شرح زیارت اربعین: فراز هفتم / الْفَائِزُ بِکَرَامَتِکَ
۲۳ مرداد ۱۴۰۲ 0 اهل بیت علیهم السلامفراز هفتم: «الْفَائِزُ بِکَرَامَتِکَ» ((شهادت می دهم) که به سبب لطف و بزرگواریت، رستگار شد).
یعنی گواهی می دهم که خداوند با اکرامی که در حق حسین علیه السلام نمود او را رستگار و کامیاب کرد. فائز از ماده «فاز یفوز فوزاً» است به معنی پیروز شد، کامیاب شد، به مطلبی دست یافت. این فراز از زیارت اشاره به این است که امام حسین علیه السلام مصداق کامل آیات ذیل می باشد:
{الَّذینَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فی سَبیلِ اللَّهِ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَهً عِنْدَ اللَّهِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْفائِزُون}(۱)
«خداوند به مردان و زنان با ایمان باغهایی وعده داده است که از زیر درختان آن نهرها جاری است. در آن جاودانه خواهند بود، و نیز خانه هایی پاکیزه در بهشت های جاودان به آنان وعده داده است و خشنودی خدا بزرگتر است. این است همان کامیابی بزرگ».
«خداوند به مردان و زنان با ایمان باغهایی وعده داده است که از زیر درختان آن نهرها جاری است. در آن جاودانه خواهند بود، و نیز خانه هایی پاکیزه در بهشت های جاودان به آنان وعده داده است و خشنودی خدا بزرگتر است. این است همان کامیابی بزرگ».
امام حسین علیه السلام مصداق واقعی آیه فوق می باشند، چرا که حضرت علیه السلام هم مؤمن واقعی و هم مجاهد واقعی بود، حضرت علیه السلام از مدینه بسوی مکه و از مکه بسوی عراق و کوفه هجرت نمود. آری امام حسین علیه السلام بود که با هجرت خود، و با مال و جان خویش و عزیزانش، فداکاری نمود. و امام حسین علیه السلام است که درجه و مقامش نزد خداوند تبارک و تعالی بالاتر از همه می باشد. امام رضا علیه السلام فرمود:
«یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ یَکُونَ لَکَ مِنَ الثَّوَابِ مِثْلَ مَا لِمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ الْحُسَیْنِ فَقُلْ مَتَی مَا ذَکَرْتَهُ یا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً»(۲)
(ای ابن شبیب و اگر کسی بخواهد از ثواب مانند ثواب اصحاب امام حسین علیه السلام بهره مند شود، این جمله را بگوید: «یا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً»)
(ای ابن شبیب و اگر کسی بخواهد از ثواب مانند ثواب اصحاب امام حسین علیه السلام بهره مند شود، این جمله را بگوید: «یا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً»)
و نیز خداوند می فرماید:
{وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنینَ وَ الْمُؤْمِناتِ جَنَّاتٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدینَ فیها وَ مَساکِنَ طَیِّبَهً فی جَنَّاتِ عَدْنٍ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَکْبَرُ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظیمُ}(۳)
«خداوند به مردان و زنان با ایمان باغهایی وعده داده است که از زیر درختان آن نهرها جاری است. در آن جاودانه خواهند بود، و نیز خانه هایی پاکیزه در بهشت های جاودان به آنان وعده داده است و خشنودی خدا بزرگتر است. این است همان کامیابی بزرگ».
«خداوند به مردان و زنان با ایمان باغهایی وعده داده است که از زیر درختان آن نهرها جاری است. در آن جاودانه خواهند بود، و نیز خانه هایی پاکیزه در بهشت های جاودان به آنان وعده داده است و خشنودی خدا بزرگتر است. این است همان کامیابی بزرگ».
و نیز خداوند می فرماید:
{إِنِّی جَزَیْتُهُمُ الْیَوْمَ بِما صَبَرُوا أَنَّهُمْ هُمُ الْفائِزُون}(۴)
«من هم امروز به پاس آنکه صبر کردند، به آنها پاداش دادم. آری، ایشانند که رستگارانند».
«من هم امروز به پاس آنکه صبر کردند، به آنها پاداش دادم. آری، ایشانند که رستگارانند».
در این دو آیه هم مصداق کاملش امام حسین علیه السلام می باشد، چرا که حضرت علیه السلام در تمام سختی هایی که متوجّه اش شد، صبر پیشه کرد، چنانچه می دانیم حضرت علیه السلام در لحظات آخر عمر شریفشان فرمودند: «
صَبْراً عَلی قَضائِکَ یا رَبِّ... صَبْراً عَلی حُکْمِکَ... »(۵).
آری امام حسین علیه السلام فائز و رستگار است چون او بود که صد در صد مطیع خدا و رسولش صلی الله علیه و آله وسلم بود و از غیر خدا ترسی نداشت.
چنانکه خداوند می فرماید:
{وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ یَخْشَ اللَّهَ وَ یَتَّقْهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْفائِزُون}(۶)
(و کسی که خدا و فرستاده او را فرمان بَرَد، و از خدا بترسد و از او پروا کند آنانند که خود کامیابند).
(و کسی که خدا و فرستاده او را فرمان بَرَد، و از خدا بترسد و از او پروا کند آنانند که خود کامیابند).
مطلب دیگری که لازم به ذکر می باشد، این است که در این فراز از زیارت آمده است: «الْفَائِزُ بِکَرَامَتِکَ» (یعنی امام حسین علیه السلام فائز و رستگار شد بواسطه لطف و کرم پروردگار). زیرا ائمه اطهار علیهم السلام هر چه دارند از فضائل و کمالات و نعمت ها آن را از ناحیه خداوند می دانند چنانچه خداوند در کتاب خود می فرماید:
{وَ ما بِکُمْ مِنْ نِعْمَهٍ فَمِنَ اللَّهِ}(۷) «و هر نعمتی که دارید از خداست».
و نیز می فرماید:
{ما أَصابَکَ مِنْ حَسَنَهٍ فَمِنَ اللَّهِ وَ ما أَصابَکَ مِنْ سَیِّئَهٍ فَمِنْ نَفْسِکَ}(۸)
«هر چه از خوبیها به تو می رسد از جانب خداست و آنچه از بدی به تو می رسد از خود توست».
«هر چه از خوبیها به تو می رسد از جانب خداست و آنچه از بدی به تو می رسد از خود توست».
خداوند راجع به رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرماید:
{وَ إِنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ عَظیمٍ}(۹)
«و راستی که تو را خویی والاست!»
«و راستی که تو را خویی والاست!»
و در جای دیگر می فرماید:
«فَبِما رَحْمَهٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِک(۱۰)
«پس به برکتِ رحمت الهی، با آنان نرمخو و پُر مِهر شدی، و اگر تندخو و سخت دل بودی قطعاً از پیرامون تو پراکنده می شدند».
«پس به برکتِ رحمت الهی، با آنان نرمخو و پُر مِهر شدی، و اگر تندخو و سخت دل بودی قطعاً از پیرامون تو پراکنده می شدند».
لذا برگزیدگان خدا همیشه دست به دامن لطف و رحمت خدا می شوند چنانچه حضرت سلیمان علیه السلام از خداوند چنین تقاضا می کند:
«وَ أَدْخِلْنی بِرَحْمَتِکَ فی عِبادِکَ الصَّالِحین»(۱۱)
(و مرا به رحمت خویش در میان بندگان شایسته ات داخل کن).
(و مرا به رحمت خویش در میان بندگان شایسته ات داخل کن).
حضرت علیه السلام نمی فرماید به واسطه اعمال و حسناتم، بلکه می فرماید بواسطه کرم و رحمتت، این نشان می دهد که آنها هرچه دارند، آن را از خدا می دانند نه از خود.
پی نوشت ها
۱. توبه، 20.
بحارالأنوار، ج44، ص۲.286.
توبه، ۳.72.
۴.مؤمنون، 111.
فرهنگ جامع سخنان۵.
۶. نور، 52.
۷. نحل، 53.
۸.نساء، 79.
۹.قلم، 4.
۱۰.آل عمران، 159.
۱۱. الکافی، ج2، ص578.
منبع: شرح زیارت اربعین: سیدمحمود شکیبااصفهانی/قم: عطر عترت،1396