فهرست الفبایی موضوعات در نهج البلاغه
۱۷ مرداد ۱۳۹۴ 0 اهل بیت علیهم السلامفهرست الفبــایی موضوعــات در نهج البـــلاغه
آداب معاشرت امام علی علیه السلام: با مردم چنان معاشرت كنيد كه اگر بميريد بر شما بگريند و اگر زنده باشيد مشتاق ديدن شما باشند.
اسلام امام علی علیه السلام: اسلام همان تسليم در برابر خدا است و تسليم همان باور كردن است و باور كردن همان تصديق است و تصديق همان اقرار است و اقرار همان انجام وظيفه است و انجام وظيفه همان عمل شايسته است.
اطاعت از خدا امام علی علیه السلام: اگر خداوند براى نافرمانى از خود وعده آتش هم نمىداد، باز واجب بود كه به پاس نعمتهايش نافرمانى نشود.
امامت امام علی علیه السلام: همانا ولایت ما اهل بيت سخت است و بس دشوار، آن را تحمل نمى كند مگر مؤمنى كه خداوند قلب او را براى ايمان آزمايش نموده است.
امر به معروف و نهی از منکر امام علی علیه السلام: تمامى اعمال و كارهاى نيك، حتى جهاد در راه خدا، در برابر امر به معروف و نهى از منكر، مانند قطره اى در مقابل دريایى پهناور است.
ایمان امام علی علیه السلام: ايمان، شناخت و معرفت با قلب و اقرار به زبان و عمل كردن به اعضا و جوارح است.
بهترين و بدترين مردم امام علی علیه السلام: همانا بهترين مردم نزد خداوند كسى است كه براى او عمل به حق، اگر چه موجب سختى او باشد، محبوب تر از باطل است، اگر چه آن باطل براى او فايده داشته باشد.
تربیت نفس امام علی علیه السلام: اى مردم! به تأديب نفس خويش و اصلاح خود بپردازيد و نفس را از دليرى و گستاخى بر عادات زشت بازداريد.
تقوا امام علی علیه السلام: عملى كه همراه با تقوا باشد كم نيست؛ چگونه كم خواهد بود عملى كه مورد قبول درگاه خدا باشد!؟
تکبر امام علی علیه السلام: آيا تو اميد دارى كه خداوند، پاداش مردمان فروتن را به تو عطا كند، در حالى كه تو در نزد او از مردمان متكبر بوده باشى؟
توبه امام علی علیه السلام: خداى متعال باب توبه و بازگشت و خشنودى خويش را براى تو گشوده است، پس هر وقت او را بخوانى ندايت را مى شنود.
توصیف دنیا امام علی علیه السلام: اى مردم، دنيا سراى گذر است و آخرت جاى ماندن، پس از گذرگاه خود براى جاى اقامت خود توشه برگيريد.
حق و باطل امام علی علیه السلام: مواظب باش كه برترين چيز نزد تو رسيدن به لذت هاى دنيا نباشد، بلكه بهترين كارها نزد تو باید خاموش كردن آتش باطل و يا زنده كردن حق باشد.
حکومت و حکومت داری امام علی علیه السلام: كار ملت جز با اصلاح زمامداران و وضع زمامداران جز با روبراه بودن كار ملت اصلاح نمى شود.
خشم و غضب امام علی علیه السلام: خشم خود را فرو ببر و به هنگام توانايى گذشت كن و در هنگام عصبانيت بردبار باش و در وقت چيرگى ببخشاى تا سرانجامت نيكو باشد.
دعا امام علی علیه السلام: چنين نيست كه خداوند باب دعا را بر كسى بگشايد، اما باب اجابت را به رويش ببندد.
دوستی و دشمنی امام علی علیه السلام: دوست هنگامى به حقيقت دوست است كه دوستى برادر خويش را در سه حال نگاه دارد، در حال سختی و در حال غيبت و پس از مرگ.
راز نماز سخن از راز نماز در نهج البلاغه و رابطه ي اين فريضه ي بزرگ الهي با علي عليه السلام، پيشواي عظيم الشان ما و گوينده ي نهج البلاغه است، که يکي از جالب ترين مباحث اين کتاب با عظمت را تشکيل مي دهد.
زبان و گفتار امام علی علیه السلام: زبانت را چون طلا و نقره در خزانه دهانت حفظ كن؛ چه بسا يك كلمه نعمتى را بگیرد و نقمت و بلايى را بياورد.
شناخت خدا امام علی علیه السلام: خداوندا، ما از عظمت تو چيزى نمى دانيم، تنها همين را مى دانيم كه تو زنده اى و همه چيز به تو پايدار است، دست هيچ انديشه اى به تو نرسد و هيچ ديده اى تو را در نيابد.
صبر بر شما باد به صبر و شكيبايى؛ زيرا صبر براى ايمان چون سر است براى تن، تنى كه سر ندارد هيچ خيرى ندارد، ايمان بى صبر هم هيچ فايده اى ندارد.
صفات خداوند امام علی علیه السلام: همانا تو آن خدايى هستى كه در خردها تو را نهايتى نيست، تا در جريان انديشيدن آن ها داراى كيفيت باشى و در تأمل انديشه ها، تو را پايانى نيست تا در نتيجه، محدود و متغير باشى.
ظلم امام علی علیه السلام: هيچ چيزى بيشتر از ستمگری موجب دگرگونى نعمت خداوند و سرعت دادن در عقوبت او نيست.
عبادت امام علی علیه السلام: همانا گروهى خدا را به خاطر سپاس از نعمت هايش عبادت مى كنند، اين عبادت آزادگان است.
عدالت امام علی علیه السلام: در عدالت وسعت و گشايش است و آن كس كه اجراى عدالت، بر او گران آید، تحمل ستم برای او سخت تر است.
علم و دانش هيچ يك از شما نبايد در برابر پرسش از چيزى كه نمى داند شرم كند كه بگويد من نمى دانم، و نبايد كسى كه چيزى را نمى داند شرم كند از اين كه آن را بياموزد.
قرآن امام علی علیه السلام: بدانيد كه قرآن خير خواهى است كه خيانت نمى كند، هدايت كننده اى است كه گمراه نمى سازد، و گوینده ای است كه دروغ نمى گويد.
قناعت امام علی علیه السلام: آن كس كه به اندازه كفاف بسنده كرد، به آسايش دست يافت و از زندگى آسان و خوشى برخوردار شد.
قیامت امام علی علیه السلام: خدا رحمت كند كسى را كه مهلتى كه در دنيا داشت غنيمت شمرد و از عمل صالح توشه اى براى آخرت خود فراهم نمود.
مرگ امام علی علیه السلام: شما را به يادآورى مرگ و كمى غفلت از آن سفارش مى كنم؛ چگونه از چيزى غفلت مى كنيد كه از شما غافل نيست.
میانه روی امام علی علیه السلام: اسراف را كنار بگذار و ميانه روى پيشه كن، از امروز به فكر فردا باش و از اموال دنيا به مقدار ضرورت براى خويش نگهدار و زيادى را براى روز نیازمندیت (در قيامت) از پيش بفرست.
نبوت امام علی علیه السلام: محبوب ترين بندگان نزد خدا كسى است كه از پيامبرش پيروى كند و قدم به جاى قدم او گذارد.