«الصَّلاةُ خَيرٌ مِنَ النَّوم» را چه کسی به اذان اضافه کرد؟
۲۵ مهر ۱۳۹۴ 0 معارف
آیا عبارت «الصَّلاةُ خَيرٌ مِنَ النَّوم» جزء اذان بوده است؟
به دلايلى كه در ذيل مى آيد، جزو اذان نبوده است:
الف- روايت صحيحى كه اهل سنت نقل مى كنند، روايت محمد بن اسحاق است و در آن، «الصَّلاةُ خَيرٌ مِنَ النَّوم» وجود ندارد. ( نيل الأوطار، ج 2، ص 37.)
ب- سعيد بن مسيب با صراحت مى گويد: «ادخلت هذه الكلمة في صلاة الفجر». ( نيل الأوطار، ج 2، ص 37.)
ج- امام مالك در «موطأ» تصريح مى كند كه اين عبارت به امر عمربن خطاب به اذان صبح ضميمه شد:
«عن مالك: أنّه بَلَغَهُ انّ الْمُؤَذِّنُ جاءَ الى عُمَرَ بنَ الْخَطّابَ يُؤْذنه لِصَلاة الصّبح، فَوَجَدَهُ نائِماً فَقالَ: الصَّلاةُ خَيرٌ مِنَ النَّومِ فَامَرَهُ عُمَرُ أن يجعَلَها في نِداء الصّبح». (الموطا ج 1، ص 72.)
«مالك مى گويد مؤذن نزد عمر آمد تا داخل شدن وقت نماز صبح را به او خبر دهد ولى او را خفته يافت لذا فرياد برآورد: «الصلاة خير من النوم؛» نماز از خوابيدن بهتر است. عمر دستور داد تا اين جمله را در اذان صبح قرار دهند.»
د- شافعى آن را مكروه و در يكى از دو قول آن را بدعت مى داند و شوكانى مى گويد: «لَو كانَ لما انكره عَلِيّ وابنُ عُمَر وَطاوس». (نيل الأوطار، ج 2، ص 38)
يعنى اگر جزو اذان بود هرگز حضرت على (ع) و عبداللّه بن عمر و طاووس به آن اعتراض نمى كردند.
ه خ ابن جريج از عمربن حفص نقل مى كند كه سعد، نخستين كسى بود كه در خلافت عمربن خطاب جمله «الصَّلاةُ خَيرٌ مِنَ النَّومِ» را سر داد. (مصنف عبدالرزاق، ج 1، ص 474)
و- ابن حزم مى گويد: «لا نقول بهذا- الصَّلاةُ خَيرٌ مِنَ النَّومِ لأنَّهُ لم يأت عن رسول اللّه (ص)». (المحلى، ج 3، ص 0 16.)
يعنى ما اين جمله را در اذان نمى گوييم؛ زيرا كه از پيامبر (ص) به ما نرسيده است.
منبع: پاسخ به شبهات،ج1.