خط و خوشنویسی از نظر احادیث
۲۵ بهمن ۱۳۹۳ 0 اهل بیت علیهم السلام
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :
ألِقِ الدَّواةَ ، و حَرِّفِ القَلَمَ ، و انْصِبِ الباءَ ، و فَرِّقِ السِّينَ ، و لا تُغَوِّرِ المِيمَ ، و حَسِّنِ اللّه َ ، و مُدَّ الرَّحمنَ ، و جَوِّدِ الرَّحيمَ .
دوات را ليقه بگذار ، قلم را كج برش زن ، حرف باء [در بسم اللّه الرحمن الرحيم ]را بكش ، سين را باز بنويس ، ميم را شكم نده ، اللّه را زيبا بنويس، رحمان را بكش و رحيم را نيكو بنويس .
( الدرّ المنثور : ۱/۲۸ )
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ درباره آيه «يا نشانه اى از دانش» ـ فرمود :
الخَطُّ .
مقصود، خط است .
( الأحقاف : ۴ - الدرّ المنثور : ۷/۴۳۴ )
الدرّ المنثور ـ به نقل از عطاء بن يسار ـ :از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله درباره خط سؤال شد ، فرمود :
عَلّمَهُ نَبيٌّ ، و مَن كانَ وافَقَهُ عَلِمَ .
پيامبرى آن را تعليم داد و همراهانش آموختند .
( الدرّ المنثور : ۷/۴۳۴ )
امام على عليه السلام :
الخَطُّ لِسانُ اليَدِ .
خط ، زبانِ دست است .
( غرر الحكم : ۷۰۶ )
امام على عليه السلام ـ به كاتب خود عبيد اللّه بن ابى رافع ـ فرمود :
ألِقْ دَواتَكَ ، و أطِلْ جِلْفَةَ قَلَمِكَ ، وَ فَرّجْ بَينَ السُّطورِ ، و قَرْمِطْ بَينَ الحُروفِ ، فإنَّ ذلكَ أجْدَرُ بصَباحَةِ الخَطِّ .
در دوات خود ليقه بگذار و نوك قلمت را دراز بتراش و ميان خطها فاصله بگذار و حرفها را نزديك هم بنويس ؛ زيرا اين كار باعث زيبايى خط مى شود .
( نهج البلاغة : الحكمة ۳۱۵ )
افْتَحْ بَرْيَةَ قَلَمِكَ ، و أسْمِكْ شَحْمَتَهُ ، و أيْمِنْ قِطّتَكَ يَجُدْ خَطُّكَ .
نوك قلمت را بشكاف و پره آن را ستبر گردان و آن را از راست برش بزن تا خطّت خوش شود .
( غرر الحكم : ۲۴۶۵ )
میزان الحکمه،جلد سوم.