فضایل ائمه: امام صادق (ع): علم و دانش
۲۴ شهریور ۱۳۹۴ 0عبدالعزيز بن اخضر جنابذي در کتاب معالم العترة الطاهره از صالح بن اسود نقل ميکند که گفت: «شنيدم جعفر بن محمد ميگويد: پيش از آن که مرا از دست دهيد، هر چه ميخواهيد از من بپرسيد. زيرا هيچ کس پس از من نميتواند از علوم و دانشها، چنان که من به شما ميگويم، شما را آگاه کند.»
حجر در الصواعق، مينويسد: مردم به اندازهاي از علوم امام صادق (ع) نقل کرده اند که سخنانش توشه ي راه کاروانيان و مسافران و آوازهاش در هر گوشه و کنار زبانزد مردم گشته است. ابن شهرآشوب در مناقب مي گويد: «از آگاهي به علوم امام صادق (ع) به اندازهاي نقل شده که از هيچ کس ديگري منقول نيست.» وي همچنين مي نويسد: «نوح بن دراج به ابن ابي ليلي گفت: آيا تاکنون به خاطر حرف کسي از سخن يا کار خود دست کشيدهاي؟ گفت: خير مگر حرف يک نفر. پرسيد: او کيست؟ پاسخ داد: جعفر بن محمد.»
شيخ مفيد در ارشاد مينويسد: علومي که از آن حضرت نقل کرده اند به اندازه اي است که ره توشه ي کاروانيان شد و نامش در همه جا انتشار يافت. دانشمندان در بين ائمه (ع) بيشترين نقلها را از امام صادق روايت کرده اند. هيچ يک از اهل آثار و راويان اخبار بدان اندازه که از آن حضرت بهره برده اند از ديگران سود نبرده اند. محدثان نام راويان موثق آن حضرت را جمع کرده اند که شماره ي آنها، با صرفنظر از اختلاف در عقيده و گفتار، به چهار هزار نفر مي رسد.
تنها يکي از راويان آن حضرت به نام ابان بن تغلب، سي هزار حديث از امام صادق (ع) نقل کرده است. کشي در رجال به سند خود از امام صادق (ع) نقل کرده است که فرمود: ابان بن تغلب سي هزار حديث از من روايت کرد. همچنين نجاشي در رجال خويش به نقل از حسن بن علي وشا در حديثي آورده است که گفت: «در اين مسجد (مسجد کوفه) محضر نهصد تن از بزرگان حديث را درک کردم که همگي ميگفتند جعفر بن محمد برايم حدیث کرد .
امام صادق (ع) نيز مي فرمود:
سخن من سخن پدرم و سخن او سخن جدم و سخن وي سخن علي بن ابيطالب و سخن علي سخن رسول خدا (ص) و سخن او گفتار خداوند عزوجل است.
ابن شهرآشوب در مناقب مي نويسد: هيچ کتاب حديث و حکمت و زهدي و موعظهاي از گفتار امام صادق (ع) خالي و بيبهره نيست. و همه ميگويند جعفر بن محمد چنين گفت و جعفر بن محمد صادق چنين فرمود.
منبع: سیره معصومان (امام صادق علیه السلام)،سید محسن امین،حسین وجدانی،سروش،1376،صص53-54.