شرح زیارت اربعین: فراز بیست و هفتم / أَشْهَدُ أَنَّکَ أَمِینُ اللَّهِ وَ ابْنُ أَمِینِهِ
۲۵ مرداد ۱۴۰۲ 0 اهل بیت علیهم السلامفراز بیست و هفتم: «أَشْهَدُ أَنَّکَ أَمِینُ اللَّهِ وَ ابْنُ أَمِینِهِ»:(شهادت می دهم که همانا تو امین خدا و فرزند امین خدائی).
- از جهت دین و علوم و احکام و معارف الهی چنانچه علّامه مجلسی در شرح مرآه العقول فرموده است.
- از جهت اموال و نفوس و بیت المال مسلمین.
- از جهت امانت، چرا که حضرت علیه السلام منصب امامت و مختصات دیگر آن را به امام بعدی که صاحب واقعی آن بود، سپرد.چنانچه این معنی در روایات بسیاری در تفسیر آیه شریفه: {إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْامّاناتِ إِلی أَهْلِها}(۱)«خداوند به شما فرمان می دهد که امانتها را به صاحبانش بدهید!» وارده شده است، که از آن جمله در تفسیر عیاشی و کتاب بصائر الدرجات به سندشان از محمد بن فضیل از امام موسی بن جعفر علیهما السلام روایت کرده اند، که در تفسیر این آیه شریفه فرمود: «هُمُ الْأَئِمَّهُ مِنْ آلِ مُحَمَّدِ صلی الله علیه و آله وسلم یُؤَدِّی الْامّانَهَ إِلَی الْامام مِنْ بَعْدِهِ وَ لَا یَخُصُّ بِهَا غَیْرَهُ وَ لَا یَزْوِیهَا عَنْهُ»(۲)(آنها ائمه از آل محمّدند که هر امامی باید امانت را به امام بعد از خود رد کند به دیگری ندهد و از او دریغ ندارد).در حدیث دیگری از امام صادق علیه السلام در تفسیر آیه شریفه روایت شده که فرمود:«أَمَرَ اللَّهُ الْامام الْأَوَّلَ أَنْ یَدْفَعَ إِلَی الْامام بَعْدَهُ کُلَّ شَیْ ءٍ عِنْدَه»(۳)(خداوند به امام پیشین دستور داده که به امام پس از خود بپردازد هر آنچه نزد اوست).
- از جهت اسرار الهی، چرا که اسرار زیادی در تک تک موجودات و نیز در کل جهان هستی وجود دارد که کسی جز خداوند و چهارده نور مقدس صلی الله علیه و آله وسلم از آن با خبر نیستند و آنها بدون اذن الهی هرگز آن اسرار را فاش نخواهند کرد. در زیارت جامعه می خوانیم: «وَ أُمَنَاءَ الرَّحْمَنِ» (درود بر شما ای امینان اسرار خدای مهربان). و نیز در زیارت جامعه می خوانیم:
«فَبِحَقِّ مَنِ ائْتَمَنَکُمْ عَلَی سِرِّهِ وَ اسْتَرْعَاکُمْ أَمْرَ خَلْقِهِ وَ قَرَنَ طَاعَتَکُمْ بِطَاعَتِهِ لَمَّا اسْتَوْهَبْتُمْ ذُنُوبِی وَ کُنْتُمْ شُفَعَائِی»
(پس به حق کسی که شما را امین سرّ و محرم راز خود ساخته، و کار خلق را برعایت و عنایت شما سپرده، و طاعت شما را قرین طاعت خود قرار داده، بخشودگی گناهان ما را از خدا بخواهید، و شفیع من باشید).یکی از افتخارات ائمه اطهار علیهم السلام این است که خداوند متعال آن بزرگواران را امین اسرار خویش ساخته و آنها را رازدار خود قرار داده است، چرا که ظرفیت وجودی آنها بسیار وسیع است.
- از جهت اسرار مردم، چه اسراری که مردم در اختیار ائمه اطهار صلی الله علیه و آله وسلم قرار می دادند و چه اسراری که از طریق علم امامت از مردم خبر داشتند. مثلاً حضرات معصومین صلی الله علیه و آله وسلم می دانستند، صفات درونی افراد چیست و باطن آنها چگونه است، ولی هرگز بدون اذن الهی برای دیگران بیان نمی کردند، حتی به خود افراد هم از باطن و صفاتشان خبر نمی دادند.شهادت می دهم که امام حسین علیه السلام فرزند کسی است که او امین خدا است، همانطور که امام حسین علیه السلام از تمام جهات پنجگانه امین خدا بود، پدرشان امیرالمؤمنین علیه السلام نیز چنین بودند. از این عبارت «وَ ابْنُ أَمِینِهِ» بدست می آید که امام حسین علیه السلام امانت داری را به اذن خدا از پدرشان به ارث برده اند. رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم خطاب به امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:«یَا عَلِیُّ أَنْتَ وَصِیِّی وَ أَبُو وُلْدِی وَ زَوْجُ ابْنَتِی وَ خَلِیفَتِی عَلَی أُمَّتِی فِی حَیَاتِی وَ بَعْدَ مَوْتِی أَمْرُکَ أَمْرِی وَ نَهْیُکَ نَهْیِی أُقْسِمُ بِالَّذِی بَعَثَنِی بِالنُّبُوَّهِ وَ جَعَلَنِی خَیْرَ الْبَرِیَّهِ إِنَّکَ لَحُجَّهُ اللَّهِ عَلَی خَلْقِهِ وَ أَمِینُهُ عَلَی سِرِّهِ وَ خَلِیفَتُهُ عَلَی عِبَادِهِ»(۴)(ای علیّ علیه السلام ! تو وصیّ و پدر نوه های منی و دامّادم هستی، تو در زمان حیات و بعد از مماتم جانشین من بر امّتم هستی، امر تو، امر من و نهی تو، نهی من است، قسم به کسی که مرا به نبوّت برگزید و مرا اشرف مخلوقات قرار داد، تو حجّت خدا بر مردم و امین او بر اسرارش و جانشین او بر بندگانش هستی).
امانت داری آنان تا به این حد بود که دشمنان خونخوار آنان نیز در هنگام خطر اموال و نوامیس خود را نزد آنان به امانت می گذاردند و در امانت داری آنان از هر جهت آسوده خاطر بودند. «چنانچه در داستان واقعه حرّه و حمله گستاخانه و جنایتکارانه لشکر یزید به مدینه طیبه، و جنایات و بی شرمی هایی که در آن فاجعه عظیم در آن مکان مقدس انجام دادند، اهل تاریخ می نویسند:
علی بن الحسین علیهما السلام چهارصد تن از مردم مدینه و زن و فرزندانشان را در خانه خود پناه داد تا زمان بازگشت سپاه یزید و خروج آنها از مدینه این چهار صد نفر را مورد پذیرایی قرار داد، بطوری که برخی از ایشان پس از پایان ماجرا می گفتند: ما چنین آسایش و زندگی آرامی را که در خانه علی بن الحسین علیهما السلام دیدیم حتی در خانه پدرمان ندیده بودیم»(۵).
در ماجرای اخراج بنی امیه از مدینه که مردم شهر حدود هزار نفر از بنی امیه را از شهر بیرون راندند، «مروان بن حکم که یکی از دشمنان این خاندان بود درصدد پناه دادن خانواده اش بر آمد، پس به نزد عبدالله بن عمر رفت تا همسرش عایشه دختر عثمان بن عفان را در خانه او مخفی کند و عبدالله او را پناه دهد ولّی عبدالله نپذیرفت، مروان که چنین دید به خانه امام سجاد علیه السلام رفت و تقاضا کرد که همسرش را در میان خاندان خود جای دهد و امام علیه السلام درخواست او را پذیرفت»(۶).
«امّا بَعْدُ فَإِنَّ مُحَمَّداً کَانَ أَمِینَ اللَّهِ فِی خَلْقِهِ فَلَمَّا قُبِضَ کُنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ وَرَثَتَهُ فَنَحْنُ أُمَنَاءُ اللَّهِ فِی أَرْضِه» (امّا بعد به راستی محمد صلی الله علیه و آله وسلم امین خدا در میان خلق او بود و چون وی از دنیا رفت ما خاندان وارثان اوئیم و مائیم اَمینان خدا در روی زمین).
پی نوشت ها:
