خردسالی از نظر احادیث

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

عَرامَةُ .حديث الصَّبيِّ في صِغَرِهِ زِيادَةٌ في عَقلِهِ في كِبَرِهِ .
 بازيگوشى (شيطنت) بچّه در دوران كودكيش ، موجب افزايش عقل او در بزرگ سالى اش مى باشد .
 

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَثَلُ الَّذي يَتَعَلَّمُ في صِغَرِهِ كَالنَّقشِ فِي الحَجَرِ ، و مَثَلُ الَّذي يَتَعَلَّمُ في كِبَرِهِ كَالَّذي يَكتُبُ عَلَى الماءِ .
 مَثَل آن كه در خردسالى اش مى آموزد ، همانند حك كردن بر سنگ است و مثل كسى كه در بزرگ سالى اش مى آموزد همانند نگارش بر آب است .

امام على عليه السلام :

مَن لم يُجهِدْ نَفسَهُ في صِغَرِهِ لَم يَنبُلْ في كِبَرِهِ .
 هركه در خردسالى اش رنج نَبَرد ، در بزرگ سالى اش به ارجمندى نرسد .

امام على عليه السلام :

مَن سَألَ في صِغَرِهِ أجابَ في كِبَرِهِ .
 هركه در دوران خرد ساليش بپرسد ، در روزگار بزرگ سالى اش پاسخ دهد .

امام على عليه السلام :

مَن لَم يَتَعَلَّمْ في الصِّغَرِ لَم يَتَقَدَّمْ في الكِبَرِ
 هركه در خردسالى نياموزد ، در بزرگسالى پيشرفت نكند .

امام على عليه السلام :

الجاهِلُ صَغيرٌ و إن كانَ شَيخا، و العالِمُ كَبيرٌ و إن كانَ حَدَثا .
نادان ، بچّه است اگر چه پير باشد و دانا ، بزرگ است اگر چه نوجوان باشد .

امام على عليه السلام :

مَن لَم يُجهِد نَفسَهُ في صِغَرِهِ لَم يَجِد راحَةً في كِبَرِهِ .
هر كس خود را در كودكى به رنج نيندازد ، در بزرگسالى ، آسايش نمى يابد .

امام حسن عليه السلام ـ زماني كه فرزندان و برادر زادگانش را فرا خواند ـ فرمود :

إنَّكُم صِغارُ قَومٍ و يوشَكُ أن تَكونوا كِبارَ قَومٍ آخَرينَ فَتَعَلَّموا العِلمَ ، فَمَن لَم يَستَطِع مِنكُم أن يَحفَظَهُ فَليَكتُبهُ و ليَضَعهُ في بَيتِهِ .
 اى فرزندانم و فرزندان برادرم ! شما خردسالان قوميد و زود است كه بزرگ ديگران شويد ، دانش بياموزيد . هر كدامتان توان حفظش را ندارد ، آن را بنويسد و در خانه اش نگه دارد .

امام صادق عليه السلام : لقمان گفت :

يا بُنيَّ إن تَأدَّبتَ صَغيرا انتَفَعتَ بِهِ كَبيرا .
 پسرم! اگر در كودكى ادب آموزى ، در بزرگسالى با آن بهره ببرى .

امام كاظم عليه السلام :

تُستَحَبُّ عَرامَةُ الغُلامِ في صِغَرِهِ لِيَكُونَ حَليما في كِبَرِهِ .
بازيگوشى (شيطنت) پسر در دوران كودكى پسنديده است ، براى اين كه در بزرگسالى بردبار شود .

امام عسكرى عليه السلام :

جُرأةُ الوَلَدِ عَلى والِدِهِ في صِغَرِهِ تَدعوا إلَى العُقوقِ في كِبَرِهِ .
جسارت فرزند بر پدر در دوران كودكى اش ، موجب نافرمانى در بزرگ سالى اش مى شود .

میزان الحکمه،جلد ششم.