عَلَى التَّائِبِينَ فَتَقَبَّضْتُ إِلَيْكَ كَفّاً هِيَ مِنْ عِقَابِكَ خَائِفَةٌ وَ بِمَا جَنَتْ مِنَ الْخَطَايَا عَارِفَةٌ
و نيكوكارى بر توبهكنندگان روى مىآورى، آهنگ تو را نمودهام و ازاينرو، با دستى كه از كيفرت بيمناك و از جنايات و خطاهايش آگاه است به درگاه تو دست زدهام
وَ شَخَصَتْ بِعَيْنٍ مِنْ هَيْبَتِكَ ذَارِفَةٌ وَ دَعَوْتُكَ بِلِسَانٍ نَغَمَاتُهُ لِشُكْرِكَ وَاصِفَةٌ
و با چشمى كه از هراس تو اشكريزان است به تو چشم دوختهام و با زبانى كه با نغمهها و سرايشهايش سپاس تو را به وصف درمىآورد تو را مىخوانم
وَ أَذْلَلْتُ بَيْنَ يَدَيْكَ نَفْساً لَمْ تَزَلْ عَلَى الْمَعَاصِي عَاكِفَةً فَيَا مَنْ يَعْلَمُ سَرِيرَتِي ارْحَمْ ضَعْفِي
و جانى را كه پيوسته بر گناهان روى آورده بود، در پيشگاه تو خوار ساختهام. پس اى خدايى كه از باطن من آگاهى، بر ناتوانى و بيچارگى من رحم آر
وَ مَسْكَنَتِي وَ تَغَمَّدْنِي بِعَفْوِكَ وَ سَتْرِكَ فِي دُنْيَايَ وَ آخِرَتِي وَ لَا تَكِلْنِي إِلَى سِوَاكَ
و در دنيا و آخرت مرا با گذشت و پوشش خويش بپوش و مرا به هيچكس جز خود وامگذار
فَأَنْتَ رَجَائِي وَ أَمَلِي يَا عُدَّتِي عِنْدَ الشَّدَائِدِ يَا مَنْ لَا يُضْجِرُهُ سَائِلٌ سَأَلَ
كه تو اميد و آرزوى منى، اى اندوختهى من هنگام سختىها، اى خدايى كه درخواست هيچ درخواستكنندهاى تو را خسته و بىتاب نمىكند
وَ لَا يَثْقُلُ عَلَيْهِ مُلِحٌّ بِالدُّعَاءِ مُبْتَهِلٌ بَابُكَ لِلطَّارِقِينَ مَفْتُوحٌ وَ بِرُّكَ لِلْمُنِيبِينَ مَمْنُوحٌ فَأَنْتَ مَشْكُورٌ مَمْدُوحٌ
و تحمل هيچ دعاكنندهاى كه با اصرار و زارى دعا مىكند، بر تو سخت نيست، در تو براى كوبندگان گشوده و نيكىات براى بازگشتگان آزاد است و تو خداى سپاسگزارىشده و ستودهاى.
اللَّهُمَّ وَ هَذِهِ لَيْلَةٌ مَنْ عَرَفَ ظَاهِرَهَا فَازَ وَ مَنْ عَرَفَ بَاطِنَهَا فَبِكُلِّ فَضِيلَةٍ حَازَ
خدايا، اين شب نيز شبى است كه هركس از ظاهر آن آگاه باشد رستگار مىگردد و هركس با باطن آن آشنا باشد، هر برترى را حايز گرديده است.
اللَّهُمَّ وَفِّقْنَا فِيهَا لِلْأَعْمَالِ الصَّالِحَةِ وَ التِّجَارَةِ الرَّابِحَةِ وَ السُّلُوكِ لِلْمَحَجَّةِ الْوَاضِحَةِ
خدايا، ما را در اين شب به اعمال شايسته و تجارت سودمند و پيمايش راه راست و روشن موفق بدار
وَ اجْعَلْهَا لَنَا شَاهِدَةً وَ قِنَا فِيهَا مِنَ الشَّدَائِدِ وَ اجْعَلِ الْخَيْرَ عَلَيْنَا فِيهَا وَارِداً
و آن را گواه ما بگردان و ما را در آن از سختىها نگاه دار و خير و خوبى را بر ما وارد گردان
وَ لَا تُشْمِتْ بِنَا عَدُوّاً وَ لَا حَاسِداً فَأَنْتَ الْأَحَدُ الْوَاحِدُ
و دشمن و حسودان ما را شاد مكن، كه تو خداى بىهمتا و يگانهاى.
إِلَهِي هَا أَنَا ذَا عَبْدُكَ بَيْنَ يَدَيْكَ بَاسِطٌ إِلَيْكَ كَفّاً هِيَ حَذِرَةٌ مِمَّا جَنَتْ وَجِلَةٌ مِمَّا اقْتَرَفَتْ
معبودا، هان اين بندهى تو است كه در پيشگاهت ايستاده و دستى را كه از جناياتش بيمناك و از گناهانى كه مرتكب شده هراسناك است به سوى تو گشوده است.
اللَّهُمَّ فَاسْتُرْ سُوءَ عَمَلِي يَوْمَ كَشْفِ السَّرَائِرِ وَ ارْحَمْنِي مِمَّا فِيهِ أُحَاذِرُ وَ كُنْ بِي رَءُوفاً وَ لِذَنْبِي غَافِراً
خداوندا، پس در آن روز كه از باطنها پرده برداشته مىشود، عمل زشت مرا بپوش و از آنچه بيم دارم بر من رحم آر و به من مهرورز باش و گناهم را بيامرز،
فَأَنْتَ السَّيِّدُ الْقَاهِرُ فَإِنْ عَفَوْتَ فَمَنْ أَوْلَى مِنْكَ بِالْعَفْوِ وَ إِنْ عَذَّبْتَ فَمَنْ أَعْدَلُ مِنْكَ فِي الْحُكْمِ
كه تو سرور چيرهاى. اگر عفو كنى، چه كسى زيبندهتر از تو به عفو و گذشت؟ ! و اگر عذاب كنى، چه كسى دادگرتر از تو در حكم و داورى؟ !
اللَّهُمَّ وَ هَذِهِ لَيْلَةٌ بَاطِنُهَا سُرُورُ أَوْلِيَائِكَ الَّذِينَ حَبَوْتَهُمْ بِعُلُوِّ الْمَنَازِلِ وَ الدَّرَجَاتِ
خدايا، اين شب، شبى است كه باطن آن مايهى خوشحالى آن دسته از دوستان تو است كه منازل و درجات برتر را به آنان ارزانى داشته
وَ ضَاعَفْتَ لَهُمُ الْحَسَنَاتِ وَ غَفَرْتَ لَهُمُ السَّيِّئَاتِ وَ خَتَمْتَ لَهُمْ بِالْخَيْرَاتِ
و اعمال نيكشان را دوچندان گردانيده و بدىهايشان را آمرزيده و همهى كارهاى آنان را به خير ختم كردهاى
وَ قَدْ أَمْسَيْتُ يَا رَبِّ فِي هَذِهِ الْعَشِيَّةِ رَاجِياً لِفَضْلِكَ مُؤَمِّلًا بِرَّكَ مُنْتَظِراً مَوَادَّ إِحْسَانِكَ وَ لُطْفِكَ
و من-اى پروردگار من-در اين شامگاه شب را آغاز مىكنم در حالى كه به تفضل تو اميد دارم و نيكىات را آرزومندم و چشم به راه احسان و لطف پيوستهى توام
مُتَوَكِّلًا عَلَيْكَ مُتَوَسِّلًا بِكَ طَالِباً لِمَا عِنْدَكَ مِنَ الْخَيْرِ الْمَذْخُورِ لَدَيْكَ مُعْتَصِماً بِكَ مِنْ شَرِّ مَا أَخَافُ وَ أَحْذَرُ
و بر تو توكل نموده و به تو توسل جستهام و خيرى را كه در پيشگاه تو اندوخته است خواستارم و از گزند آنچه بيم دارم و مىپرهيزم
وَ مِنْ شَرِّ مَا أُعْلِنُ وَ أُسِرُّ فَبِكَ أَمْتَنِعُ وَ أَنْتَصِرُ وَ إِلَيْكَ أَلْجَأُ وَ بِكَ أَسْتَتِرُ
و از شرّ آنچه آشكار نموده و يا پنهان مىدارم، به تو چنگ زدهام. پس من تنها به وسيلهى تو خوددارى نموده و از تو يارى مىجويم و به تو پناه آورده و خود را مىپوشانم
وَ بِطَاعَةِ نَبِيِّكَ وَ الْأَئِمَّةِ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ أَفْتَخِرُ وَ إِلَى زِيَارَةِ وَلِيِّكَ وَ أَخِي نَبِيِّكَ أَبْتَدِرُ
و به اطاعت پيامبرت و ائمه -سلام بر آنان-مىبالم و به زيارت ولى و برادر پيامبرت مىشتابم.
اللَّهُمَّ فَبِهِ وَ بِأَخِيهِ وَ ذُرِّيَّتِهِ أَتَوَسَّلُ وَ أَسْأَلُ وَ أَطْلُبُ فِي هَذِهِ الْعَشِيَّةِ فَكَاكَ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ
خدايا، پس به حق او و برادر و فرزندانش توسل جسته و در اين شامگاه آزادى از آتش جهنم
وَ الْمَقَرَّ مَعَهُمْ فِي دَارِ الْقَرَارِ فَإِنَّ لَكَ فِي هَذِهِ الْعَشِيَّةِ رِقَاباً تُعْتِقُهَا مِنَ النَّارِ
و استقرار همراه با آنان در سراى آرامش و قرار را از تو درخواست نموده و مىطلبم؛ زيرا تو در اين شامگاه افراد بسيارى را از آتش جهنم آزاد مىكنى.
اللَّهُمَّ وَ هَذِهِ لَيْلَةُ عِيدٍ وَ لَكَ فِيهَا أَضْيَافٌ فَاجْعَلْنِي مِنْ أَضْيَافِكَ وَ هَبْ لِي مَا بَيْنِي وَ بَيْنَكَ
خداوندا، نيز اين شب، شب عيد است و تو ميهمانانى در آن دارى، پس مرا نيز جزو ميهمانانت قرار ده و آنچه را كه ميان من و تو است به من ارزانى دار
وَ اجْعَلْ قِرَايَ مِنْكَ الْجَنَّةَ يَا اللَّهُ يَا اللَّهُ يَا اللَّهُ يَا خَيْرَ مَنْزُولٍ بِهِ يَا خَيْرَ مَنْ نَزَلَتْ بِفِنَائِهِ الرَّكَائِبُ
و پذيراى مرا بهشت قرار ده، اى خدا اى خدا اى خدا، اى بهترين كسى كه به درگاه او فرود مىآيند، اى بهترين كسى كه سوارگان بر آستانهى او فرود آمده
وَ أَنَاخَتْ بِهِ الْوُفُودُ يَا ذَا السُّلْطَانِ الْمُمْتَنِعِ بِغَيْرِ أَعْوَانٍ وَ لَا جُنُودٍ
و گروههاى وارد شونده بر درگاه او رحل اقامت افكندهاند،اى خداى دارندهى تسلطى كه بدون نياز به ياران و لشكريان بازايستاده و خوددارى مىكنى.
أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ أَقَرَّ لَكَ كُلُّ مَعْبُودٍ أَحْمَدُكَ وَ أُثْنِي عَلَيْكَ بِمَا حَمِدَكَ كُلُّ مَحْمُودٍ
تو همان خدايى هستى كه معبودى جز تو نيست و همهى پرستششدگان به تو اقرار دارند، با همهى ستايشهايى كه ستايششدگان تو را بدان ستودهاند، تو را ستايش نموده و مىستايم.
يَا اللَّهُ أَسْأَلُكَ يَا مَنْ بِرَحْمَتِهِ يَسْتَغِيثُ الْمُذْنِبُونَ وَ يَا مَنْ إِلَى ذِكْرِ إِحْسَانِهِ يَفْزَعُ الْمُضْطَرُّونَ
اى خدا، از تو درخواست مىكنم، اى خدايى كه گناهكاران از رحمتت فريادخواهى مىكنند و اىخدايى كه درماندگان به يادكرد نيكوكارىات پناهنده شدهاند
وَ يَا مَنْ لِخِيفَتِهِ يَنْتَحِبُ الْخَطَّاءُونَ [الْخَاطِئُونَ] يَا أُنْسَ كُلِّ مُسْتَوْحِشٍ غَرِيبٍ
و اى خدايى كه خطاكاران از هراس تو ناله سر مىدهند و اى مونس هر وحشتزدهى بىكس
وَ يَا فَرَجَ كُلِّ مَكْرُوبٍ كَئِيبٍ وَ يَا غَوْثَ [عَوْنَ] كُلِّ ضَعِيفٍ فَرِيدٍ وَ يَا عَضُدَ كُلِّ مُحْتَاجٍ طَرِيدٍ
و اى مايهى گشايش هر اندوهناك دلشكسته و اى ياور هر ناتوان تنها و اى پشتوانهى هر نيازمند رانده شده،
أَنْتَ اللَّهُ الَّذِي وَسِعْتَ كُلَّ شَيْءٍ رَحْمَةً وَ عِلْماً وَ أَنْتَ اللَّهُ الَّذِي جَعَلْتَ لِكُلِّ مَخْلُوقٍ فِي نِعَمِكَ [نِعْمَتِكَ] سَهْماً
تو آن خدايى هستى كه رحمت و آگاهىات هر چيز را فراگير است و تو همان خدايى هستى كه براى هر آفريدهاى، بهرهاى در نعمتهايت قرار دادهاى
وَ أَنْتَ اللَّهُ الَّذِي عَفْوُهُ أَعْلَى مِنْ عِقَابِهِ وَ أَنْتَ اللَّهُ الَّذِي عَطَاؤُهُ أَكْثَرُ مِنْ مَنْعِهِ
و تو آن خدايى هستى كه عفوت از عذابت برتر است و تو همان خدايى هستى كه عطايت از خوددارى كردن از عطا بيشتر است
وَ أَنْتَ اللَّهُ الَّذِي تَسْعَى رَحْمَتُهُ أَمَامَ غَضَبِهِ وَ أَنَا يَا إِلَهِي عَبْدُكَ الَّذِي أَمَرْتَهُ بِالدُّعَاءِ
و تو آن خدايى هستى كه رحمتت در پيشاپيش خشمت روان است و من-اى معبود من-همان بندهى توام كه دستور دادى دعا كنم
وَ تَكَفَّلْتَ لَهُ الْإِجَابَةَ فَهَا أَنَا ذَا يَا إِلَهِي بَيْنَ يَدَيْكَ أَنَا الَّذِي أَثْقَلَتِ الْخَطَايَا ظَهْرَهُ
و اجابت دعايم را عهدهدار شدى. اى معبود من، هان اينك اين منم كه در پيشگاهت ايستادهام، من همان بندهاى هستم كه خطاها پشتم را سنگين كرده است،
وَ أَنَا الَّذِي بِجَهْلِهِ عَصَاكَ وَ جَاهَرَكَ بِذَنْبِهِ وَ مَا اسْتَحْيَاكَ وَ لَمْ يَكُنْ هَذَا جَزَاؤُكَ مِنِّي
من همان بندهاى هستم كه از روى نادانى از تو نافرمانى كردم و با ارتكاب گناه با تو به مبارزه برخاستم و از تو شرم نكردم، در حالى كه اين پاداش تو نبود
فَعَفْوَكَ فَهَا أَنَا ذَا عَبْدُكَ الْمُقِرُّ بِذَنْبِهِ الْخَاضِعُ لَكَ بِذُلِّهِ الْمُسْتَكِينُ لَكَ بِجُرْمِهِ
و اكنون عفوت را خواهانم. هان! اينك اين بندهى تو است كه به گناهش اقرار مىكند و با ذلت اظهار فروتنى نموده و به خاكسارى جرم خود را اظهار مىكند.
إِلَهِي فَمَا أَنْتَ صَانِعٌ بِمُقِرٍّ لَكَ بِجِنَايَتِهِ مُتَوَكِّلٍ عَلَيْكَ فِي رِعَايَتِهِ
معبودا، اكنون تو با كسى كه به جنايت خود اقرار دارد و براى نوازش خود بر تو توكل نموده، چگونه رفتار خواهى كرد؟
إِلَهِي لَا تُخَيِّبْ مَنْ لَا يَجِدُ [لَمْ يَجِدْ] مَطْمَعاً غَيْرَكَ وَ لَا أَحَداً دُونَكَ
معبودا، كسى را كه هيچ آرزويى جز تو نمىيابد و هيچكس جز تو ندارد، نوميد مكن،
يَا أَكْرَمَ مَنْ أُقِرَّ لَهُ بِالذُّنُوبِ وَ يَا أَعْظَمَ مَنْ خُضِعَ وَ خُشِعَ لَهُ
اى گرامىترين كسى كه در درگاه او به گناه اقرار مىشود و اى بزرگترين كسى كه در درگاه او اظهار خضوع و فروتنى مىشود، از تو درخواست گذشت مىكنم،
أَسْأَلُكَ الْعَفْوَ يَا مَنْ رَضِيَ بِالْعَفْوِ يَا مَنِ اسْتَحْسَنَ الْعَفْوَ يَا مَنْ يَجْزِي عَلَى الْعَفْوِ الْعَفْوَ الْعَفْوَ
اى كسى كه از گذشت خشنودى، اى كسى كه گذشت را نيكو شمردهاى، اى خدايى كه در برابر گذشت، گذشت را پاداش مىدهى، گذشتت، گذشتت را خواستارم
يَا أَهْلَ الْعَفْوِ الْعَفْوَ الْعَفْوِ لَا تُعْرِضْ بِوَجْهِكَ الْكَرِيمِ عَنِّي وَ لَا تَجْبَهْنِي بِالرَّدِّ فِي مَسْأَلَتِي وَ أَكْرِمْ فِي مَجْلِسِي مُنْقَلَبِي
اى زيبندهى گذشت، گذشتت، گذشتت را خواستارم. روى [ذات، يا اسما و صفات]گرامىات را از من برمگردان و در پاسخ خواستهام دست رد بر پيشانىام مزن و در اينجا كه نشستهام بازگشتم را گرامى بدار؛
فَإِنِّي أَسْأَلُكَ وَ أُنَادِيكَ فَنِعْمَ الْمُجِيبُ وَ نِعْمَ الْمَدْعُوُّ وَ نِعْمَ الْمَرْجُوُّ
زيرا من از تو درخواست نموده و تو را ندا درمىدهم و چه اجابتكنندهى خوبى هستى تو و چه خداى خوبى كه به درگاهت دعا شده و به تو اميد بسته مىشود!
يَا مَنْ لَا يُبْرِمُهُ سَائِلٌ سَأَلَ وَ لَا مُلِحٌّ عَلَيْهِ بِالدُّعَاءِ مُبْتَهِلٌ يَا أَهْلَ الْوَفَاءِ وَ الْعَطَاءِ
اى خدايى كه درخواست هيچ درخواستكننده و اصرار و زارى هيچ دعاكنندهاى او را رنجور و خسته نمىكند، اى اهل وفا و بخشش،
يَا كَرِيمَ الْعَفْوِ يَا حَسَنَ التَّجَاوُزِ يَا مَنْ لَا يُوَارِي مِنْهُ لَيْلٌ دَاجٍ وَ لَا بَحْرٌ عَجَّاجٌ وَ لَا سَمَاءٌ ذَاتُ أَبْرَاجٍ
اى صاحب عفو كريمانه، اى نيكو درگذرنده، اى خدايى كه شب تاريك، درياى خروشان و آسمان داراى برجها نمىتواند چيزى را از او پوشيده بدارد.
أَسْأَلُكَ بِحَقِّ حُجَّاجِ بَيْتِكَ الْحَرَامِ وَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ وَ الْمَشَاعِرِ الْعِظَامِ وَ اللَّيَالِي وَ الْأَيَّامِ
به حق حاجيان خانهى محترم و ركن كعبه و مقام ابراهيم و جايگاههاى بزرگ، شبها و روزها،
وَ الضِّيَاءِ وَ الظَّلَامِ وَ الْمَلَائِكَةِ الْكِرَامِ وَ أَنْبِيَائِكَ وَ رُسُلِكَ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ
روشنايى و تاريكى و فرشتگان گرامى و پيامبران و رسولان-درود بر آنان-از تو درخواست مىكنم
وَ أَسْأَلُكَ بِأَمْرِكَ مِنْ خَلْقِكَ وَ بِاسْمِكَ الْعَلِيِّ الْأَعْظَمِ وَ بِكُلِّ مَا سَأَلَكَ بِهِ دَاعٍ شَاكِرٌ وَ مُسَبِّحٌ ذَاكِرٌ
و نيز به حق فرمان تو در مورد آفريدههايت و به نام بلندپايه و بزرگترت و به تمامى درخواستهايى كه دعاكنندگان سپاسگزار و تسبيحكنندگانى كه به ياد تواند و از تو درخواست نمودهاند،
أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَغْفِرَ لِي خَطِيئَتِي وَ تَرْضَى عَنِّي وَ تَصْفَحَ
خواهانم كه بر محمد و آل محمد درود فرستى و خطاى مرا بيامرزى و از من خشنود گردى و چشمپوشى كنى
وَ تَتَجَاوَزَ عَنْ ذَنْبِي وَ تَسْمَحَ وَ أَنْ تَجْعَلَ مَآبِي خَيْرَ مَآبٍ وَ أَنْ تَكْفِيَنِي شَرَّ كُلِّ عَدُوٍّ ظَاهِرٍ وَ مُسْتَخْفٍ وَ بَارِزٍ وَ كَيْدَ كُلِّ مَكِيدٍ
و از گناهم درگذرى و ببخشى و بازگشت مرا بهترين بازگشت قرار دهى و از شرّ دشمنان آشكار، اعم از پنهان و پيدا و از مكر هر فريبگر كفايت فرمايى،
يَا حَلِيمُ يَا وَدُودُ اكْفِنِي شَرَّ أَعْدَائِي وَ حَاسِدِي وَ تَوَلَّنِي بِوَلَايَتِكَ وَ اكْفِنِي بِكِفَايَتِكَ وَ اهْدِ قَلْبِي بِهُدَاكَ
اى بردبار اى مهرورز، مرا از شرّ دشمنان و حسودان كفايت نما و به سرپرستى خود از من سرپرستى كن و به كفايت خود از من كفايت فرما و دلم را با هدايتت هدايت كن
وَ حُطَّ عَنِّي وِزْرِي وَ شُدَّ أَزْرِي وَ ارْزُقْنِي التَّوْبَةَ بِحَطِّ السَّيِّئَاتِ وَ تَضَاعُفِ الْحَسَنَاتِ وَ كَشْفِ الْبَلِيَّاتِ
و گناه سنگينم را از دوشم بردار و پشتم را استوار بگردان و همراه با ريختن بدىها و دوچندان كردن نيكىها و برطرف كردن بلاها
وَ رِبْحِ التِّجَارَاتِ وَ دَفْعِ مَعَرَّةِ السِّعَايَاتِ إِنَّكَ مُجِيبُ الدَّعَوَاتِ وَ مُنْزِلُ الْبَرَكَاتِ كُنْ لِدُعَائِي مُجِيباً
و سودمند ساختن تجارتها و دفع ننگ سخنچينىها، توبه را روزىام كن؛ به راستى كه تو اجابتكنندهى دعاها و فرو فرستندهى بركات هستى، دعايم را اجابت كن
وَ مِنْ نِدَائِي قَرِيباً وَ لِي حَافِظاً وَ رَقِيباً وَ أَجِرْنِي مِمَّا أُحَاذِرُ وَ أَخْشَى مِنْ كُلِّ ذِي شَرٍّ مِنْ خَلْقِكَ أَجْمَعِينَ إِنَّكَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِين
و به ندايم نزديك شو و حافظ و نگاهبان من باش و از شرّ هر بدىرسان از ميان همهى آفريدههايت كه از شرّ آن مىپرهيزم و بيم دارم، در پناه خود در آور، به راستى كه تو مهربانترين مهربانانى.
[1]) به نظر مىرسد اين جمله در اصل چنين بوده است: «و ارزقنا» ؛ (روزى كن).