سازشکاری در احادیث
۲۰ اسفند ۱۳۹۳ 0 اهل بیت علیهم السلامسازشكارى با گنهكاران
امام باقر عليه السلام :
أوحَى اللّه ُ تعالى إلى شُعَيبٍ النبيِّ : إنّي مُعَذِّبٌ مِن قومِكَ مائَةَ ألفٍ : أربعينَ ألفاً مِن شِرارِهِم و سِتّينَ ألفاً مِن خِيارِهم ، فقالَ : يا ربِّ ، هؤلاءِ الأشرارُ فما بالُ الأخيارِ ؟! فَأوحَى اللّه ُ عزّ و جلّ إلَيهِ : داهَنوا أهلَ المعاصِي فلَم يَغضَبُوا لِغَضَبِي .
خداوند متعال به شعيب پيامبر وحى فرمود كه : من صد هزار نفر از مردم تو را عذاب خواهم كرد : چهل هزار نفر بدكار را ، شصت هزار نفر از نيكانشان را . شعيب عرض كرد : پروردگارا! بدكاران سزاوارند اما نيكان چرا؟ خداوند عزّ و جلّ به او وحى فرمود كه : آنان با گنهكاران راه آمدند و به خاطر خشم من به خشم نيامدند .
سازشكارى با برادران
امام على عليه السلام :
شَرُّ إخوانِكَ مَن داهَنَكَ في نفسِكَ و ساتَرَكَ عَيبَكَ .
بدترين برادر تو آن است كه درباره نفس تو با تو سازشكارى كند و عيبهايت را به تو نگويد .
امام على عليه السلام :
إنَّما سُمِّيَ العدوُّ عدوًّا لأنّه يَعدُو علَيكَ، فَمَن داهَنَكَ في معايِبِكَ فهو العدوُّ العادِي علَيكَ
دشمن را از آن رو دشمن ناميده‌اند كه به تو ستم مى‌كند ؛ پس هر كس كه در عيبهاى تو با تو سازشكارى كند [و آنها را به تو نگويد تا برطرفش كنى] دشمن ستمگر توست.
سازشكارى كردن با نفس
امام على عليه السلام :
مَن داهَنَ نفسَهُ هَجَمَت بهِ على المعاصِي المُحَرَّمَةِ .
هر كه با نفس خود سازشكارى كند، او را به ارتكاب گناهان حرام بكشاند.
امام على عليه السلام :
لا تُرَخِّصُوا لأنفسِكُم فَتُدهِنوا، و لا تُدهِنُوا في الحقِّ فَتَخسَرُوا .
به نفسهاى خود رخصت ندهيد كه سهل انگار مى‌شويد و در راه حق مسامحه نكنيد كه زيان مى‌بينيد .
امام على عليه السلام :
لا تُرَخِّصوا لأنفسِكُم فَتَذهَبَ بكُمُ الرُّخَصُ مَذاهِبَ الظَّلَمَةِ، لا تُداهِنُوا فَيَهجُمَ بكُمُ الإدْهانُ على المَعصيَةِ
به نفسهاى خود رخصت (امان) ندهيد كه اين رخصتها شما را به طريقه ستمگران مى‌كشاند و سهل انگارى نكنيد كه مسامحه كردن، شما را به سوى معصيت مى‌برد .
امام على عليه السلام :
لا تَكُن مِمَّن يَرجُو الآخرةَ بغيرِ العَمَلِ ··· فهو عَلَى الناسِ طاعِنٌ و لنفسِهِ مُداهِنٌ .
چونان كسى مباش كه بدون عمل، به آخرت اميد مى‌بندد ··· پس او مردم را سرزنش و عيبجويى مى‌كند، اما با نفس خويش مدارا مى‌نمايد .
سازشكارى درباره حق
امام على عليه السلام :
لا تُداهِنُوا في الحقِّ إذا وَرَدَ علَيكُم و عَرَفتُمُوهُ فَتَخسَرُوا خُسراناً مُبِيناً
هرگاه با حق رو به رو شديد و دانستيد كه حق است درباره آن سهل انگارى نكنيد كه به سختى زيان خواهيد ديد .
امام على عليه السلام :
و لَعَمْرِي ما عَلَيَّ مِن قِتالِ مَن خالَفَ الحَقَّ ، و خابَطَ الغَيَّ ، مِن إدهانٍ و لا إيهانٍ .
به جان خودم سوگند كه در جنگيدن با كسى كه در برابر حق بايستد و در گمراهى فرو رود هرگز سهل انگارى و سستى روا نمى‌دارم .
امام على عليه السلام :
اِعلَمُوا رَحِمَكُمُ اللّه ُ أنَّكُم في زمانٍ القائلُ فيهِ بالحقِّ قليلٌ ، و اللِّسانُ عَنِ الصِّدقِ كَليلٌ ، و اللازمُ للحقِّ ذليلٌ ، أهلُهُ مُعتَكِفُونَ على العصيانِ ، مُصطَلِحُونَ عَلَى الإدهانِ .
رحمت خدا بر شما! بدانيد كه شما در روزگارى به‌سر مى‌بريد كه حق گويان اندكند و زبان از راستگويى كُند است و پيرو حق خوار و بي مقدار. مردمان اين زمانه به نافرمانى خو گرفته اند و بر سهل انگارى [در حق] با يكديگر همداستان شده‌اند .
میزان الحکمه،جلد چهارم.
