سخنرانی آیت الله میرباقری :جلسه سوم، سفینه نجات الهی در ظلمات دنیا

سخنرانی آیت الله میرباقری :جلسه سوم، سفینه نجات الهی در ظلمات دنیا

۱۳ دی ۱۴۰۱ 0 صوتی و تصویری
 

جلسه سوم در دفتر آیت الله وحید خراسانی: سفینه نجات الهی در ظلمات دنیا

حجاب بین ما و خدای متعال

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيم  بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم  الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِين  وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِين  وَ اللَّعْنَةُ عَلَى أَعْدَائِهِم  أَجْمَعِين. خدای متعال محجوب به حجاب نمی شود که امری مانع حضور او و احاطه او و قیومیت او نسبت به عالم بشود. او در همه عالم حاضر است «وَ هُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ ما كُنْتُم »(حدید/۴) ولی این به این معنا نیست که ما هم نسبت به حضرت حق در حجاب قرار نمی گیریم. بین ما و حضرت حق حجاب هایی است که گاهی در بعضی روایات فرمود تا هفتاد هزار حجاب بین عبد و خدای متعال ممکن است که واقع بشود و باید این حجاب ها برداشته  بشود و فرصت رفع این حجاب ها هم در عالم دنیا است.
البته آنهایی که  از این حجب عبور می کنند و وارد مقامات ایمان می شوند، سیر آنها در عالم آخرت ادامه دارد ولی اگر کسی محجوب ماند ممکن است راه بیرون آمدن از حجاب ها بر او بسته بشود. این حجاب ها یک قسم عمده اش بعد از ورود به وادی ایمان و وادی بندگی و وادی ذکر است و گاهی از اینها به حجاب های نور تعبیر می شود و جزو درجات ایمان و درجات بهشت است. این ها درجات ولایت اهل بیت علیهم السلام است که انسان در هر درجه ای قرار بگیرد باید از او عبور کند و به درجه بالاتر برسد. این ها درجات رب و محبت و معرفت و امنیت و ذکر و ایمان است.
اما چیزی که مخاطره آمیز است آن حجاب های ظلمانی و تاریک است که گناه و صفات رذیله و آلودگی ها و استکبار از این جنس هستند ولی ظلماتی که در درون انسان و در درون افراد عادی شکل می گیرد، این ها فرع بر یک ظلماتی هستند که در بیرون انسان است. محور این وادی ظلماتی که بسیار هم وادی خطرناکی است، ابلیس و شیاطین انس هستند که بنای طغیان و استکبار بر خدای متعال را داشتند. همین طور که وادی نبی اکرم، وادی ذکر و نور و حیات و امنیت است، این طرف هم وادی نا امنی و اضطراب و ظلمت است. آن ها تلاش می کنند که این ظلمات خودشان را در عالم بسط و گسترش بدهند و کار ابلیس همین است و می خواهد شیطنت خودش را گسترش بدهد و اراده های دیگر را هم شیطانی و ظلمانی کند.
 

نفوس و همزات شیطان

شاید این جهاد اکبر معنایش همین است که ما در میدان جهاد اکبر فقط با نفس خودمان روبرو نیستیم. این نفس مسیر نفوذ ابلیس و شیطان است و قوای شیطان از طریق نفس ورود پیدا می کند و انسان را تسخیر می کند. شیطان قوا و امکانات و همز و لمزی دارد. کما اینکه نفس رحمانی وجود مقدس نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم یک عالمی را زنده می کند، نفسات و دمیدن های شیطانی هم جهنم به پا می کند و نفوسی را جهنمی می کند و ظلماتی ایجاد می کند.
در روایات فرمودند همزات شیطان این است که در انسان می دمد و انسان را به عداوت با اولیاء خدا می رساند و این از آثار همز اوست. چون شیطان عیب جویی و عیب گیری می کند و در نفوس می دمد و عداوت امیرالمؤمنین را ایجاد می کند و این از همزات شیطان است «وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَة»(همزه/1) در روایات معنا کردند «الَّذِينَ  هَمَزُوا آلَ مُحَمَّدٍ حَقَّهُمْ وَ لَمَزُوهُم »(1) آنهایی که نسبت به حضرت همز و لمز دارند. این اصل وادی همز و لمز است که فرمود شیطان می دمد و عداوت اهل بیت را در دل ها ایجاد می کند. این همز یک جبهه ای ایجاد کرده که در هفتاد هزار منبر امیرالمؤمنین را لعن می کردند. این همزات شیاطین انس است.
این نفس های ظلمانی واقعا یک جامعه را وارد وادی عداوت و موت می کند. فرمود نفخاتش این است که می دمد و انسان را به دیگران معتقد می کند و در عرض امیرالمؤمنین بدلسازی می کند و طبقه مرجع درست می کند و جامعه را به دیگران ارجاع می دهد. واقعا این اتفاقات افتاده است.
در داستان شورایی که بعد از دومی شکل گرفت و یکی از اعضای شورا را امیرالمؤمنین قرار دادند، حضرت بیانی دارند که مرحوم سید رضی در نهج البلاغه آن را نقل می کند «مَتَى اعْتَرَضَ الرَّيْبُ فِيَّ مَعَ الْأَوَّلِ مِنْهُمْ حَتَّى صِرْتُ أُقْرَنُ إِلَى هَذِهِ النَّظَائِر»(2) من کی با اولی اینها قابل مقایسه بودم که حالا من را با مثل طلحه در یک شورا بگذارند. این یعنی نفخات شیطان و واقعا هم می دمد و طبقات مرجع درست می کند و یک جمع و اجتماعاتی بر محور دیگران درست می شود.
فرمود نفثاتش هم این است که در کنار قرآن و اهل بیت یک نسخه شفابخش دیگری عرضه می کند. عالم اگر بخواهد به مقصد برسد، باید با قرآن و اهل بیت راه برود ولی در عرض یک نسخه های شفابخش دیگری می دمد و مردم احساس می کنند جای دیگر هم خبری است و به دنبال او حرکت می کنند. این همان وادی ظلمات است که ما گرفتار او می شویم و باید به سلامت هم از آن عبور بکنیم. این چراغ پرفروغی که در عاشورا از قتلگاه سیدالشهداء و از عاشورای سیدالشهداء در عالم برافروخته و همراهان خودش را هم از حجب ظلمانی، یعنی موانعی که از جنس شیطنت و طغیان و گناه هستند، نجات می دهد و هم از درجات نور و ایمان همراهان خودش را عبور می دهد و انسان را به مقام قرب و بندگی و معرفت الهی نزدیک می کند.
 

تنها راه نجات

اما سفینه النجات؛ حقیقت این است که «أَنَّ الدُّنْيَا بَحْرٌ عَمِيقٌ  قَدْ غَرِقَ فِيهَا خَلْقٌ كَثِير»(3) دنیا یک دریای طوفانی عمیقی است که خیلی ها در آن غرق شدند. حتی آن هایی که مدعی ریاضت و علم و معرفت هم بودند، در وادی دنیا غرق شدند «أَنَّ الدُّنْيَا بَحْرٌ عَمِيقٌ  قَدْ غَرِقَ فِيهَا خَلْقٌ كَثِيرٌ وَ أَنَّ سَفِينَةَ نَجَاتِهَا آلُ مُحَمَّد»(4) نمی شود انسان وارد این دریای عمیق بشود و به توانایی های خودش تکیه کند. هیچ نجات غریقی از این امواج طوفانی و این دریای ظلمانی نمی تواند عبور کند. تنها مأمنی که وجود دارد همین کشتی است. این که فریقین در روایات مکرر از وجود مقدس رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم نقل کردند که مثل اهل بیت من «كَمَثَلِ  سَفِينَةِ نُوحٍ  مَنْ رَكِبَهَا نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا غَرِق »(5) واقعا راه نجات دیگری نیست. هرکس سوار بر این کشتی شد نجات پیدا کرده و هر کسی سوار نشد غرق می شود.
در قرآن می فرماید وقتی این کشتی در حال حرکت بود، حضرت نوح سلام الله علیه به فرزندش فرمود «يا بُنَيَّ ارْكَبْ مَعَنا»(هود/42) پسرم با ما سوار شو. گفت «قالَ سَآوي إِلى  جَبَلٍ يَعْصِمُني  مِنَ الْماءِ »(هود/43) من روی قله کوه می روم. مگر بنا نیست سیل بیاید؟ سیل از قله کوه سرازیر می شود و قله مأمن است. حضرت فرمود «لا عاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّه » امروز خداوند هیچ پناهگاهی قرار نداده و این فرمان الهی جاری می شود و هیچ پناهی هم در مقابل این فرمان به جز این کشتی نیست. در نهایت هم نپذیرفت و سر کوه غرق شد.
حقیقت این است که یک فتنه و یک حیات دنیایی درست شده و این دنیا هم عالم طبیعت نیست، موحدین و مؤمنین هم در این عالم زندگی می کنند. دنیا همان محیط ظلمانی است که دشمنان ایجاد کردند. همینطور که حضرت محیط نور ایجاد می کنند، آنها محیط ظلمت ایجاد می کنند. این دو دستگاه را قرآن مکرر مقایسه کرده و مقایسه خیلی عجیبی است «وَ ما يَسْتَوِي الْأَعْمى  وَ الْبَصيرُ * وَ لاَ الظُّلُماتُ وَ لاَ النُّورُ * وَ لاَ الظِّلُّ وَ لاَ الْحَرُورُ * وَ ما يَسْتَوِي الْأَحْياءُ وَ لاَ الْأَمْواتُ إِنَّ اللَّهَ يُسْمِعُ مَنْ يَشاءُ وَ ما أَنْتَ بِمُسْمِعٍ مَنْ فِي الْقُبُور»(فاطر/۱۹-22) می فرماید کوری و بینایی، ظلمات و نور، باد گرم و سایه، مرده ها و زنده ها، این ها که یکسان نیستند. این خیلی روشن است و دو تا عالم و دو تا جهان است. وادی دنیا وادی موت و وادی ظلمات است.
آن ها دریای عمیق طوفانی و مواجی ایجاد کردند و برای نجات از این دریا، خدای متعال این کشتی را گذاشته و غیر از این پناهی نیست. اگر کسی همراه شد و پذیرفت و سوار شد، در مقابل این موج و طوفان می ایستد. ما آنجا در وادی امن هستیم. فقط ما باید بپذیریم و سوار و همراه بشویم. بار ما به دوش آنهاست و ما در عالم باری بر نمی داریم. اگر هم سوار نشویم و تمام توانمان را هم به کار بگیریم، باز هم غرق می شویم.
بعضی هایشان که حالا خیلی دهانشان را پر وخالی می کنند و کار را به این می رساند که می شود قتله امام حسین را لعن کرد و می گوید نه این کار را نکنید و بگویید اگر توبه نکردند خدا لعنتشان کند. حتی می رساند به خود یزید و می گوید او هم معلوم نیست و شاید به قتل امام حسین راضی نبوده. مرحوم علامه امینی به این شخص حمله می کنند و در باب فضول الکلام می گویند انقدر مزخرفات نگو و دهانت را ببند. تو چقدر باید عبادت کنی که این جرم عبادت از یزید را بپوشاند؟ شدنی نیست. فرمود «لِأَنَّ سَيِّئَاتِ  الْإِمَامِ الْجَائِرِ تَغْمِزُ حَسَنَاتِ أَوْلِيَائِه »(6) گناهان امام جائر همه خوبی های دوستانش را نابود می کند کما این که «وَ حَسَنَاتِ الْإِمَامِ الْعَادِلِ تَغْمِزُ سَيِّئَاتِ أَوْلِيَائِه » دو رکعت نماز امیرالمؤمنین یا یک ضربت حضرت در جنگ خندق را در همه پخش کنند، صحیفه اعمال مؤمنین همه پاک می شود. آن طرف هم جرم یزید را اگر پخش کنند، همه عبادت های آن ها می سوزد.
اگر انسان با امام حسین همراه شد، مسیر حضرت هموارتر است. بعضی بزرگان فرمودند اشک بر سیدالشهداء از نافله شب هم افضل است. کمتر موضوعی ما داریم که مانند اشک بر سیدالشهداء انقدر برایش فضیلت و آثار ذکر شده باشد. زحمت را حضرت کشیدند و امام صادق سی و چهار سال گریه کردند و عالم را در فضای اندوه عاشورایی بردند و این باب را باز کرده تا ما را به معیت و حیات طیبه برساند.
 
*سخنان آیت الله میرباقری به تاریخ 8 شهریور ماه 99 است، که به مناسبت ماه محرم در دفتر آیت الله وحید خراسانی ایراد فرمودند.
 

پی نوشت ها:

(1) تأويل الآيات الظاهرة في فضائل العترة الطاهرة، ص: 819
(2) نهج البلاغة (للصبحي صالح)، ص: 49
(3) الكافي (ط - الإسلامية)، ج 1، ص: 16
(4) التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري عليه السلام، ص: 432
(5) الخصال، ج 2، ص: 573
(6) الأمالي (للطوسي)، النص، ص: 634
 
 

 

کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام
کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام
تلگرام قرآن و حدیث
کانال قرآن و حدیث در ایتا
کانال قرآن و حدیث در گپ
پیام رسان سروش _ کانال قرآن و حدیث