وقایع روز بیست و پنجم رجب

شهادت حضرت باب الحوائج موسى بن جعفرعليه‌السلام ۱۸۳ ق

هارون الرشيد براى استحكام خلافت اولادش اراده حج كرد و در مدينه دستور داد امام را جلب كنند . حضرت در روضه مطهّره رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم در حال نماز بود گرفتند . به بصره بردند و به عيسى بن جعفر عباسى حاكم بصره تحويل دادند . او يك سال در يكى از حجره هاى خانه خود حضرت را حبس كرد، هارون مكرّر به قتل حضرت امر مى نمود ولى عيسى حاضر نمى شد حتى نوشت به حبس حضرت راضى نيستم، نامه عيسى به هرون رسيد . آن حضرت را از بصره به بغداد آورد . نزد فضل بن ربيع محبوس گردانيد و باز مكرر او را به قتل حضرت تكليف مى كرد . ولى او قبول نمى نمود . هارون حضرت را از زندان فضل بن ربيع خا رج کرد و به فضل بن يحيى برمكى داد . حضرت در اطاق خانه او محبوس بود . فضل دستور داد مقام امام را محترم شمارند هارون كتبا با تشدّد فضل را به قتل امام دستور داد . ولى او حاضر نشد، امام را تحويل سندى بن شاهك ملعون دادند . او حبس نمود و بسيار اذيت و شكنجه مى داد و سخت مى گرفت . حتى مغلول و مقيد نمود و در زير زمين تاريك و مرطوبى كه شب و روزش معلوم نبود حبس كردند . هارون يحيى برمكى را به بغداد فرستاد . سندى بن شاهك را طلبيد  و  امر نمود امام را مسموم كند . رطبى چند زهر آلود كرده به ابن شاهك گفت مبالغه كند در خورانيدن آن ها و دست از حضرت برندارند تا تناول نمايد . سندى روز بيست و سوم رطبها را برد و به اصرار او حضرت ميل فرمودند و در سال ۱۸۳ ق در بغداد در سن ۵۵ سالگى از اثر زهر روح مقدسش به عالم بقاء ارتحال يافت.

به روايت صدوق جنازه شريفه را به مجلس شرطه آوردند . چهار نفر ندا كردند هر كه مى خواهد موسى بن جعفر را ببيند بيايد . در شهر غلغله افتاد . سليمان بن منصور عموى هرون از قصر پائين آمد . عمامه از سر انداخت و گريبان چاك زد . پاى برهنه عقب جنازه آن حضرت روانه شد و دستور داد در پيش ‍ جنازه ندا كردند هر كس مى خواهد به طيب پسر طيب نظر كند به جنازه موسى بن جعفرنگاه كند .  در بعضى تواريخ آمده : سران دولت همه سياه پوشيدند و در مقابل جنازه گريه كنان حركت كردند . شهر بغداد به خود صورت عزا گرفت و به قولى تعطيل عمومى شد و زنها از منازل بيرون ريختند و عقب جنازه ناله كنان روان شدند تا مقابر قريش ضجّه كنان جنازه مقدسه را بردند . ظاهرا در آنجا سليمان حضرت را غسل داد و كفن خود را كه به دو هزار دينار تمام شده بود به حضرت كفن كرد (غير از كفن خاص خود حضرت) و در مقابر قريش كه اكنون شهر كاظمين است دفن نمودند.

از القاب آن حضرت كاظم و صابر و عبدصالح و امين و كنيه اش ابوابراهيم و ابوالحسن مى باشد و والده ماجده آن بزرگوار عليا مكرمه حميده مصفاة و اولاد آن جناب را ابن شهر اشوب ۳۰ نفر و بعضى ۶۰ نفر و بعضى ۳۷ نفر نوشته اند.

مرحوم شيخ عبدالله ممقانى مى نويسد : از شدت تقيّه به امام موسى بن جعفرعليه‌السلام شيخ و فقيه و عالم و استاد و ماضى و عبدصالح تعبير مى آوردند.