گریستن در احادیث

گريستن از ترس خدا

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

اُوصِيكَ يا عليُّ في نَفسِكَ بخِصالٍ فاحْفَظْها ، اللّهُمَّ أعِنْهُ ··· و الرّابعةُ البُكاءُ للّه ِ ، يُبنى لكَ بكلِّ دَمعَةٍ بَيتٌ في الجنّةِ .
اى على! سفارش تو را به خودت مى كنم كه خصلتهايى داشته باشى و آنها را حفظ كنى! بار خدايا! على را [در حفظ اين خصال ]يارى كن : ··· چهارم: گريستن براى خدا. در برابر هر قطره اشكى كه مى ريزى خانه اى در بهشت براى تو ساخته مى شود.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

طُوبى لِصُورةٍ نَظَرَ اللّه ُ إلَيها تَبكي على ذَنبٍ مِن خَشيَةِ اللّه ِ عزّ و جلّ ، لَم يَطّلِعْ على ذلكَ الذَّنْبِ غَيْرُهُ .
خوشا چهره اى كه خداوند به آن مى نگرد در حالى كه از ترس خدا بر گناهى كه كرده و جز او كسى از آن گناه آگاه نيست، مى گريد .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ در خطبه حجّة الوداع ـ فرمود :

 و مَن ذَرَفَتْ عَيناهُ مِن خَشيةِ اللّه ِ كانَ لَه بكلِّ قَطرةٍ مِن دُموعِهِ مِثلُ جَبَلِ اُحُدٍ يكونُ في ميزانِهِ مِن الأجْرِ .
 هر كس چشمانش از ترس خدا اشك ريزد براى هر قطره اشك او به اندازه كوه احد در ترازوى اعمالش پاداش مى نهند.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

ألاَ و مَن ذَرَفَتْ عَيناهُ مِن خَشيةِ اللّه ِ، كانَ لَهُ بكلِّ قَطرةٍ قَطَرَتْ مِن دُموعِهِ قَصرٌ في الجنّةِ ، مُكَلَّلٌ بالدُّرِّ و الجَوهرِ ، فيهِ ما لا عَينٌ رأتْ ، و لا اُذُنٌ سَمِعَتْ ، و لا خَطَرَ على قلبِ بَشَرٍ .
بدانيد كه هر كس چشمانش از ترس خدا اشك ريزد ، در برابر هر قطره اشك او، كاخى آذين بسته به مرواريد و گوهر در بهشت به او مى دهند. در آن كاخ چيزهايى است كه هيچ چشمى نديده، هيچ گوشى نشنيده و بر دل هيچ بشرى خطور نكرده است.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

سَبعةٌ في ظِلِّ عَرشِ اللّه ِ عزّ و جلّ يومَ لا ظِلَّ إلاّ ظلُّهُ ··· و رجُلٌ ذَكرَ اللّه َ عزّ و جلّ خاليا ففاضَتْ عَيناهُ مِن خَشيةِ اللّه ِ .
در آن روز كه سايه اى جز سايه عرش خداوند عزّ و جلّ نيست هفت تن در سايه عرش اويند: ··· و مردى كه در خلوت، ياد خداوند عزّ و جلّ كند و از ترس خدا اشك از ديدگانش سرازير شود.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَن خَرَجَ مِن عَينَيهِ مِثلُ الذُّبابِ مِن الدَّمْعِ مِن خَشيَةِ اللّه ِ آمَنَهُ اللّه ُ بهِ يَومَ الفَزَعِ الأكبَرِ .
هر كس از ترس خدا به اندازه مگسى اشك از چشمش خارج شود خداوند او را در آن روزِ ترس بزرگ ايمن مى گرداند.

امام على عليه السلام :

بُكاءُ العُيونِ و خَشْيَةُ القلوبِ مِن رَحْمَةِ اللّه ِ تعالى ذِكرُهُ ، فإذا وَجَدتُموها فاغتَنِموا الدُّعاءَ .
گريه چشمها و ترس دلها نشانه رحمت خداى بلند نام است. هرگاه اين دو را در خود يافتيد دعا كردن را غنيمت شمريد.

امام على عليه السلام :

البُكاءُ مِن خَشيَةِ اللّه ِ مِفتاحُ الرَّحمةِ .
گريستن از ترس خدا كليد رحمت است.

امام على عليه السلام :

البُكاءُ مِن خَشيةِ اللّه ِ يُنيرُ القلبَ ، و يَعْصِمُ مِن مُعاوَدَةِ الذَّنبِ .
گريستن از ترس خدا دل را نورانى مى كند و از خو گرفتن به گناه مصون مى دارد.

امام على عليه السلام :

مِن كَرَمِ المَرءِ بُكاؤهُ على ما مَضى مِن زَمانِهِ .
گريستنِ آدمى بر زمان از دست رفته اش ، نشانه بزرگى اوست.

امام زين العابدين عليه السلام :

ما مِن قَطرةٍ أحَبَّ إلى اللّه ِ عزّ و جلّ مِن قَطْرَتَينِ : قَطرةُ دَمٍ في سبيلِ اللّه ِ ، و قَطرةُ دَمعَةٍ في سَوادِ اللّيلِ ، لا يُريدُ بها عبدٌ إلاّ اللّه َ عزّ و جلّ .
هيچ قطره اى نزد خدا محبوبتر از اين دو قطره نيست: قطره خونى كه در راه خدا ريخته مى شود و قطره اشكى كه فقط براى خداوند عزّ و جلّ در دل شب فرو مى غلتد .

امام باقر عليه السلام :

كُلُّ عَينٍ باكيةٌ يومَ القيامةِ غيرَ ثلاثٍ : عينٌ سَهِرَتْ في سبيلِ اللّه ِ ، و عينٌ فاضَتْ مِن خَشيَةِ اللّه ِ ، و عَينٌ غَضّتْ عن مَحارِمِ اللّه ِ .
روز رستاخيز همه چشمها گريانند مگر سه چشم: چشمى كه در راه خدا شب را نخفته باشد، و چشمى كه از ترس خدا گريان شده باشد، و چشمى كه از محرّمات خدا فروهشته باشد.

امام صادق عليه السلام :

ما مِن شيءٍ إلاّ و لَهُ كَيْلٌ أو وَزنٌ إلاّ الدُّموعَ ، فإنّ القَطرةَ مِنها تُطْفِئُ بِحارا مِن نارٍ ، و إذا اغْرَوْرَقَتِ العَينُ بمائها لَم يَرْهَقْ وَجهَهُ قَتَرٌ و لا ذِلَّةٌ ، فإذا فاضَتْ حَرَّمَهُ اللّه ُ على النّارِ ، و لَو أنّ باكيا بكى في اُمَّةٍ لَرُحِموا
هر چيزى پيمانه اى يا وزنى دارد مگر اشكها؛ زيرا قطره اى اشك، درياهايى از آتش را فرو مى نشاند. هرگاه چشم غرق در اشك خود شود، گَرد هيچ فقر و ذلّتى بر چهره آن نمى نشيند. و هرگاه اشكها سرازير شود خداوند آن چهره را بر آتش حرام مى گرداند. و اگر گرينده اى در ميان امّتى بگريد همه آن امّت مشمول رحمت مى شوند.

امام صادق عليه السلام :

إنْ لَم يُجِبْكَ البُكاءُ فَتَباكَ ، فإنْ خَرجَ مِنكَ مِثلُ رأسِ الذُّبابِ فَبَخٍ بَخٍ .
اگر گريه ات نمى آيد خود را به گريه بزن كه اگر از چشمانت به اندازه سر مگسى اشك بيرون آمد زهى به سعادتت.

گريستن بر حالِ خود

عدّة الداعى ـ در وحى هاى خداوند متعال به موسى عليه السلام آمده است ـ :

ابكِ على نَفسِكَ ما دُمتَ في الدُّنيا ، و تَخَوَّفِ العَطَبَ و المَهالِكَ ، و لا تَغُرَّنَّكَ زِينةُ الحياةِ الدُّنيا و زَهْرَتُها .
 تا در دنيا هستى به حال خود گريه كن و از هلاكت و مهلكه ها بترس و مبادا زرق و برق زندگى دنيا تو را فريب دهد.

بحار الأنوار:

ـ فيما اُوحـيَ إلى عيسى عليه السلام ـ : ابْـكِ على نَفسِكَ بُكاءَ مَن قَد وَدَّعَ الأهلَ ، و قَلا الدُّنيا ، و تَرَكَها لأهلِها، و صارَتْ رَغبتُهُ فيما عِندَ إلهِهِ .
 در وحى هاى خداوند متعال به عيسى عليه السلام آمده است ـ : به حال خود گريه كن، همچون گريه كسى كه با خانواده[اش ]بدرود گفته و با نفرت، از دنيا دورى جسته و آن را براى دنيا پرستان رها كرده و به آنچه نزد پروردگارش مى باشد دل بسته است.

خشكيدگى چشم

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مِن عَلاماتِ الشَّقاءِ جُمودُ العَينِ .
از نشانه هاى شقاوت، خشكيدگى چشم است.

امام على عليه السلام :

ما جَفَّتِ الدُّموعُ إلاّ لقَسوةِ القلوبِ، و ما قَسَتِ القلوبُ إلاّ لِكَثْرةِ الذُّنوبِ .
چشمها نخشكيد مگر بر اثر سخت دلى و دلها سخت نشد مگر به سبب گناه زياد.
 

منبع: میزان الحکمه، جلد دوم