نیکی در احادیث
۲۷ بهمن ۱۳۹۳ 0 اهل بیت علیهم السلامنيكى :
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :
وَجَدْتُ الحَسَنةَ نُورا في القَلبِ و زَيْنا في الوَجْهِ و قُوّةً في العَملِ
و وَجَدتُ الخَطيئةَ سَوادا في القَلبِ و وَهْنا في العَملِ و شَيْنا في الوَجْهِ .
نيكى را نور دل و آرايه رخسار و نيروى كار يافتم
و بدى و گناه را سياهى دل و سستى در كار و زشتى چهره .
( كنز العمّال : ۴۴۰۸۴ )
تأثير نيكى، پس از بدى :
امام باقر عليه السلام :
ما أحْسَنَ الحَسَناتِ ، بعدَ السّيّئاتِ !
و ما أقْبحَ السَّيّئاتِ ، بعدَ الحَسَناتِ !
چه زيباست ، نيكيهاى پس از بديها !
و چه زشت است بديهاى پس از خوبيها !
( الأمالي للصدوق : ۳۲۵/۳۷۸ )
امام باقر عليه السلام :
إنّي لَم أرَ شَيئا قَطُّ أشَدَّ طَلَبا و لا أسْرَعَ دَرْكا من حَسَنةٍ مُحْدَثةٍ لذَنبٍ قَديمٍ
به راستى كه من هرگز نديده ام چيزى مانند كار نيك جديد را كه اينچنين به شدّت در تعقيب يك گناه قديمى برآيد و اينچنين سريع خود را به آن رساند [ و آن را محو سازد . ]
( بحار الأنوار : ۷۱/۲۴۳/۵ )
امام صادق عليه السلام :
مَن عَمِلَ سَيّئةً في السِّرِّ ، فلْيَعْملْ حَسَنةً في السِّرِّ
و مَن عَمِلَ سَيّئةً في العَلانِيَةِ ، فلْيَعْملْ حَسَنةً في العَلانِيَةِ .
هركه در نهان كار بدى انجام دهد، بايد در نهان نيز كار خوبى انجام دهد
و هركه آشكارا كار بدى كند ، بايد آشكارا نيز كار نيكى انجام دهد .
( معاني الأخبار : ۲۳۷/۱ )
چند برابر شدن نيكيها :
تحف العقول : امام زين العابدين عليه السلام فرمود :
يا سَوْأَتاهْ لِمَن غَلَبتْ إحْداتُهُ عَشَراتِهِ ! .
يُريدُ أنَّ السَّيّئةَ بواحِدَةٍ و الحَسَنةَ بعَشرَهٍ ـ .
بدا به حال كسى كه يك هايش بر دَه هايش غالب آيد ! .
مراد حضرت اين است كه ، بدى هايش كه يك برابر حساب مى شود ، از خوبى هايش كه ده برابر حساب مى شود ، بيشتر شود .
( تحف العقول : ۲۸۱ )
امام زين العابدين عليه السلام ـ درباره آيه « هر كه خوبى كند ، ده برابر مانند آن پاداش بيند ···» ( الأنعام : ۱۶۰ ) ـ فرمود :
فالحَسَنةُ الواحِدَةُ إذا عَمِلَها ، كُتِبَتْ لَهُ عَشْرا
و السَّيّئةُ الواحِدَةُ إذا عَمِلَها ، كُتِبَتْ لَهُ واحِدَةً .
فنَعوذُ باللّه ِ مِمَّن يَرتَكِبُ في يَومٍ واحدٍ عَشرَ سَيّئاتٍ و لا تَكونُ لَهُ حَسَنةٌ واحِدَةٌ ؛ فَتغْلِبُ حَسَناتِهِ سَيّئاتُهُ .
كسى كه يك كار نيك انجام دهد، ده كار نيك برايش منظور شود
و هر كه يك بدى انجام دهد، برايش همان يكى نوشته مى شود .
پس، به خدا پناه مى بريم از كسى كه در يك روز ده كار بد مرتكب مى شود ، اما يك كار نيك هم انجام نمى دهد ؛ تا نيكيهايش بر بديهايش غالب آيد .
( معاني الأخبار : ۲۴۸/۱ )
امام صادق عليه السلام :
إذا أحْسَنَ المُؤمنُ عمَلَهُ ، ضاعَفَ اللّه ُ عَمَلَهُ لكُلِّ حَسَنةٍ سَبعَمائةٍ
و ذلكَ قولُ اللّه ِ تباركَ و تعالى : « و اللّه ُ يُضاعِفُ لِمَنْ يَشاءُ » ( البقرة : ۲۶۱ )
هرگاه مؤمن كار خوبى انجام دهد ، خداوند هر كار خوب او را هفتصد برابر كند
و اين سخن خداوند تبارك و تعالى است كه فرموده است : « و خداوند براى هر كس كه بخواهد مضاعف گرداند » .
( بحار الأنوار : ۷۱/۲۴۷/۷ )
بهترين كارهاى نيك :
كنز العمّال ـ به نقل از خالد بن وليد ـ :
جاء رجلُ إلى رسولِ اللّه ِ صلى الله عليه و آله ، ··· قالَ : أيّ حَسَنَةٍ أفضلُ عندَ اللّه ِ؟
قالَ : حُسنُ الخُلقِ و التّواضُعُ و الصّبرُ على البَلِيّةِ و الرِّضاءُ بالقَضاءِ .
قالَ : أيُّ سَيّئةٍ أعظَمُ عِند اللّه ِ ؟
قالَ : سُوءُ الخُلقِ و الشُّحُّ المُطاعُ .
مردى خدمت پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آمد و عرض كرد : برترين كارهاى نيك نزد خدا چيستند ؟
حضرت فرمود : خوش خويى و فروتنى و صبر بر بلا و گرفتارى و خرسندى به قضا .
سؤال شد : بزرگترين بدى ها نزد خدا كدامند ؟
فرمود: بد خويى و بخلِ فرمانروا [ بر آدمى ] .
( كنز العمّال : ۴۴۱۵۴ )
خوشحال شدن از كار خوب :
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :
مَن ساءَتْهُ سَيّئتُهُ و سَرَّتْهُ حَسنَتُهُ ، فهُو مؤمنٌ .
هركه كار بدش او را ناراحت كند و از كار خوبش خوشحال گردد ، همو مؤمن است .
( الأمالي للصدوق : ۲۶۷/۲۹۰ )
امام باقر عليه السلام :
سُئلَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله عن خِيارِ العِبادِ .
فقالَ: الّذينَ إذا أحْسَنوا ، اسْتَبْشَروا و إذا أساؤوا ، اسْتَغْفَروا .
از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله درباره بهترين بندگان سؤال شد .
فرمود : كسانى كه چون كار نيك كنند، شادمان شوند و هرگاه بد كنند، آمرزش طلبند.
( الكافي : ۲/۲۴۰/۳۱ )
امام رضا عليه السلام :
المؤمنُ الّذي إذا أحْسَنَ ، اسْتَبْشَرَ و إذا أساءَ ، اسْتَغْفَرَ .
مؤمن كسى است كه چون كار نيك انجام دهد، شادمان شود و هرگاه بدى كند، آمرزش بطلبد .
(عيون أخبار الرِّضا : ۲/۲۴/۲ )
میزان الحکمه،جلدسوم