ترازو از نظر احادیث
۰۱ مرداد ۱۳۹۴ 0 معارفترازوى [سنجش] اعمال
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ در سفارش خود به ابن مسعود ـ فرمود :
يا بنَ مَسعودٍ ، اِحذَرْ يَوما تُنشَرُ فيهِ الصَّحائفُ و تَظهَرُ فيهِ الفَضائحُ؛فإنَ اللّه َ تعالى يقولُ : «و نَضَعُ المَوازينَ القِسْطَ لِيَوْمِ القِيامَةِ»
اى پسر مسعود! بترس از روزى كه در آن نامه ها[ى اعمال ]گشوده مى شود و رسوايى ها آشكار مى گردد؛ زيرا كه خداوند متعال مى فرمايد: «و روز قيامت ترازوهاى عدل را مى نهيم».
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : در روز قيامت خداوند به آدم مى فرمايد:
قُمْ عِندَ المِيزانِ فانظُرْ ما يُرفَعُ إلَيكَ مِن أعمالِهِم ، فمَن رَجَحَ مِنهُم خَيرُهُ على شَرِّهِ مِثقالَ ذَرَّةٍ فلَهُ الجَنّةُ ؛ حتّى تَعلَمَ أنّي لا اُدخِلُ النارَ مِنهُم إلاّ ظالِما .
نزد ترازو بايست و به آنچه از اعمال آنها به سوى تو بالا مى آيد بنگر، پس هر يك از آنها خوبى هايش به وزن ذرّه اى بر بدى هايش بچربد، بهشت از آنِ او خواهد بود، تا بدانى كه من هيچ كدام آنان را به ناحق و از روى ستم به دوزخ نمى برم.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :
يُجاءُ بِالعَبدِ يَومَ القِيامَةِ فتُوضَعُ حَسَناتُهُ في كِفَّةٍ و سَيّئاتُهُ في كِفَّةٍ فتَرجَحُ السَّيّئاتُ ، فتَجيءُ بِطاقَةٌ فتَقَعُ في كِفَّةِ الحَسَناتِ فتَرجَحُ بِها ، فيَقولُ : يا ربِّ ، ما هذهِ البِطاقَةُ ؟ فما مِن عَمَلٍ عَمِلتُهُ في لَيلي أو نَهاري إلاّ و قَدِ استُقبِلتُ بهِ ! قالَ : هذا ما قِيلَ فِيكَ و أنتَ مِنهُ بَريءٌ ، فَينجو بذلكَ .
روز قيامت بنده را مى آورند و كارهاى خوبش را در يك كفّه ترازو مى نهند و گناهانش را در كفّه ديگر و در اين هنگام كفّه گناهانش سنگينى مى كند. پس برگه اى آورده و در كفّه حسنات او گذاشته مى شود و در نتيجه، اين كفّه سنگين تر مى شود. عرض مى كند: پروردگارا! اين برگه چيست؟ من هيچ عملى در شب يا روز نكرده بودم مگر اينكه با آن مواجه شدم! مى فرمايد: اين، چيزهايى است كه درباره تو گفته شده است ولى تو از آنها مبرّا هستى. و بدين گونه، نجات پيدا مى كند.
امام على عليه السلام :
نَشهَدُ أن لا إلهَ إلاّ اللّه ُ وَحدَهُ لا شَريكَ لَهُ ، و أنّ محمّدا صلى الله عليه و آله عَبدُهُ و رَسولُهُ ، شَهادَتَينِ تُصعِدانِ القَولَ ، و تَرفَعانِ العَملَ ، لا يَخِفُّ مِيزانٌ تُوضَعانِ فيهِ ، و لا يَثقُلُ مِيزانٌ تُرفَعانِ عَنهُ
و گواهى مى دهیم كه معبودى جز خداى يگانه و بى انباز نيست و گواهى مى دهيم كه محمّد صلى الله عليه و آله بنده و فرستاده اوست، دو گواهى اى كه گفتار و كردار را [به پيشگاه حق ]بالا مى برند و هيچ ترازويى كه اين دو شهادت در آن نهاده شود، سبك نمى گردد و هيچ ترازويى كه اين دو از آن برداشته شود، سنگين نمى شود.
امام باقر عليه السلام :
إنّ اللّه َ ثَقَّلَ الخَيرَ على أهلِ الدُّنيا كثِقْلِهِ في مَوازِينِهِم يَومَ القِيامَةِ ، و إنَّ اللّه َ عَزَّ و جلَّ خَفَّفَ الشَّرَّ على أهلِ الدُّنيا كخِفَّتِهِ في مَوازِينِهِم يَومَ القِيامَةِ
خداوند كار نيك را بر مردم دنيا سنگين ساخته است، چنان كه در ترازوهاى روز قيامت آنان سنگين است و خداوند عزّ و جلّ بدى را بر مردم دنيا سبك ساخته است، چنان كه در ترازوهاى روز قيامت ايشان سبك است.
امام باقر عليه السلام :
إنّ الخَيرَ ثَقُلَ على أهلِ الدُّنيا على قَدرِ ثِقلِهِ في مَوازينهِم يَومَ القِيامَةِ ، و إنّ الشَّرَّ خَفَّ على أهلِ الدُّنيا على قَدرِ خِفَّتِهِ في مَوازينِهِم
انجامِ كار خوب بر مردم دنيا سنگين شده است ، به اندازه سنگينى آن در ترازوهاى روز قيامت ايشان و انجامِ كار بد بر مردم دنيا سبك گرديده است، به اندازه سبكى آن در ترازوهايشان.
امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به سؤال از معناى آيه «و در روز قيامت ترازوهاى عدل را مى نهيم و هيچ كس [در] چيزى ستم نمى بيند» ـ فرمود:
هُمُ الأنبِياءُ و الأوصِياءُ عليهم السلام
مقصود از اين ترازوها پيامبران و اوصيا[ى آنها ]هستند .
الاحتجاج:
من سؤالِ الزِّنديق الذي سألَ أبا عبدِ اللّه ِ عليه السلام عن مسائلَ كثيرةٍ أن قالَ : ··· أ وَ ليسَ تُوزَنُ الأعمالُ؟ قالَ عليه السلام : لا ، إنّ الأعمالَ لَيسَت بأجسامٍ ، و إنّما هِي صِفَةُ ما عَمِلوا ، و إنّما يَحتاجُ إلى وَزنِ الشّيءِ مَن جَهِلَ عَدَدَ الأشياءِ و لا يَعرِفُ ثِقلَها و خِفَّتَها ، و إنّ اللّه َ لا يَخفى علَيهِ شيءٌ قالَ : فما معنَى المِيزانِ ؟ قالَ عليه السلام : العَدلُ قالَ : فما مَعناهُ في كِتابِهِ : «فَمَنْ ثَقُلَت مَوازِينُهُ» ؟ قالَ عليه السلام : فمَن رَجَحَ عَمَلُهُ .
زنديقى از امام صادق عليه السلام سؤالهايى پرسيد و از جمله اينكه آيا اعمال وزن نمى شوند؟ حضرت فرمود : نه، اعمال جسم نيستند، بلكه در حقيقت صفتِ كارى است كه مردم انجام مى دهند. وانگهى كسى محتاج وزن كردن چيزى است كه شمار اشيا و سنگينى و سبكى آنها را نداند،ولى براى خداوند هيچ چيز پوشيده نيست زنديق گفت: پس معناى ميزان چيست؟ حضرت فرمود: عدل
زنديق گفت: پس، اينكه در كتاب خود گفته است: «و كسى كه ترازوهايش سنگين باشد» به چه معناست؟ حضرت فرمود: يعنى كسى كه عملش بچربد .
كسانى كه برايشان ترازو[ى اعمال] برپا نمى شود
امام زين العابدين عليه السلام ـ بعد از ذكر قول خداوند: «و روز قيامت ترازوهاى عدل را مى نهيم و هيچ كس در هيچ چيز، ستمى نمى بيند» ـ فرمود :
اعلَموا عِبادَ اللّه ِ أنّ أهلَ الشِّركِ لا تُنصَبُ لَهُمُ المَوازِينُ، و لا تُنشَرُ لَهُمُ الدَّواوِينُ ، و إنّما تُنشَرُ الدَّواوِينُ لأهلِ الإسلامِ .
بندگان خدا! بدانيد كه براى مشركان ترازويى برپا نشود و كار نامه اى گشوده نگردد، بلكه نامه اعمال در حقيقت براى مسلمانان (خدا باوران) باز مى شود.
میزان الحکمه،جلد سیزدهم
کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
