فرصت از نظر احادیث
۰۷ مرداد ۱۳۹۴ 0فرصت، زودگذر است
امام على عليه السلام :
اِنتَهِزُوا فُرَصَ الخَيرِ ؛ فإنّها تَمُرُّ مَرَّ السَّحابِ .
فرصتهاى خوب را دريابيد؛ زيرا فرصتها همچون ابر مى گذرند.
( غرر الحكم : ۲۵۰۱ )
امام على عليه السلام :
الفُرصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحابِ ، فانتَهِزُوا فُرَصَ الخَيرِ .
فرصت، چون ابر مى گذرد. پس، فرصتهاى كار خوب را غنيمت شمريد.
( نهج البلاغة : الحكمة ۲۱ )
امام على عليه السلام :
الفُرصَةُ سَريعَةُ الفَوتِ ، و بَطِيئَةُ العَودِ .
فرصت، زودگذر است و ديرياب.
( غرر الحكم : ۲۰۱۹ )
امام على عليه السلام :
الفُرصَةُ خُلْسَةٌ .
فرصت، شكار است [و با سرعت از دست مى رود].
( بحار الأنوار : ۷۸/۷۹/۶۱ )
امام على عليه السلام :
الفُرصَةُ غُنمٌ .
فرصت، غنيمت است.
( غرر الحكم : ۱۹۴ )
ترغيب به غنيمت شمردن فرصتها
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :
و اللّه ِ ما يُساوى ما مَضى مِن دُنياكُم هذهِ بأهدابِ بُردِي هذا . ، و لَما بَقِيَ مِنها أشبَهُ بما مَضى مِن الماءِ بالماءِ ، و كُلٌّ إلى بَقاءٍ وَشِيكٍ و زَوالٍ قَريبٍ ، فبادِرُوا العَمَلَ و أنتُم في مَهْلِ الأنفاسِ ، و جِدَّةِ الأحلاسِ . ، قبلَ أن تُؤخَذوا بِالكَظَمِ . فلا يَنفَعُ النَّدَمُ .
به خدا سوگند كه آنچه از دنياى شما گذشته است با پرزهاى اين بُردِ من برابرى نمى كند و آنچه از آن مانده به آنچه از آن گذشته شباهتش بيشتر از شباهت آب به آب است. همه، اندكى مى مانند و بزودى از بين مى روند. پس، هنوز كه فرصت نفَس كشيدن داريد و پشم آگندها . نو است و پيش از آن كه خِرخِره شما فشرده شود و پشيمانى سودى نداشته باشد، به سوى كار و عمل بشتابيد.
( بحار الأنوار : ۷۷/۱۸۳ ، ۱۸۴ )
امام على عليه السلام :
أيُّها الناسُ ألآنَ ، ألآنَ ! مِن قَبلِ النَّدَمِ ، و مِن قَبلِ «أنْ تَقولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ في جَنْبِ اللّه ِ و إنْ كُنتُ لَمِنَ السّاخِرِينَ * أو تَقولَ لَو أنَّ اللّه َ هَدانِي لَكُنْتُ مِن المُتَّقِينَ * أو تَقولَ حِينَ تَرَى العَذابَ لَو أنَّ لي كَرَّةً فَأكُونَ مِن المُحْسِنِينَ» (الزمر : ۵۶ ـ ۵۸).
اى مردم! اينك ، اينك ! [فرصت را دريابيد]! پيش از آن كه پشيمان شويد و پيش از آن كه «هر كسى گويد: دريغا بر آنچه در حضور خدا كوتاهى ورزيدم و بى ترديد من از ريشخند كنندگان بودم. يا گويد: اگر خدا هدايتم مى كرد، هر آينه از پرهيزگاران بودم. يا چون عذاب را ببيند، گويد: كاش مرا برگشتى بود تا از نيكوكاران باشم».
( الأمالي للطوسي : ۶۸۵/۱۴۵۶ )
امام على عليه السلام :
بادِرِ الفُرصَةَ قَبلَ أن تكونَ غُصّةً .
فرصت را درياب ، پيش از آن كه از دست شدنش موجب اندوه گردد.
( نهج البلاغة: الكتاب۳۱ )
امام حسن عليه السلام :
يا بنَ آدمَ ، إنّكَ لم تَزَلْ في هَدمِ عُمرِكَ مُنذُ سَقَطتَ مِن بَطنِ اُمِّكَ ، فَخُذْ مِمّا في يَدَيكَ لِما بَينَ يَدَيكَ ؛ فإنّ المؤمنَ يَتَزوَّدُ ، و الكافِرَ يَتَمتَّعُ .
اى فرزند آدم! تو از همان زمان كه از شكم مادرت افتاده اى، پيوسته در راه ويران كردن [خانه ]عمرت قدم بر مى دارى. پس، از آنچه در دست دارى براى آنچه در پيش دارى بهره برگير؛ زيرا كه مؤمن توشه بر مى دارد و كافر خوش مى گذراند.
( بحار الأنوار : ۷۸/۱۱۲/۶ )
امام باقر عليه السلام :
بادِرْ بانتِهازِ البُغيَةِ عِندَ إمكانِ الفُرصَةِ ، و لا إمكانَ كَالأيّامِ الخالِيَةِ مَع صِحَّةِ الأبدانِ .
چون فرصت دست دهد به سوى هدف خود بشتاب، و هيچ فرصتى مانند روزهاى فراغتِ همراه با تندرستى نيست.
( تحف العقول : ۲۸۶ )
برحذر داشتن از تلف كردن فرصت ها
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :
مَن فُتِحَ لَهُ بابٌ مِن الخَيرِ فَلْيَنتَهِزْهُ ؛ فإنّهُ لا يَدرِي مَتى يُغلَقُ عَنهُ .
هر كس كه درى از خير به رويش گشوده شود، بايد آن را غنيمت شمرد؛ زيرا كه نمى داند آن در چه وقت به رويش بسته مى شود.
( كنز العمّال : ۴۳۱۳۴ )
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :
تَركُ الفُرَصِ غُصَصٌ .
از كف نهادن فرصتها، اندوهها آورد.
( بحار الأنوار:۷۷/۱۶۵/۲ )
امام على عليه السلام :
إضاعَةُ الفُرصَةِ غُصَّةٌ .
از دست دادن فرصت، مايه اندوه است.
( نهج البلاغة : الحكمة ۱۱۸ )
امام على عليه السلام :
مَن أخَّرَ الفُرصَةَ عَن وَقتِها فَلْيَكُنْ على ثِقَةٍ مِن فَوتِها .
هر كس فرصت را از زمانش به تأخير اندازد، مطمئن باشد كه آن را از دست مى دهد.
( غرر الحكم : ۸۷۹۵ )
امام على عليه السلام :
إذا أمكَنَتِ الفُرصَةُ فَانتَهِزْها ؛ فإنَّ إضاعَةَ الفُرصَةِ غُصّةٌ .
هرگاه فرصت دست داد، آن را شكار كن؛ زيرا تلف كردن فرصت مايه اندوه است.
( غرر الحكم : ۴۱۲۴ )
امام على عليه السلام :
بادِرِ الفُرصَةَ قبلَ أن تكونَ غُصّةً .
فرصت را درياب، پيش از آن كه به اندوه تبديل شود.
( غرر الحكم : ۴۳۶۲ )
امام على عليه السلام :
أشَدُّ الغُصَصِ فَوتُ الفُرَصِ .
سخت ترين اندوهها، از دست رفتن فرصتهاست.
( غرر الحكم : ۳۲۱۵ )
امام على عليه السلام :
أفضَلُ الرَّأيِ ما لم يُفِتِ الفُرَصَ، و لم يُورِثِ الغُصَصَ .
برترين انديشه، آن است كه فرصتها را از دست ندهد و اندوهها در پى نياورد.
( غرر الحكم : ۳۲۱۶ )
امام على عليه السلام :
مَن غافَصَ الفُرَصَ أمِنَ الغُصَصَ .
هر كه فرصتها را ناگهان غافلگير كند، از اندوهها در امان باشد.
( غرر الحكم : ۸۰۶۳ )
امام على عليه السلام :
مَن ناهَزَ الفُرصَةَ أمِنَ الغُصَّةَ .
هر كه فرصت را غنيمت شمرد، از اندوه در امان باشد.
( غرر الحكم : ۹۲۳۹ )
امام على عليه السلام :
الصَّبرُ علَى المَضَضِ يُؤَدِّي إلى إصابَةِ الفُرصَةِ .
شكيبايى بر درد و رنج، به دست يافتن بر فرصت مى انجامد.
( غرر الحكم : ۱۳۳۴ )
امام على عليه السلام :
الاُمورُ مَرهونَةٌ بأوقاتِها .
كارها، گروگان زمانهاى خود هستند.
( بحار الأنوار : ۷۷/ ۱۶۵/۲ )
امام على عليه السلام :
مِن الخُرقِ المُعاجَلَةُ قبلَ الإمكانِ ، و الأناةُ بعدَ الفُرصَةِ .
شتافتن [در كارى] پيش از آن كه فرصت دست دهد و درنگ و كندى پس از دست دادن فرصت، نشانه نادانى است.
( نهج البلاغة : الحكمة ۳۶۳ )
امام صادق عليه السلام :
مَنِ انتَظَرَ بمُعاجَلَةِ الفُرصَةِ مُؤاجَلةَ الاستِقصاءِ سَلَبَتهُ الأيّامُ فُرصَتَهُ ؛ لأنّ مِن شَأنِ الأيّامِ السَّلبَ ، و سَبيلُ الزَّمَنِ الفَوتُ .
به هر كس فرصتى دست دهد و او به انتظار دست دادن فرصت كامل آن را تأخير اندازد، روزگار همان فرصت را نيز از او بربايد؛ زيرا كار ايّام، ربودن است و شيوه زمان، از دست رفتن.
( بحار الأنوار : ۷۸/۲۶۸/۱۸۱ )
میزان الحکمه،جلد نهم.