سزا در احادیث

سزا

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

المَصَائِبُ و الأَمراضُ و الأَحزَانُ في الدُّنيا جَزَاءٌ .
[برخى] مصيبت ها، بيمارى ها و غم ها در دنيا، جزا[ى بدى ها ]هستند.

امام على عليه السلام :

كُلُّ امرئٍ يَلْقى ما عَمِلَ ، و يُجْزى بِما صَنَعَ .
هر انسانى كرده خود را مى بيند و سزاى كردارش را مى گيرد.

امام على عليه السلام :

لَن يَلقى جَزاءَ الشَّرِّ إلاّ عامِلُهُ ، لن يُجْزى جَزاءَ الخَيرِ إلاّ فاعِلُهُ .
سزاى بدى را جز بدكار نمى بيند و سزاى نيكى جز به نيكوكار نمى رسد.

سزاى بدى

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ در حديث معراج ـ فرمود :

 فَنَادانِي مُنادٍ··· مَن هَمَّ مِن اُمَّتِكَ بسيِّئةٍ فَعَملَها كُتِبتْ عَليهِ واحدَةً، و إنْ لَم يَعملْها لَم أكتُبْ عَليهِ شَيئا .
 پس منادى اى مرا ندا داد : ··· هر كس از امّت تو به كار زشتى اهتمام ورزد و آن را عمل كند ، يك گناه برايش نوشته مى شود و اگر آن را عمل نكند، چيزى بر او نخواهم نوشت.

سزاى نيكوكاران در دنيا

امام على عليه السلام :

مَن أحسَنَ العَملَ حَسُنَتْ لَهُ المُكافَأة .
هر كه كار نيك كند، پاداش نيك مى گيرد.

سزاى نيكوكاران در آخرت

امام على عليه السلام :

مَن أيْقَنَ بالمُجازاةِ لَم يُؤْثِرْ غيرَ الحُسْنى .
هر كه به سزا يقين داشته باشد جز كار خوب برنمى گزيند.

امام على عليه السلام :

مَن صَدّقَ بالمُجازاةِ لَم يُؤْثِرْ غيرَ الحُسْنى .
هر كس به سزا باور داشته باشد، جز كار نيكو را برنمى گزيند.

امام على عليه السلام :

على قَدْرِ البلاء يكونُ الجَزاءُ .
سزا به اندازه بلاست.

سزاى گنهكاران در دنيا

الكافى :

ـ سَألَ رَجُلٌ أبا عبدِ اللّه عليه السلام عَن قولِ اللّه ِ عزّ و جلّ : «فَقَالُوا رَبَّنَا بَاعِدْ بَيْنَ أَسْفَارِنَا وَ ظَلَمُوا أَنفُسَهُمْ فَجَعَلْناهُمْ أَحَادِيثَ وَ مَزَّقْناهُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ إنَّ فِى ذلِكَ لَأَياتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ» (سبا،19) ـ فقال: هؤلاَءِ قَومٌ كانت لَهم قُرى متَّصِلةً يَنظرُ بَعضُهم إلى بَعضٍ، و أنهارٌ جارِيةٌ و أموالٌ ظاهِرةٌ، فكَفَرُوا نِعَم اللّه عزّ و جلّ و غيَّروا ما بِأنفسِهِم مِن عافَيةِ اللّه ، فَغَيَّر اللّه ُ ما بِهم مِن نِعمَةٍ «إِنَّ اللّه َ لاَ يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتّى يُغَيّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ»(رعد،11) فَأرسَلَ اللّه ُ عَلَيهِم سَيلَ العِرَم، فغرّقَ قُراهم، و خَرّبَ دِيارَهُم، و أذهَبَ أموالَهُم، و أبدَلَهُم مَكَانَ جنّاتِهِم جَنّتينِ ذَواتى أُكلٍ خَمْطٍ و أثلٍ، و شيءٍ من سِدرٍ قليل، ثمَّ قال: «ذَلِكَ جَزَيْناهُم بِمَا كَفَرُوا وَ هَلْ نُجازِى إلاّ الْكَفُورَ»(سبا،17)
كسى از امام صادق عليه السلام درباره اين گفته خدا پرسيد كه: «گفتند : پروردگارا! ميان سفرهايمان فاصله انداز. و بر خويشتن ستم كردند پس آنها را [براى آيندگان موضوع ]حكايتها گردانيديم و سخت تار و مارشان كرديم. قطعا در اين [ماجرا]براى هر شكيباى سپاسگزارى عبرتهاست» . فرمود: آنان قومى بودند داراى قريه هاى بهم پيوسته به گونه اى كه يكديگر را مى ديدند و رودهاى جارى و اموال فراوان ؛ ولى نعمت هاى الهى را ناسپاسى كردند و عافيت الهى را كه برخوردار بودند، تغيير دادند، پس خداوند نيز نعمت هايى را كه داشتند دگرگون ساخت «خداوند حال قومى را تغيير نمى دهد تا آنان حال خود را تغيير دهند». از اين رو سيل ويرانگر را بر آنان فرستاد و قريه هاشان را غرق نمود و سرزمين هاشان را خراب كرد و اموالشان را از ميان برد و به جاى باغهاشان ، دو باغ از درخت ميوه تلخ و شوره گز با اندى درخت سدر قرار داد. پس از آن خداوند فرمود: «اين [عقوبت] را به سزاى آنكه كفران كردند به آنان جزا داديم و آيا جز ناسپاس را به مجازات مى رسانيم؟» .

منبع: میزان الحکمه، جلد دوم.