داستان در احادیث

سودمندترين داستان

امام على عليه السلام :

تَدَبَّرُوا أحوالَ الماضينَ مِن المُؤمنينَ قَبلَكُم ، كيفَ كانُوا في حالِ التَمحيصِ و البَلاءِ ··· فانظُرُوا كيفَ كانوا حيثُ كانتِ الأملاءُ مُجتَمِعَةً ، و الأهواءُ مُؤتَلِفَةً (مُتَّفِقَةً) ··· فانظُرُوا إلى ما صارُوا إلَيهِ في آخِرِ اُمورِهِم ، حِينَ وَقَعَتِ الفُرقَةُ ، و تَشَتتت الاُلفَةُ ، و اختَلفَتِ الكَلِمَةُ و الأفئدَةُ ، و تَشَعَّبُوا مُختَلِفينَ ، و تَفَرَّقُوا مُتَحارِبينَ (مُتحازِبينَ) ، قَد خَلَعَ اللّه ُ عَنهُم لِباسَ كَرامَتِهِ ، و سَلَبَهُم غَضارَةَ نِعمَتِهِ ، و بَقِيَ قَصَصُ أخبارِهِم فِيكُم عِبَرا للمُعتَبِرينَ .

در سرگذشت مؤمنان پيش از خود بينديشيد كه در موقع آزمايش و بلا چگونه بوده اند··· بنگريد كه چگونه بودند آن گاه كه جمعيتها يكپارچه بودند و خواسته ها يكى بود ··· بنگريد كه سرانجامشان به كجا كشيد آن گاه كه تفرقه بروز كرد و رشته الفت از هم گسيخت و سخنها و دلها مختلف گرديد و به دسته هاى گوناگون تقسيم شدند و گروههايشان با يكديگر به جنگ و ستيز برخاستند. در اين هنگام خداوند جامه بزرگوارى و سرافرازى را از تن ايشان به در آورد و فراوانى نعمت خويش را از ايشان گرفت و حكايت خبرهاى آنان را، براى عبرت گرفتن عبرت آموزان، در ميان شما باقى گذاشت.

امام على عليه السلام :

تَعَلَّمُوا القرآنَ فإنّهُ أحسَنُ الحَديثِ ، و تَفَقَّهُوا فيهِ فإنّهُ رَبيعُ القُلوبِ ، و استَشفُوا بنُورِهِ فإنَّهُ شِفاءُ الصُّدورِ ، و أحسِنُوا تِلاوتَهُ فإنّهُ أنفَعُ القَصَصِ

 قرآن را بياموزيد؛ زيرا كه آن نيكوترين داستان است و در آن بينديشيد؛ زيرا كه آن بهار دلهاست و از نور آن شفا جوييد؛ زيرا كه آن شفاى سينه هاست و آن را خوب (با دقّت) بخوانيد؛ زيرا كه آن سودمندترين داستان است.

نكوهش داستان پردازان و نقل گويان

امام صادق عليه السلام :

إنَّ أميرَ المؤمنينَ عليه السلام رَأى قاصّا في المَسجِدِ فَضَرَبَهُ بالدِّرَّةِ و طَرَدَهُ .
 امير المؤمنين عليه السلام نقل گويى را در مسجد ديد؛ او را با دوال زد و بيرونش كرد.

امام صادق عليه السلام ـ وقتى در حضور ايشان از داستان پردازان و نقل گويان سخن به ميان آمد ـ فرمود :

لَعَنَهُمُ اللّه ُ ، إنّهُم يُشيعُونَ علَينا
خدا لعنتشان كند، آنها بر ضدّ ما شايعه پراكنى مى كنند.

امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه: «شاعران كسانى هستند كه گمراهان از آنان پيروى مى كنند» ـ فرمود :

هُمُ القُصّاصُ .
[گمراهان همان ]داستان پردازان و نقل گويانند.

میزان الحکمه،جلد نهم.