فضیلت روزه گرفتن در روز عید غدیر (اقبال الاعمال)
۰۵ شهریور ۱۳۹۷ 0 ادعیه و زیاراتالجزء الأول؛ هذا مبدأ ذكر الأعمال الأشهر الثلاثة أعني شوال و ذي قعدة و ذي حجة من كتاب الإقبال، الباب الخامس فيما نذكره مما يختص بعيد الغدير في ليلته و يومه من صلاة و دعاء و شرف ذلك اليوم و فضل صومه، فصل فيما نذكره من فضل عيد الغدير عند أهل العقول من طريق المنقول
جلد اول، شروع ذکرهای اعمال ماه های سه گانه، یعنی شوال، ذی القعده و ذی الحجه از کتاب اقبال الاعمال، باب پنجم، اعمالی که متعلق به شب عید غدیر و روز آن است از نماز و دعا و شرافت این شب و فضیلت روزه گرفتن در عید غدیر، فصل سیزدهم: فضیلت روز عید غدیر به روایت راویان دیگر
وَ مِنْ [أُولَئِكَ] ذَلِكَ مَا رَوَاهُ عَلِيُّ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ فَضَّالٍ فِي كِتَابِ الصِّيَامِ بِإِسْنَادِهِ إِلَى الْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ قَالَ
«على بن حسن بن فضّال» در كتاب «الصيام» به نقل از «حسن بن راشد» آورده است:
سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع هَلْ لِلْمُسْلِمِينَ عِيدٌ سِوَى الْفِطْرِ وَ الْأَضْحَى فَقَالَ نَعَمْ أَعْظَمُهُمَا وَ أَشْرَفُهُمَا قَالَ قُلْتُ أَيُّ يَوْمٍ هُوَ
از امام صادق-عليه السّلام-پرسيدم: آيا مسلمانان عيدى به جز عيد فطر و قربان دارند؟ فرمود: بلكه بزرگ‌تر و برتر از آن دو. عرض كردم: چه روزى؟
قَالَ يَوْمٌ نَصَبَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ لِلنَّاسِ فَدَعَاهُمْ إِلَى وَلَايَتِهِ قَالَ قُلْتُ فِي أَيِّ يَوْمٍ ذَلِكَ
فرمود: روزى كه رسول خدا-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-امير مؤمنان را به [امامت]مردم تعيين كرد و آنان را به ولايت او فرا خواند. عرض كردم: در چه روزى؟
قَالَ يَوْمُ ثَمَانِيَةَ عَشَرَ مِنْ ذِي الْحِجَّةِ قَالَ قُلْتُ فَمَا يَنْبَغِي فِيهِ وَ مَا يُسْتَحَبُّ فِيهِ
فرمود: روز هجدهم ذى حجه. عرض كردم: در آن روز انجام چه عملى شايسته و مستحب است؟ فرمود: روزه‌دارى و تقرب به درگاه خداوند-عزّ و جلّ-با انجام اعمال خير.
قَالَ الصِّيَامُ وَ التَّقَرُّبُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِيهِ بِأَعْمَالِ الْخَيْرِ قَالَ قُلْتُ فَمَا لِمَنْ صَامَهُ قَالَ يُحْسَبُ لَهُ بِصِيَامِ سِتِّينَ شَهْراً
عرض كردم: روزه داشتن آنچه پاداشى دارد؟ فرمود: به اندازه روزه شصت ماه براى او به شمار مى‌آيد.[1]
وَ مِنْ أُولَئِكَ مَا رَوَاهُ الشُّيُوخُ الْمُعَظَّمُونَ أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ بَابَوَيْهِ وَ الْمُفِيدُ مُحَمَّدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ النُّعْمَانِ وَ أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الطُّوسِيُّ بِإِسْنَادِهِمْ جَمِيعاً عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام
اساتيد معظم: «ابو جعفر محمد بن بابويه» ، «محمد بن محمد بن نعمان مفيد» و «ابو جعفر محمد بن حسن طوسى» همگى به سند خود آورده‌اند: از امام صادق علیه السلام:
أَنَّ الْعَمَلَ فِي يَوْمِ الْغَدِيرِ ثَامِنَ عَشَرَ ذِي الْحِجَّةِ يَعْدِلُ الْعَمَلَ فِي ثَمَانِينَ شَهْراً
«عمل كردن در روز غدير، هجدهم ذى حجه، با عمل هشتاد ماه برابرى مى‌كند.»[2]
وَ فِي حَدِيثٍ آخَرَ بِإِسْنَادِهِمْ جَمِيعاً عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ
نيز اساتيد بزرگوار يادشده همگى نقل كرده‌اند كه امام صادق-عليه السّلام-فرمود:
صَوْمُ يَوْمِ غَدِيرِ خُمٍّ كَفَّارَةُ سِتِّينَ سَنَةً
روزه روز عيد غدير خم، كفاره شصت سال [گناه]است.»[3]
وَ مِنْ أُولَئِكَ مُصَنِّفُ كِتَابِ النَّشْرِ وَ الطَّيِّ قَالَ بِإِسْنَادِهِ إِلَى الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِيدٍ الْهَاشِمِيِّ الْكُوفِيِّ حَدَّثَنَا فراز [فُرَاتُ] بْنُ إِبْرَاهِيمَ الْكُوفِيُّ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ ظَهِيرٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْفَضْلِ الْهَاشِمِيُّ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ آبَائِهِمْ ع قَالَ النَّبِيُّ ص
نويسنده‌ى كتاب «النشر و الطىّ» به نقل از امام صادق-عليه السّلام-از پدران بزرگوارش آورده است كه پيامبر اكرم-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-فرمود:
يَوْمُ غَدِيرِ خُمٍّ أَفْضَلُ أَعْيَادِ أُمَّتِي هُوَ الْيَوْمُ الَّذِي أَمَرَنِي اللَّهُ فِيهِ بِنَصْبِ أَخِي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ فِيهِ عَلَماً لِأُمَّتِي يَهْتَدُونَ بِهِ بَعْدِي
روز غدير خم، برترين اعياد امت من است و آن روز، همان روزى است كه خداوند به من دستور داد برادرم على بن ابى طالب را به عنوان نشانه [و امام]تعيين كنم تا امتم بعد از من به وسيله‌ى او رهنمون گردند
وَ هُوَ الْيَوْمُ الَّذِي أَكْمَلَ اللَّهُ فِيهِ الدِّينَ وَ أَتَمَّ عَلَى أُمَّتِي فِيهِ النِّعْمَةَ وَ رَضِيَ لَهُمُ الْإِسْلَامَ دِيناً ثُمَّ قَالَ
و همان روزى است كه خداوند دين خود را در آن تكميل و نعمت خود را بر امت من تمام كرد و اسلام را به عنوان دين براى آنان پسنديد.» سپس فرمود:
مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّ عَلِيّاً مِنِّي وَ أَنَا مِنْ عَلِيٍّ خُلِقَ مِنْ طِينَتِي وَ هُوَ بَعْدِي يُبَيِّنُ لَهُمْ مَا اخْتَلَفُوا فِيهِ مِنْ سُنَّتِي
«اى مردم، على از من است و من از على هستم، او از سرشت من آفريده شده است و او بعد از من، هرچه از سنت من را كه در آن اختلاف داريد، روشن خواهد كرد
وَ هُوَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ وَ قَائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِينَ وَ يَعْسُوبُ الْمُؤْمِنِينَ وَ خَيْرُ الْوَصِيِّينَ وَ زَوْجُ سَيِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ وَ أَبُو الْأَئِمَّةِ الْمَهْدِيِّينَ
و او امير مؤمنان و راهبر كسانى است كه اعضايشان از نور مى‌درخشد و جلودار مؤمنان و بهترين اوصيا و همسر سرور زنان جهان و پدر امامان هدايت‌يافته است.
وَ مِنْ أُولَئِكَ مَا رَوَاهُ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الطِّرَازِيُّ فِي كِتَابِهِ بِإِسْنَادِهِ الْمُتَّصِلِ إِلَى الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ
«محمد بن على بن طرازى» در كتاب خود به سند متصل به نقل از «مفضل بن عمر» آورده است:
قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ص إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ زُفَّتْ أَرْبَعَةُ أَيَّامٍ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ كَمَا تُزَفُّ الْعَرُوسُ إِلَى خِدْرِهَا يَوْمُ الْفِطْرِ وَ يَوْمُ الْأَضْحَى وَ يَوْمُ الْجُمُعَةِ وَ يَوْمُ غَدِيرِ خُمٍّ وَ يَوْمُ غَدِيرِ خُمٍّ
امام صادق-عليه السّلام-به من فرمود: وقتى روز قيامت فرا مى‌رسد، چهار روز همانند بردن عروس به حجله، به درگاه خداوند-عزّ و جل-برده مى‌شوند: روز فطر، روز عيد قربان، روز جمعه و روز عيد غدير خم.
بَيْنَ الْفِطْرِ وَ الْأَضْحَى وَ يَوْمِ الْجُمُعَةِ كَالْقَمَرِ بَيْنَ الْكَوَاكِبِ وَ إِنَّ اللَّهَ لَيُوَكِّلُ بِغَدِيرِ خُمٍّ مَلَائِكَتَهُ الْمُقَرَّبِينَ وَ سَيِّدُهُمْ يَوْمَئِذٍ جَبْرَئِيلُ ع
روز عيد غدير در مقايسه با عيد فطر، قربان و روز جمعه، بسان ماه در ميان ستارگان مى‌درخشد و خداوند، فرشتگان مقرّب و پيامبران مرسل و اوصياى برگزيده و اولياى الهى را بر روز عيد غدير خم گمارده است كه سرور فرشتگان در آن روز، جبرئيل-عليه السّلام-است
وَ أَنْبِيَاءَ اللَّهِ الْمُرْسَلِينَ وَ سَيِّدُهُمْ يَوْمَئِذٍ مُحَمَّدٌ ص وَ أَوْصِيَاءَ اللَّهِ الْمُنْتَجَبِينَ وَ سَيِّدُهُمْ يَوْمَئِذٍ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ وَ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ
و سرور پيامبران مرسل، حضرت محمّد-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-و سرور اوصياى برگزيده، امير مؤمنان و سرور اولياى الهى در آن روز،
وَ سَادَاتُهُمْ يَوْمَئِذٍ سَلْمَانُ وَ أَبُو ذَرٍّ وَ الْمِقْدَادُ وَ عَمَّارٌ حَتَّى يُورِدَهُ الْجِنَانَ كَمَا يُورِدُ الرَّاعِي بِغَنَمِهِ الْمَاءَ وَ الْكَلَاءَ
«سلمان» و «ابو ذر» و «مقداد» و «عمار» هستند، تا اين‌كه همه را در بهشت‌ها وارد كند، همان گونه كه شبان، گوسفندان خود را بر آب و گياه عرضه مى‌كند.
قَالَ الْمُفَضَّلُ سَيِّدِي تَأْمُرُنِي بِصِيَامِهِ قَالَ لِي إِي وَ اللَّهِ إِي وَ اللَّهِ إِي وَ اللَّهِ
«مفضل» مى‌گويد: عرض كردم: اى سرور من، آيا دستور مى‌دهيد كه اين روز را روزه بدارم؟ فرمود: آرى، به خدا سوگند، به خدا سوگند، به خدا سوگند
إِنَّهُ الْيَوْمُ الَّذِي تَابَ اللَّهُ فِيهِ عَلَى آدَمَ ع فَصَامَهُ [فَصَامَ] شُكْراً لِلَّهِ
اين روز همان روزى است كه خداوند توبه‌ى حضرت آدم-عليه السّلام-را پذيرفت و حضرت آدم-عليه السّلام-آن‌روز را براى سپاسگزارى روزه داشت
وَ إِنَّهُ الْيَوْمُ الَّذِي نَجَّى اللَّهُ تَعَالَى فِيهِ إِبْرَاهِيمَ ع مِنَ النَّارِ فَصَامَ شُكْراً لِلَّهِ تَعَالَى عَلَى ذَلِكَ الْيَوْمِ
و همان روزى است كه خداوند متعال حضرت ابراهيم-عليه السّلام-را از آتش نجات داد و آن حضرت، آن روز را براى سپاسگزارى از خداوند متعال روزه گرفت
وَ إِنَّهُ الْيَوْمُ الَّذِي أَقَامَ مُوسَى هَارُونَ ع عَلَماً فَصَامَ شُكْراً لِلَّهِ تَعَالَى ذَلِكَ الْيَوْمَ
و همان روزى است كه حضرت موسى، حضرت هارون-عليهما السّلام-را به عنوان نشانه [و امام]تعيين كرد و او آن‌روز را براى سپاسگزارى از خداوند متعال روزه داشت
وَ إِنَّهُ الْيَوْمُ الَّذِي أَظْهَرَ عِيسَى ع وَصِيَّهُ شَمْعُونَ الصَّفَا فَصَامَ شُكْراً لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِكَ [عَلَى ذَلِكَ] الْيَوْمِ
و همان روزى است كه حضرت عيسى-عليه السّلام-، وصىّ خود حضرت «شمعون الصّفا» را به عنوان سپاسگزارى از خداوند-عزّ و جل-معرفى كرد
وَ إِنَّهُ الْيَوْمُ الَّذِي أَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَلِيّاً لِلنَّاسِ عَلَماً وَ أَبَانَ فِيهِ فَضْلَهُ وَ وَصِيَّهُ فَصَامَ شُكْراً لِلَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى ذَلِكَ الْيَوْمِ
و همان روزى است كه رسول خدا -صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-على-عليه السّلام-را به عنوان امام مردم تعيين كرد و فضيلت او و وصى خود را براى مردم تبيين كرد و آن حضرت در اين روز براى سپاسگزارى از خداوند -تبارك و تعالى-روزه داشت
وَ إِنَّهُ لَيَوْمُ صِيَامٍ وَ قِيَامٍ وَ إِطْعَامٍ وَ صِلَةِ الْإِخْوَانِ وَ فِيهِ مَرَضَاتُ الرَّحْمَنِ وَ مَرْغَمَةُ الشَّيْطَان
و اين روز، روز روزه‌دارى و شب‌خيزى و اطعام و رسيدگى به برادران است و خشنودی خداوند رحمتگر در آن نهفته است و بینی شیطان در این روز به خاک ملیده شد.
[1]) کافی، ج4، صلی الله علیه وآله 148؛ من لا یحضره الفقیه، ج2، صلی الله علیه وآله 90؛ تهذیب، ج4، صلی الله علیه وآله 305 و ...
[2]) ثواب الاعمال، ص 100
[3]) ثواب الاعمال، ص 100؛ تهذیب، ج4، ص 305؛ من لا یحضره الفقیه، ج2، صلی الله علیه وآله 90؛ خصال، ص 264؛ مصباح المتهجد، ص 736
کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
