ترغیب فرزندان به مدرسه

نوشته زیر برگرفته از کتاب «نسیم مهر» (متن پیاده شده برنامه پرسش و پاسخ رادیویی استاد حسین دهنوی) می باشد.

سؤال 1ـ فرزندم چند ماه دیگر باید به مدرسه برود. آیا برای آماده کردن او کار خاصی باید انجام دهم؟

جواب:
برای آماده سازی فرزندتان برای مدرسه، به نکات ذیل توجه کنید:
1. اگر با همسرتان اختلافی دارید، به آن پایان دهید. یکی از علل ترس از مدرسه اختلاف والدین است. او می ترسد اگر والدین را تنها بگذارد و به مدرسه برود، با هم درگیر شوند.
2. اگر به شدت به شما وابسته است، از هم اکنون وابستگی او را کم کنید. گاهی علت بی رغبتی به مدرسه، ترس از جدایی است.
3. کم‌کم از اوصاف مدرسه بگویید که آن جا دوستانی می یابد؛ بازی می کند؛ می آموزد و...؛ البته توجه داشته باشید که بیش از حد از مدرسه تعریف نکنید؛ تعریف بسیار از مدرسه، او را نگران می کند.
4. از حدود 10 روز مانده به آغاز سال تحصیلی، خواب او را تنظیم کنید، بدین شکل که صبح ها زودتر بیدارش کنید تا کم‌کم خود را با زودتر بیدار شدن وفق دهد. نیازی نیست این کار از ماه ها پیش انجام شود.
5. در صورت مسافرت تابستانی، حتماً چند روز پیش از آغاز سال تحصیلی، در محل سکونت خود باشید. توجه داشته باشید که حتی یک روز تأخیر فرزند شما در ورود به مدرسه، احتمالاً او را دچار مشکل خواهد کرد.
6. روز اول، با فرزند خود در مدرسه حضور یابید تا احساس آرامش بیشتری داشته باشد. اگر برای روزهای بعد نیز چنین تقاضایی داشت، نپذیرید؛ زیرا ممکن است عادت کند و مشکلاتی را برایتان فراهم آورد. در ضمن، تسلیم گریه و قشقرق او نیز نشوید.

چـنـد توصیـه:
الف. پیش از حرکت به سمت مدرسه، از جمله های آرامش دهنده ای چون «اگر مشکلی داشتی، به معلم بگو»، «اگر کسی آزارت داد، به ناظم مدرسه بگو» و... بپرهیزید. این گونه جمله ها، او را نگران می کند.
ب. قبل از حضور در مدرسه، از سفارش های فراوان درباره یافتن دوست، نظم، احترام به معلم، پرهیز از درگیری با همسالان و... بپرهیزید.
ج. در صورت نرفتن به مدرسه با حالت تهوع، استفراغ، سردرد، دل درد و بی حالی، به او تهمت نزنید که دروغ می گوید، و او را تمسخر نکنید. در این صورت، هرگز از اهرم فشار برای رفتن به مدرسه استفاده نکنید.
د. در صورت اصرار بر نرفتن به مدرسه، با قاطعیت به او بگویید: این قانون است که همه کودکان باید به مدرسه بروند. در صورت مقاومت شدید و نرفتن به مدرسه، با او مانند کودک بیمار رفتار کنید؛ یعنی باید در بستر بماند؛ تلویزیون نبیند و از فعالیت های مورد علاقه اش محروم شود. در این صورت به طور قطع، مدرسه را ترجیح خواهد داد.

سؤال 2ـ فرزندم پس از 10 روز حضور در مدرسه، از رفتن به آن بی رغبت شده است. علت چیست و چگونه می توانم او را به مدرسه علاقه مند کنم؟

جواب:
به طور قطع، این عدم علاقه به مدرسه پس از 10 روز حضور در آن، عللی دارد که باید آن ها را بشناسید و مرتفع سازید:
1. مشکلات جسمی:
ممکن است فرزندتان مشکل جسمی (ناتوانی در بینایی، شنوایی، بیماری مزمن و...) داشته باشد. برای اطمینان از این مسأله به پزشک مراجعه کنید.
2. اختلالات ویژه یادگیری:
شاید به اختلالات ویژه یادگیری مبتلا است که در ادراک تمیز، حافظه و توالی دیداری و شنیداری مشکل دارد.
3. مشکل در درس خاص:
گاهی مشکل در درس خاصی او را به مدرسه بی علاقه می کند. با گفت و گو با کودک و معلم، آن درس را بیابید و با کمک به فرزندتان و راهنمایی او، مشکل را از بین ببرید.
4. مشکل با معلم:
بررسی کنید و ببینید آیا با معلم خود مشکلی ندارد. برای رسیدن به این علت، گفت و گو با کودک و معلم، راهگشا است.
5. ترس از تنبیه:
شاید مرتکب عمل خلافی شده است و از تنبیه می ترسد. در این صورت با مدرسه ارتباط برقرار کنید و به او اطمینان دهید که مشکلی برایش پیش نخواهد آمد.
6. آزار و تمسخر شاگردان:
گاهی به جهت ظاهر خاص کودک (لباس، کیف، کفش و...) یا نوع برخورد و سخن گفتن او، مورد تمسخر همسالان در مدرسه قرار می گیرد. این مسأله را بررسی کرده، مشکل را از بین ببرید.
7. تنهایی و نداشتن دوست:
ممکن است تاکنون (پس از 10 روز) نتوانسته است دوستی برای خود بیابد و احساس تنهایی می کند. راه های دوست یابی در مدرسه را به او بیاموزید.
8. ترس از گم شدن در راهروهای مدرسه:
شاید فرزند شما می ترسد در راهروهای مدرسه گم شود. گرچه روز اول بازگشایی مدارس، با هم به مدرسه رفته و احتمالاً او را با فضای مدرسه آشنا ساخته اید، توصیه می کنم بار دیگر با او به مدرسه بروید و او را با فضای آن جا بیشتر آشنا کنید.

_______________________
منبع:
نسیم مهر جلد 2، پرسش و پاسخ تربیت کودک و نوجوان؛ حسین دهنوی