دعای قربانی کردن در روز عید قربان (اقبال الاعمال)
۰۷ آذر ۱۳۹۶ 0 ادعیه و زیاراتالجزء الأول؛ هذا مبدأ ذكر الأعمال الأشهر الثلاثة أعني شوال و ذي قعدة و ذي حجة من كتاب الإقبال، الباب الرابع فيما نذكره مما يتعلق بليلة عيد الأضحى و يوم عيدها، فصل فيما نذكره من رواية عن كم تجزى الأضحية و ما يقال عند الذبح
جلد اول، شروع ذکرهای اعمال ماه های سه گانه، یعنی شوال، ذی القعده و ذی الحجه از کتاب اقبال الاعمال، باب چهارم، اعمالی که متعلق به شب و روز عید قربان است، فصل دهم: قربانى به نيّت چندين نفر و دعاى هنگام ذبح قربانى
رُوِّينَا ذَلِكَ بِإِسْنَادِنَا إِلَى أَبِي جَعْفَرِ بْنِ بَابَوَيْهِ مِنْ كِتَابِ مَنْ لَا يَحْضُرُهُ الْفَقِيهُ فَقَالَ
«ابو جعفر ابن بابويه» در كتاب «من لا يحضره الفقيه» آورده است:
وَ ضَحَّى رَسُولُ اللَّهِ ص بِكَبْشَيْنِ ذَبَحَ وَاحِداً بِيَدِهِ وَ قَالَ
رسول خدا -صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-دو گوسفند قربانى نمود، يكى را به دست خود ذبح نمود و فرمود:
اللَّهُمَّ هَذَا عَنِّي وَ عَنْ مَنْ لَمْ يُضَحِّ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي
خداوندا، اين قربانى به نيت من و افرادى از خاندان من كه قربانى نكردهاند
وَ ذَبَحَ الْآخَرَ فَقَالَ
و هنگام ذبح گوسفند ديگر فرمود:
اللَّهُمَّ هَذَا عَنِّي وَ عَنْ مَنْ لَمْ يُضَحِّ مِنْ أُمَّتِي [1]
خدايا، اين قربانى به نيت من و آن دسته از افراد امت من كه قربانى نكردهاند.
قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ بَابَوَيْهِ
هم او در روايت ديگر آورده است:
وَ كَانَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع يُضَحِّي عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ص كُلَّ سَنَةٍ بِكَبْشٍ فَيَذْبَحُهُ وَ يَقُولُ
امير مؤمنان-عليه السّلام-در هر سال يك گوسفند به نيت رسول خدا-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-قربانى مىنمود و هنگام ذبح مىفرمود:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ (وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِيفاً مُسْلِماً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ)[2]
به نام خداوند رحمتگستر مهربان. به طور مستقيم و با تسليم روى و تمام وجود خود را به سوى خداوندى كردم كه آسمان وزمين را پديد آورد و هرگز از مشركان نيستم.
(إِنَّ صَلاتِي وَ نُسُكِي وَ مَحْيايَ وَ مَماتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ)[3] اللَّهُمَّ مِنْكَ وَ لَكَ
به راستى كه نماز، عبادتها و زندگانى و مرگم از آن خدايى است كه پروردگارجهانيان است. خدايا، از تو و براى تو.
ثُمَّ يَقُولُ ع
سپس مىفرمود:
هَذَا عَنْ نَبِيِّكَ
اين به نيّت پيامبرت
ثُمَّ يَذْبَحُهُ وَ يَذْبَحُ كَبْشاً آخَرَ عَنْ نَفْسِهِ
آنگاه گوسفند را سر مىبريد و بعد يك گوسفند ديگر به نيت خويش سر مىبريد.»[4]
أَقُولُ وَ رُوِّينَا بِإِسْنَادِنَا زِيَادَةٌ فِي الدُّعَاءِ عِنْدَ الذَّبْحِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَعْقُوبَ بِإِسْنَادِهِ إِلَى صَفْوَانَ وَ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع
«محمد بن يعقوب» در حديث ديگر كه دربردارندهى دعاى هنگام ذبح مفصّل از دعاى گذشته است، نقل كرده است: «امام صادق-عليه السّلام-فرمود:
إِذَا اشْتَرَيْتَ هَدْيَكَ فَاسْتَقْبِلْ بِهِ الْقِبْلَةَ فَانْحَرْهُ أَوِ اذْبَحْهُ وَ قُلْ
بعد از خريدن قربانى، آن را رو به قبله كن، اگر شتر باشد كارد به گلوى آن فرو كن و اگر گوسفند باشد سر آن را ببر و پيش از فرو كردن كارد و بريدن سر گوسفند بگو:
(وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِيفاً مُسْلِماً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ)[5]
به طور مستقيم و با تسليم روى و تمام وجود خود را به سوى خداوندى كردم كه آسمان و زمين را پديد آورد و هرگز از مشركان نيستم.
(إِنَّ صَلاتِي وَ نُسُكِي وَ مَحْيايَ وَ مَماتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ لا شَرِيكَ لَهُ وَ بِذلِكَ أُمِرْتُ)[6] وَ أَنَا مِنَ الْمُسْلِمِينَ
به راستى كه نماز، عبادتها و زندگانى و مرگم از آن خدايى است كه پروردگار جهانيان است، و شريكى براى تو نيست و اينگونه به من دستور داده شده است و من از مسلمانان هستم.
اللَّهُمَّ مِنْكَ وَ لَكَ بِسْمِ اللَّهِ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُمَّ تَقَبَّلْ مِنِّي
خداوندا، از تو و براى تو. به نام خدا و خداوند بزرگتر است. خدايا، از من قبول نما.
ثُمَّ أَمِرَّ السِّكِّينَ وَ لَا تَنْخَعْهَا حَتَّى تَمُوت
سپس كارد را به گلوى شتر فرو كن، يا بر سر گوسفند بكش ولى سر را از بدن جدا مكن تا اينكه روح از بدن حيوان خارج شود.[7]
[7]) كافى، ج 4، ص 498