شرح نامه 31 نهج البلاغه: اخلاص در دعا

"أَخْلِصْ فِي الْمَسْأَلَةِ لِرَبِّكَ فَإِنَّ بِيَدِهِ الْعَطَاءَ وَ الْحِرْمَان‏"
'خود را در مقام درخواست، از براى پروردگارت خالص گردان، چرا كه عطا و حرمان به دست اوست.'

در اين فراز مختصر يكى از آداب دعا و از عوامل اجابت را ذكر فرموده. آرى اخلاص، يكى از آداب مهمه دعا و از جمله زمينه هاى دست يابى به خواسته ها است. بايد دعا كننده فقط چشمش به خدا باشد و اميد و آروزيش را به دربار ذات لايزال او متوجه سازد و علايق ديگر را از دل بيرون بريزد و اعتقاد به موثر بودن ما سوى الله را از قلب خود خارج گرداند.
روايت شده كه حضرت موسى به مردى گذشتند كه در حال سجده، گريه و زارى مى كرد و دعا و درخواست مى نمود؛ حضرت موسى گفت: پروردگارا اگر حاجت اين بنده در دست من بود هر آينه آن را بر آورده مى كردم خداوند به او وحى فرمود: «یا موسى إنّه يَدعونى و قلبُه مشغولٌ بِغَنَمٍ لَه»: اى موسى او مرا مى خواند و ليكن قلبش مشغول به گوسفندانش مى باشد.(ارشاد القلوب ديلمى، ص 208)

آرى، بايد در مقام دعا و نيايش از همه جا منصرف و منقطع گرديد و دل را فقط به خدا متوجه نمود. چنانكه بايد بطور كلى مسئلت و درخواست از خدا نمود و نه از ديگرى، و فقط حاجت را بسوى او برد.
در ذيل جمله ى مباركه، علت اين مطلب را ذكر فرموده مى فرمايد: زيرا عطا و حرمان هم در دست اوست. اوست كه عطا مى كند و رزق مى دهد و درهاى احسانش را مى گشايد و اوست كه منع مى كند و درِ عطا و رزق و احسانش را مى گشايد و اوست كه منع مى كند و در عطا و رزق و احسانش را مى بندد.
زمام تمامى امور بدون استثنا در دست اوست و همه موجودات از او يارى مى جويند و امداد مى طلبند.
__________________________
منبع: به سوى مدينه فاضله، على كريمى جهرمى