انفاق از نظر احادیث

انفاق از نظر احادیث

۲۴ تیر ۱۳۹۴ 0 معارف

انفاق

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : 
 أرضُ القِيامَةِ نارٌ ما خَلا ظِلَّ المُؤمِنِ ؛ فإنَّ صَدَقَتَهُ تُظِلُّهُ .
سرزمين قيامت سراسر (گرما) آتش است، مگر سايه مؤمن؛ زيرا كه صدقه اش بر او سايه مى افكند.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : 
 مَن أعطى دِرهَما في سَبيلِ اللّه ِ كَتَبَ اللّه ُ لَهُ سبعَمِائةِ حَسَنَةٍ .
هر كه يك درهم در راه خدا بدهد، خداوند برايش هفتصد ثواب مى نويسد.
امام على عليه السلام :
 إنّ إنفاقَ هذا المالِ في طاعَةِ اللّه ِ أعظَمُ نِعمَةٍ ، و إنّ إنفاقَهُ في مَعاصِيهِ أعظَمُ مِحنَةٍ .
 به راستى كه هزينه كردن اين مال در راه طاعت خدا بزرگترين نعمت است و خرج كردن آن در راه معاصى او بزرگترين محنت (رنج).
امام على عليه السلام : 
 طُوبى لِمَن أنفَقَ الفَضلَ مِن مالِهِ و أمسَكَ الفَضلَ مِن كلامِهِ .
خوشا كسى كه زيادى مال  خويش را انفاق كند و جلوى زياده گويى خود را بگيرد.
امام على عليه السلام : 
طُوبى لِمَن ذَلَّ في نَفسِهِ ، و طابَ كَسبُهُ ، و صَلُحَت سَريرَتُهُ (سِيرَتُهُ) ، و حَسُنت خَليقَتُهُ ، و أنفَقَ الفَضلَ مِن مالِهِ ، و أمسَكَ الفَضلَ من لِسانِهِ .
خوشا آنكه خود را خوار انگاشت و درآمدى (عملى) پاك و نهادى سالم و شايسته و اخلاقى نيكو يافت و زيادى مال و ثروتش را انفاق كرد و زبانش را از زياده گويى نگه داشت.
 امام على عليه السلام : 
إنّكُم إلى إنفاقِ ما اكتَسَبتُم أحوَجُ مِنكُم إلَى اكتِسابِ ما تَجمَعونَ .
شما به انفاق كردن آنچه به دست آورده ايد محتاجتريد تا به دست آوردن آنچه گرد مى آوريد.
امام على عليه السلام :
 إنّكُم إلى إجراءِ ما أعطَيتُم أشَدُّ حاجَةً مِن السّائلِ إلى ما أخَذَ مِنكُم .
 راستى كه شما به دادن [يا : پاداشِ ]آنچه عطا مى كنيد نيازمندتريد تا نياز فقير به آنچه از شما مى گيرد.
امام على عليه السلام : 
 إنّكُم أغبَطُ بما بَذَلتُم مِن الرّاغِبِ إلَيكُم فيما وَصَلَهُ مِنكُم .
سودى كه شما از آنچه بخشيده ايد مى بريد بيشتر از سودِ كسى است كه با خواهش از شما چيزى به او مى رسد.
امام على عليه السلام : 
الصَّدَقَةُ تُنْمى عِندَ اللّه ِ .
صدقه، نزد خداوند بارور مى شود.
امام باقر عليه السلام : 
 لا تُعطي العَطيَّةَ تَلتَمِسُ أكثَرَ مِنها .
چيزى عطا مكن براى اينكه در قبال آن مقدار بيشترى طلب كنى.
امام صادق عليه السلام : 
 مَلعونٌ مَلعونٌ مَن وَهَبَ اللّه ُ لَه مالاً فلَم يَتَصَدَّقْ مِنهُ بشيءٍ .
ملعون است، ملعون كسى كه خداوند مالى به او ببخشد و او از آن مال صدقه اى ندهد.

هر كه انفاق كند به سود خود انفاق كرده است

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : 
كُلُّكُم مُكَلِّمٌ ربَّهُ يَومَ القِيامَةِ لَيس بَينَهُ و بَينَهُ تَرجُمانٌ ، فيَنظُرُ أمامَهُ فلا يَجِدُ إلاّ ما قَدَّمَ ، و يَنظُرُ عن يَمينِهِ فلا يَجِدُ إلاّ ما قَدَّمَ ، ثُمّ يَنظُرُ عن يَسارِهِ فإذا هُو بالنّارِ ، فاتَّقوا النّارَ و لَو بِشِقِّ تَمرَةٍ ، فإن لَم يَجِدْ أحَدُكُم فبِكَلِمَةٍ طَيّبَةٍ .
هر يك از شما در روز قيامت با پروردگارش سخن مى گويد و ميان او و خدا هيچ ترجمانى نيست. پس، رو به روى خود را مى نگرد و جز آنچه پيش فرستاده است چيزى نمى يابد، سمت راست خود را مى نگرد جز آنچه پيش فرستاده چيزى نمى يابد. سپس سمت چپ خود را مى نگرد ناگاه آتش را مى بيند. بنا بر اين، اگر شده با [صدقه دادن ]نصف خرمايى خود را از آتش برهانيد و اگر كسى از شما همان را هم نيافت، با سخنى خوش و پسنديده اين كار را بكند.
الترغيب و الترهيب : پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به اصحاب خود فرمود : 
 أيُّكُم مالُ وارِثهِ أحَبُّ إلَيهِ مِن مالِهِ ؟ قالوا : يا رسولَ اللّه ِ ، ما مِنّا أحدٌ إلاّ مالُهُ أحَبُّ إلَيهِ مِن مالِ وارِثِهِ قالَ : فإنَّ مالَهُ ما قَدَّمَ ، و مالَ وارِثِهِ ما أخَّرَ .
كدام يك از شما مال وارثش را بيشتر از مال خود دوست دارد؟ اصحاب عرض كردند : اى رسول خدا! هيچ يك از ما نيست مگر اينكه مال خودش را بيشتر از مال و دارايى وارثش دوست دارد
حضرت فرمود : مالِ هر كس همان است كه [براى آخرت ]پيش مى فرستد، و مال وارثش آن است كه پس از خود بر جاى مى گذارد.
امام على عليه السلام : 
 لَيسَ لأحَدٍ مِن دُنياهُ إلاّ ما أنفَقَهُ على اُخراهُ .
هيچ كس را از دنيايش بهره اى نيست مگر آنچه را كه براى آخرتش انفاق كند.
امام على عليه السلام : 
 ما قَدَّمتَ مِن دُنياكَ فلِنَفسِكَ ، و ما أخَّرتَ مِنها فلِلعَدُوِّ .
آنچه از دنيايت [به سوى آخرت ]پيش فرستى از آن توست و آنچه از خود بر جاى گذارى از آنِ دشمن است.
امام على عليه السلام : 
 إنّما لَكَ مِن مالِكَ ما قَدَّمتَهُ لاِخِرَتِكَ ، و ما أخَّرتَهُ فلِلوارِثِ .
در حقيقت از دارايى تو همان متعلّق به توست كه براى آخرتت پيش فرستى و آنچه پس از خود بگذارى از آنِ وارث است.
امام على عليه السلام ـ در سفارش به فرزند بزرگوارش حسن عليه السلام ـ فرمود : 
نّما لكَ مِن دُنياكَ ما أصلَحتَ بهِ مَثواكَ ، فأنفِقْ في حَقٍّ و لا تَكُن خازِنا لِغَيرِكَ .
در حقيقت بهره تو از دنيايت همان است كه با آن آخرتت را بسازى. پس در راه حق خرج كن و خزانه دار ديگران مباش.
امام على عليه السلام ـ در سفارش به حضرت حسن عليه السلام ـ نوشت :
 و اعلَمْ أنّ أمامَكَ طَريقا ذا مَسافَةٍ بَعيدَةٍ ، و مَشَقَّةٍ شَديدَةٍ ، و أنّهُ لا غِنى بكَ فيهِ عن حُسنِ الارتِيادِ ، و قَدرِ (قَدِّرْ) بلاغِكَ مِن الزّادِ ، مَع خِفَّةِ الظَّهرِ ، فلا تَحمِلَنَّ على ظَهرِكَ فَوقَ طاقَتِكَ ، فيَكون ثِقلُ ذلكَ وَبالاً علَيكَ ، و إذا وَجَدتَ مِن أهلِ الفاقَةِ من يَحمِلُ لكَ زادَكَ إلى يَومِ القِيامَةِ ـ فيُوافِيكَ بهِ غَدا حَيثُ تَحتاجُ إلَيهِ ـ فاغتَنِمْهُ و حَمِّلْهُ إيّاهُ ، و أكثِرْ مِن تَزويدِهِ و أنتَ قادِرٌ علَيهِ ، فلَعلَّكَ تَطلُبُهُ فلا تَجِدُهُ ، و اغتَنِمْ مَنِ استَقرَضَكَ في حالِ غِناكَ ، ليَجعَلَ (يَحصَلَ) قَضاءهُ لكَ في يَومِ عُسرَتِكَ .
 بدان كه تو راهى دور و دراز و پر مشقّت در پيش دارى و در پيمودن اين راه از عمل پسنديده و توشه اى چندان كه تو را سبكبار به منزل رساند بى نياز نيستى. پس بيش از توانت بر پشت خود بار مَنهِ كه سنگينى آن تو را بيازارد و هرگاه نيازمندى يافتى كه توشه تو را تا روز قيامت بر دوش كشد و فردا كه به آن نياز دارى آن را به تو تحويل دهد، وجود او را غنيمت دان و بار خويش را بر دوش او نِه و تا جايى كه مى توانى او را بار كن؛ زيرا چه بسا كه او را دگر باره بجويى و نيابى و نيز وجود كسى را كه در روزگار توانگريت از تو وام خواست غنيمت بدان تا در روز تنگ دستيت [روز قيامت] آن را به تو پس دهد.
امام على عليه السلام : 
إنّ العَبدَ إذا ماتَ قالَتِ المَلائكَةُ: ما قَدَّمَ ؟ و قالَ النّاسُ : ما أخَّرَ ؟ فقَدِّموا فَضلاً يَكُن لَكُم ، و لا تُؤَخِّروا كَلاًّ يَكُن علَيكُم .
هرگاه آدمى بميرد فرشتگان گويند : چه پيش فرستاد؟ و مردم گويند : چه باقى گذاشت؟ پس، چيزى براى خود پيش فرستيد تا از آنِ شما باشد و همه را بعد از خود باقى مگذاريد كه وبال شما خواهد بود.

خداوند وعده داده است كه انفاق را عوض خواهد داد

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : 
 ما نَقَصَ مالٌ مِن صَدَقَة قَطُّ ، فأعطُوا و لا تَجبُنوا .
هيچ گاه مالى بر اثر صدقه دادن كم نشده است. پس عطا كنيد و نترسيد.
 
 پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : 
ما طَلَعَت شَمسٌ قَطُّ إلاّ بُعِثَ بجَنبَتَيها مَلَكانِ ، إنّهُما يُسمِعانِ أهلَ الأرضِ إلاّ الثّقلَينِ : يا أيُّها النّاسُ هَلِمُّوا إلى ربِّكُم، فإنَّ ما قَلَّ و كَفى خَيرٌ مِمّا كثُرَ و ألهى ، و لا غَرَبَت شَمسٌ قَطُّ إلاّ و بُعِثَ بجَنبَتَيها مَلَكانِ يُنادِيانِ : اللّهُمّ عَجِّلْ لِمُنفِقٍ خَلَفا ، و عَجِّلْ لِمُمسِكٍ تَلَفا .
هرگز خورشيد طلوع نكرد مگر اينكه در دو طرف آن دو فرشته گماشته شدند كه با ندايى كه ساكنان زمين، به جز جن و انس آن را مى شنوند، آواز مى دهند : اى مردم! به سوى پروردگار خود بياييد؛ زيرا كه آنچه كم باشد و كفايت كننده بهتر است از آنچه بسيار باشد و غافل كننده. و هرگز خورشيد غروب نكرد مگر اينكه در دو پهلوى آن دو فرشته آواز دهند : بار خدايا! انفاقگر را زود عوض ده و ممسك را زود بى چيز گردان.
امام على عليه السلام :
 مَن أيقَنَ بالخَلَفِ جادَ بالعَطيَّةِ .
 هر كه به عوض يقين داشته باشد، داد و دهش كند.
امام على عليه السلام : 
 رُبَّ سَلَفٍ عادَ خَلَفا .
بسى پيش فرستاده شده اى كه عوضش باز آيد.
 امام على عليه السلام :
 
إذا قَدَّمتَ مالَكَ لآخِرَتِكَ و استَخلَفتَ اللّه َ سبحانَهُ على مَن خَلَّفتَهُ مِن بَعدِكَ ، سَعِدتَ بما قَدَّمتَ ، و أحسَنَ اللّه ُ لكَ الخِلافَةَ على مَن خَلَّفتَ .
 هرگاه مال خود را براى آخرتت پيش فرستى و خداى سبحان را جانشين خويش بر بازماندگانت قرار دهى، خود به سبب آنچه پيش فرستاده اى خوشبخت گردى و خداوند هم درباره بازماندگانت، تو را نيكو جانشينى كند.
امام صادق عليه السلام :
 أنفِقْ و أيقِنْ بالخَلَفِ .
 انفاق كن و به عوض يقين داشته باش.
امام صادق عليه السلام : 
 إنّ الصَّدَقَةَ تَقضي الدَّينَ و تَخلُفُ بالبَركَةِ .
صدقه دادن، بدهى را ادا مى كند و بركت مى آورد.
امام صادق عليه السلام : [در هر شب جمعه دو فرشته ندا مى دهند] : 
[ يُنادي مَلَكانِ في كُلِّ لَيلَةِ جُمُعَةٍ ] : اللّهُمّ أعطِ كُلَّ مُنفِقٍ خَلَفا و كُلَّ مُمسِكٍ تَلَفا .
بار خدايا! به هر انفاقگرى عوض ده و هر ممسكى را بى چيز گردان.
امام صادق عليه السلام : 
ما أحسَنَ عَبدٌ الصَّدَقَةَ إلاّ أحسَنَ اللّه ُ الخِلافَةَ على وُلدِهِ مِن بَعدِهِ
هيچ بنده اى كار صدقه دادن را به خوبى انجام نداد، مگر اينكه خداوند بعد از او جانشين خوبى براى وى بر فرزندانش شد.
مكارم الأخلاق : 
رجلٌ من أصحابِ الإمامِ الصّادقِ عليه السلام : قلتُ لأبي عبدِ اللّه عليه السلام : ··· قولُهُ تعالى : «و ما أنفَقْتُم من شيء فهو يخلفه ···» فَأراني اُنفِقُ و لا أرى خَلَفا! قالَ : أ فَتَرَى اللّه َ أخلَفَ وَعدَهُ ؟! قلتُ : لا ، قالَ : فمِمَّ ؟ قُلتُ : لا أدري ، قالَ : لَو أنّ أحَدَكُمُ اكتَسَبَ المالَ مِن حِلِّهِ و أنفَقَهُ في حَقِّهِ لَم يُنفِقْ دِرهَما إلاّ أخلَفَ اللّه ُ علَيهِ .
مردى از اصحاب امام صادق عليه السلام گفت به امام صادق عليه السلام عرض كردم [به استناد] آيه «و آنچه انفاق كنيد عوضش را او مى دهد···» انفاق مى كنم اما عوضى نمى بينم. حضرت فرمود : آيا خيال مى كنى خداوند خُلف وعده مى كند؟ عرض كردم : نه. فرمود : پس علّت چيست؟ عرض كرد : نمى دانم. حضرت فرمود : اگر فردى از شما مال حلال به دست آورد و به حقّ انفاق كند، درهمى انفاق نكند مگر اينكه خداوند عوض آن را بدهد.
میزان الحکمه، جلد دوازدهم
کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام
کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام
تلگرام قرآن و حدیث
کانال قرآن و حدیث در ایتا
کانال قرآن و حدیث در گپ
پیام رسان سروش _ کانال قرآن و حدیث