وقایع روز سوم رمضان
۲۴ آبان ۱۳۹۵ 0 فرهنگ و اجتماع1 - وفات شيخ مفيد
وفات شيخ المشايخ الجِلّة و رئيس رؤساء الملّة و فخر الشيعه و محى الشريعه و لسان الاميّه محمد بن محمد بن نعمان ملقب به شيخ مفيد ۴۱۳ ق
مرحوم شيخ مفيد در سال ۳۳۶ قمرى در قريه اى از قراء بغداد بنام عُكبراء متولد شد و او را محمد ناميدند . پس از تحصيل علوم مختلفه يكى از مفاخر عالم تشيّع گرديد كه شهرت نامى آن بزرگوار از ذكر فضائلش بى نياز مى كند . مرحوم ملقب به مفيد بود . گويند حضرت ولى عصرعليه‌السلام او را به اين لقب مفتخر ساخته و على بن عيسى رمّانى نيز او را مفيد خوانده.
شيخ روز سوم رمضان المبارك ۴۱۳ قمرى در بغداد از دنيا رفت و ۷۷ سال از عمر بابركتش گذشته بود . فريقين بر تشييع جنازه او حاضر شدند و مرحوم سيد مرتضى علم الهدى از شاگردان مبرّزش بر او نماز خواند و در پائين پاى حضرت جوادعليه‌السلام در بقعه مطهره كاظميّه به خاك سپردند .
جمعى از علماى بزرگ از شاگردان اين مرحوم بودند . از جمله: شيخ طوسى و سيد رضى و سيد مرتضى و سلّار ديلمى و شيخ ابوالفتح كراجكى.
از آثار گرانمايه آن بزرگوار دويست كتاب نوشته اند . از جمله: اختصاص - ارشاد - اوائل - المقالات - مجالس - مقنعه و غيرها.
علت ملقب شدن به مفيد:
۱- ابن ادريس در سرائر و ورّام بن ابى فراس در تنبيه الخواطر جلد دوم ص ۳۰۲ مى نويسد: چون شيخ از مولِد خود عُكبراء به بغداد آمد در حوزه درس ابوعبدالله جعل مشغول تحصيل شد تا روزى به هدايت على بن ياسر در مجلس درس على بن عيسى زمانى حاضر گرديد . در آن حال مرد بصرى وارد خبر غار و حديث غدير را سئوال كرد . رمّانى گفت : خبر غار درايت است و حديث غدير روايت و البته درايت من روايت مقدم است آن مرد بيرون رفت و نتوانست جواب بگويد . مرحوم شيخ مى گويد : من پيش رمّانى رفتم و پرسيدم ک : چه مى گوئى درباره كسى كه با امام عادل مقاتله كند ؟ گفت : امام است . پرسيد چه مى گوئى راجع به جنگ جمل و طلحه و زبير ؟ گفت : توبه كردند . شيخ فرمود خبر جمل درايت و توبه روايت است رمّانى گفت تو در وقت سئوال بصرى حاضر بودى؟ فرمود : بلى . رمّانى پرسيد : تو كيستى ؟ شيخ گفت : ابن المعلّم هستم . رمّانى استادش را پرسيد و نامه اى به او نوشت و شيخ آورد به استادش داد . ابوعبدالله بعد از خواندن نامه تبسّم كرد و قضيه را پرسيد و شيخ تمام آنچه شده بود نقل نمود استاد گفت : رمانى ترا ملقب به مفيد كرده.
ناگفته نماند چون پدرش محمد بن نعمان لقب معلّم داشت لذا او را ابن المعلّم گويند.
۲- حضرت ولى عصرعليه‌السلام اين لقب را به ايشان مرحمت نموده است . چنانكه محمد بن شهر اشوب در معالم العلماء ص ۱۰۱ نوشته و لقّبة بالشيخ المفيد صاحب الزّمان صلوات الله عليه.
در سه توقيعى كه از ناحيه مقدسه وارد شده به اين عنوان معنون است للاخ السّديد و الولى الرشيد الشيخ المفيد ابى عبدالله محمد بن محمد بن نعمان ادام الله اعزازه.
كنيه اين بزرگوار ابوعبدالله و ملقب به مفيد و مشهور به ابن معلم است.
در مجالس المؤمنين ص ۲۰۶ سه بيت شعر در مرثيه شيخ مفيد منسوب به حضرت امام زمان عليه‌السلام كه بر روى قبر شريفش نوشته در عظمت شاءن و مرتبه والاى اين مرحوم كفايت مى كند.
لا صوّتَ الناعى بفقدك انّه يوم على آل الرّسول عظيم
ان كنت قد غبت فى جدث الثّرى فالعدل (فالعلم) و التوحيد فيك مقيم
والقائم المهدى يُفرّح كلّ ما تليت عليك من الدّروس علوم
يعنى مخبر مرگ فقدان تو را خبر ندهد . زيرا فقدان تو بر آل محمد روز بزرگى است، اگر تو در زير خاك قبر پنهان شدى اما عدل (يا علم) و خداپرستى در پيكر تو جا دارد (در زير خاك مانده)، قائم آل محمد شاد مى شود وقتى كه علوم تو در درسها خوانده مى شود.
۲- نزول ده صحيفه به حضرت ابراهيم دومين پيامبر اولوالعزم
