کتاب گویا (صوتی)، روضة الشهداء

«روضة الشهداء» تألیف ملا حسین کاشفى (متوفى ۹۱۰ هجرى) به زبان فارسی پیرامون وقایع ‌کربلا، که آن را با بیانی ادیبانه و داستانی به تصویر کشیده است. عباراتى زیبا دارد و در گذشته واعظان و مرثیه خوانان در منابر و مجالس به عنوان مقتل از روى آن مصیبت مى‌خواندند و به همین جهت، مرثیه خوانان را «روضه خوان‌» مى گویند. این کتاب به اجمال زندگی معصومین (علیهم السلام) را دربردارد، 

تمرکز کتاب بر واقعهٔ کربلاست، ولی در ابوابی از آن شرح مصائب دیگر انبیا و امامان شیعه آمده است. در کتاب گویا از بیان همه فصلها صرف نظر شده و تنها به زندگی امام حسین (علیه السلام) و مصائب آن حضرت پرداخته است 

روضة الشهدا از جانب هم متقدمان و هم متأخران تحسین شده‌است.

رسول جعفریان علت «جاودانگی» و «تأثیر شگرف» روضة الشهدا را، جدای از اهمیت موضوع کتاب، نثر شیوا و گیرای آن دانسته‌است. او که کاشفی را از برجسته‌ترین نثرنویسان نیمهٔ دوم قرن دهم هجری می‌خواند، معتقد است اگر روضة الشهدا چنین نثری نمی‌داشت و مطالبش با این درجه از فصاحت و بلاغت بیان نمی‌شد، به این درجه از موفقیت نمی‌رسید. سبک مؤلف برای روایت واقعهٔ کربلا سبک قصه‌ای–تاریخی است و «در قالب نقل‌های تاریخی محدود نمی‌ماند، گرچه هدفش نقل تاریخ است». کاشفی وقایع را به صورت داستانی تعریف می‌کند که برای تودهٔ مردم بسیار مناسب و جذاب است. او حتی چهره‌های اشخاص و جزئیات صحنه‌های نبرد را توصیف می‌کند و برای تصویرپردازی ماجرا از مفاهیم حماسی بهره می‌گیرد. نویسنده در تألیف روضة الشهدا از مفاهیم شهید و شهادت به‌کرات استفاده کرده‌است. به گفتهٔ جعفریان، با آنکه کاشفی از واقعهٔ کربلا برداشت سیاسی ندارد، به‌طور ناخواسته مفهوم شهادت را ترویج و ادب فارسی را از آن مشحون کرده‌است.

کاشفی در روضة الشهدا نثر را با نظم در هم آمیخته و در قید و بند حدود متعارف یک ژانر ادبی نمانده‌است. او نمادها و تصویرپردازی‌های رایج قالب شعری غزل را وارد اثر خود کرده‌است. غزل معمولاً از زبان یک عاشق درمانده بیان می‌شود که بهره‌اش از زندگی، انبوهی از غم و رنج بوده لذا برای بیان مضامین شور و هیجان، تأسف، و عشق بسیار کاربردی است.

محمد تقی بهار در سبک‌شناسی، سبک روضة الشهدا را تقلیدی از گلستان سعدی و مُلمّع به نظم و نثر فاخر می‌داند نثر روضة الشهدا آکنده از آرایه‌های ادبی از قبیل تشبیه، کنایه، استعاره، سجع، انواع جناس، قلب، تضاد، مراعات نظیر و . . . است به گونه‌ای که کمتر جمله‌ای در متن را می‌توان یافت که صنایع ادبی، خواه معنوی خواه لفظی، در آن به کار نرفته باشد. از آیات و احادیث و روایات فراوانی نیز در کتاب استفاده شده که نویسنده گاه آن‌ها را «با هنرمندی» در میانهٔ جملهٔ فارسی جای داده‌است.