شرح زیارت اربعین: فراز پنجم / «السَّلَامُ عَلَی أَسِیرِ الْکُرُبَاتِ وَ قَتِیلِ الْعَبَرَاتِ» (قسمت چهارم)

امام رضا علیه السلام دعبل بن علی خزاعی شاعر را در ایام سوگواری حضرت سیدالشهدا علیه السلام به حضور می پذیرفت و به او به عنوان یاری دهنده اهل بیت صلی الله علیه و آله وسلم خوش آمد، می گفت و از وی می خواست در روزهای غم و اندوه اهل بیت صلی الله علیه و آله وسلم یعنی عاشورا – در مورد مصایب جدّ خویش اباعبدالله علیه السلام مرثیه بسراید. آنگاه دعبل می گوید:

«أَ فَاطِمُ لَوْ خِلْتِ الْحُسَیْنَ مُجَدَّلًا وَ قَدْ مَاتَ عَطْشَاناً بِشَطِّ فُرَات» (ا! کاش حسین علیه السلام را می دیدی که بر زمین افتاده، در حالی که با لب تشنه در کنار رود فرات جان داده است).

آنگاه امام رضا علیه السلام پرده ای می کشد، تا اعضای خانواده پشت آن قرار گیرند. دعبل هم به قصیده طولانی و سوزناک خود ادامه می داد، صدای زنان پشت پرده بلند می شد، به طوری که امام علیه السلام در اثر گریه و سوگواری پر شور چند بار مدهوش می شدند(۱).

امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف هم در مصیبت جدّشان اشک می ریزند، چنانچه در زیارت ناحیه آمده است:

«فَلَئِنْ أَخَّرَتْنِی الدُّهُورُ، وَ عَاقَنِی عَنْ نَصْرِکَ الْمَقْدُورُ، وَ لَمْ أَکُنْ لِمَنْ حَارَبَکَ مُحَارِباً، وَ لِمَنْ نَصَبَ لَکَ الْعَدَاوَهَ مُنَاصِباً، فَلَأَنْدُبَنَّکَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً، وَ لَأَبْکِیَنَّ عَلَیْکَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَماً، حَسْرَهً عَلَیْکَ وَ تَأَسُّفاً عَلَی مَا دَهَاکَ وَ تَلَهُّفاً، حَتَّی أَمُوتَ بِلَوْعَهِ الْمُصَابِ وَ غُصَّهِ الِاکْتِیَابِ» (اکنون که روزگار، مرا به تأخیر انداخته و تقدیر الهی مرا از یاری تو بازداشته و در کربلا نبودم تا با دشمنانت بجنگم و با آنان که بنای دشمنی با تو را نهادند دشمنی کنم، صبح و شام برای تو گریه می کنم و در مصیبت تو به جای اشک از دیدگانم، خون جاری می کنم و از روی حسرت و افسوس بر تو و بخاطر تأسّف و اندوه و سوز جگر بخاطر مصیبت هایی که بر تو وارد شد تا اینکه در اثر این مصیبت بزرگ وغم و اندوه فراوان بمیرم).

امیرالمؤمنین علیه السلام در تفسیر آیه: {فَما بَکَتْ عَلَیْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما کانُوا مُنْظَرِینَ}(۲) « پس نه آسمان و زمین بر آنها گریست، و نه (در وقت نزول عذاب) مهلت یافتند»، فرمودند:

«وَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّهَ وَ بَرَأَ النَّسَمَهَ لَیُقْتَلَنَّ هَذَا وَ لَتَبْکِیَنَّ عَلَیْهِ السَّمَاءُ وَ الْأَرْضُ»(۳)

 

امام صادق علیه السلام :

 

در روایت دیگر از امام صادق علیه السلام چنین آمده:

 

در زیارت ناحیه مقدسه امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف آمده است:

بنابراین همه موجودات برای امام حسین علیه السلام گریانند. لذا بی جهت نیست که امام حسین علیه السلام خود را اینگونه معرفی می کنند:

(یعنی من کشته ای هستم که گریه کننده هایی برای من وجود دارد).

امام حسن علیه السلام خطاب به امام حسین علیه السلام فرمودند:

بنابراین همانطوری که امام حسین علیه السلام خود را معرفی کردند:

 

امام صادق علیه السلام می فرمایند: امام علی علیه السلام نظر کردن به امام حسین علیه السلام و فرمودند:

فرمود: آری،

 

لذا امام رضا علیه السلام می فرماید:

 

۱. بحار الأنوار، ج45، ص275.

۲.دخان، 29.

۳.بحارالانوار ج۴۵ ص۲۰۹

۴.بحارالانوار ج۴۵ ص۲۲۲

۵.همان ج۹۸ ص۵۶

۶.بحارالانوار ج۴۴ ص۲۷۹

۷.بحارالانوار ج۴۵ ص۲۱۸

۸.بحارالانوار ج۴۴ ص۲۷۹

۹.بحارالانوار ج۴۴ ص۲۸۰

۱۰.بحارالانوار ج۴۴ ص۲۸۶