امتيازات مکّه و مسجدالحرام (۱)
۰۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ 0 فرهنگ و اجتماعبرخی از امتيازات اين خانهي بزرگ الهي، عبارتند از:
«کعبه»، باستاني ترين خانه و اوّلين خانه اي است كه در زمين بنا شده است.
معمار اين ساختمان، «خداوند متعال» است و كسيكه آن را بنّايي كرد و به اين شكل ساخت، حضرت ابراهيم(ع) است
﴿وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ﴾.
ميزبان و دعوتكننده به اين خانه، پیامبر اولواالعزم الهی، حضرت ابراهیم(ع) ميباشند:
﴿وَأَذِّن فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ ﴾(۱)
و ميان مردم نداى حج دّه.
خداوند به حضرت ابراهيم(ع)فرمود: «اذان بگو»؛ يعني به مردم دنيا اعلام كن كه اين خانه را زيارت كنند. مردم نیز پياده، سواره، با مركبهاي ضعيف و ... حضور پيدا مي كنند. وقتي حضرت ابراهيم (ع) اعلام و دعوت عمومی نمودهاند، تمام انسانهايي كه بعداً توفيق زيارت خانه ی خدا را پيدا می کنند، در حقیقت، جواب حضرت ابراهیم(ع) را «لبّيك» می گویند؛ حتّي تا روز قیامت، كساني كه در صلب پدرانشان هستند و به تدريج به دنيا می آیند، اگر لبّیک گفته باشند، موفّق به زيارت خانه ی خدا مي شوند.
اين خانه، بايد به وسيله ی دو پيغمبر خدا تطهير شود
يعني مستخدم اين خانه، دو پيامبر هستند كه موظّفند اين خانه را براي زوّار آماده و تميز كنند. قرآن کریم میفرمايد: ما با حضرت ابراهيم و اسماعيل(ع)عهد بستيم كه خانه ی كعبه را براي كسانيكه اينجا طواف، نماز يا عبادتهاي ديگری انجام مي دهند، تميز كنند:
﴿وَعَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ أَن طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ﴾(۲)
و به ابراهيم و اسماعيل سفارش كرديم كه خانهی مرا براى كسانى كه براى طواف و اعتكاف و نماز مىآيند، پاكيزه كنيد.
اين مکان، پايگاه حضرت ابراهيم(ع)است:
﴿فِيهِ آيَاتٌ بَيِّـنَاتٌ مَّقَامُ إِبْرَاهِيم﴾(۳)
در آن نشانه هاى روشنى است [از جمله] مقام ابراهيم.
تعيين مقام حضرت ابراهيم(ع) و جاي پاي ایشان ـ که اکنون نيز موجود است ـ براي اين است كه نام حضرت ابراهيم(ع)براي هميشهي تاريخ باقي بماند؛ لذا همهی زائران، مأمور شدهاند وقتي به خانه ي خدا مشرّف مي شوند، در مقابل مقام ابراهيم(ع) دو ركعت نماز بخوانند:
﴿وَاتَّخِذُواْ مِن مَّقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى﴾(۴)
مقام ابراهيم را محل نماز قرار دهيد.
در خانه ی خدا و مسجد الحرام، نشانه هاي روشني از خداوند وجود دارد:
﴿ فِيهِ آيَاتٌ بَيِّـنَاتٌ﴾؛ يعني با ديدن چيزهايي كه در آنجا هست، انسان به ياد خدا مي افتد.
خداي متعال اين مکان را محلِّ «با بركتي» قرار داده است.
يكي از بركات آن، اين است كه اگر كسي آنجا را زيارت كند، تا هنگامی که زنده است، گرفتار فقر نمي شود. در روايات، 6اين مطلب مفصّل ذكر شده است(۵) يا به عنوان نمونه، گناهان كسيكه به آنجا برود، ريخته شده و دعايش مستجاب مي گردد(۶) همچنين مردم به وسيلهی زيارت اين خانه، هدايت مي شوند.
پی نوشت ها
(1)حج:۲۱۷
(2)بقره :۱۲۵
(3)آل عمران :۹۷
(4)بقره:۱۲۵
(5)من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 205: «وَ حِجُّ الْبَيْتِ فَإِنَّهُ مَنْفَاةٌ لِلْفَقْرِ»؛ ر.ک: إرشاد القلوب، ج 1، ص 145؛ علل الشّرائع، ج 1، ص 247؛ بحار الأنوار، ج 66، ص 406 و...
(6)ر.ک: من لايحضره الفقيه، ج 2، ص 215؛ نهجالبلاغه، خطبه 110؛ الإحتجاج علي اهلاللجاج، ج 1، ص 65؛ ثواب الاعمال، ص 46 و ...
منبع
- سلسه مباحث تفسیری حکمت بندگی:آیت الله سید حسن فقیه امامی (جلد اول)ص۱۲۳−۱۲۴